Монгол үгүй болж бгаагийн шинж тэмдгүүд

[cellat]

мэдээж маш олон байгаа. мэдээ угаасаа болохгүй бүтэхгүй байгаа юмнуудыг л бичдэг шд. АНУ-д болж бүтээд байгаа юм Монголд ч бас болж бүтэж л байгаа.

[NCA_D]

Энэ сэдэвт эхнээсээ жишээ оруулсан бгаа. Жишээтэй ярина шүү

[Dagz]

Haluuhan topic bna. Neeh tiim bolj butku bga yum alga l baina shde. Zaluuchuud maani uhaan suuj baina, arhi darsnaas avhuulaal odoo humuus tamhi tathaa ch baisan bn shu de. Bugd l angli oros hyatad heltei. Hugjuulii, ajlii gesen zorilogtoi bn.

Tsag hugatsaa l haruulah bh da. 10 jiliin daraa ghd sain sain zaluuchuud ih yum hiih bha.

Ed hugjij yavj bga bolhoor NCA_D sain medehgui bga bh. Ireed haraarai

[NCA_D]

10 жилийн дараа уушигны хорт хавдрын үхэл тэнгэрт хадна

Ямар ч хүн архи тамхиа багасгий гэж бодно, хүн шиг амьдрая гэж бодно. Бодохоор сайхан болохгүй. Бодох юм хийх хоёр чинь өөр.

[LeRoy]

2013-04-19 13:04:42
Монголын "сансрын баг" зодоон хийгээд солигджээ
Монголын үлийн цагаан хулгана, геккон гүрвэл, жараахай зэрэг янз бүрийн амьд организмууд ба ургамалууд зэргийг Оросын «Бион-1М» био хиймэл дагуулаар нэг сарын сансрын нислэгт энэ баасан гаригт илгээж байна.

Сарын дараа тэднийг Казахстаны нутагт эргэн буулгах ажээ. Монголын найман үлийн цагаан хулгананууд уг нислэгт шилэгдээд байснаа нислэгийн өмнө “зодоон” хийгээд өөр багаар солигджээ. Нислэгт илгээгдэх хулганууд нь эр хүйстнүүд байсан нь стресст амархан орж “зодооныг гаргасан” гэж мэргэжилтнүүд үзэж байна. Тэр “зодооны үеэр нэг нь “үрэгдсэн” байжээ. 2007 онд үлийн цагаан хулгануудыг хоёр долоо хоног сансарт нисгэсэн юм.

Одоо эрдэмтэд жингүйдэлд урт хугацаанд амьтанд хэрхэн нөлөөлөхийг судлах ажээ.

Бэлтгэсэн Ш.МЯГМАР

[LeRoy]

2013-04-19 14:50:16
Засгийн газар 26-р тогтоолоо "баллуурдав" уу
Төрийн албан хаагдчдйн холбооны тэргүүн Б.Энхбаяр нь төрийн албан хаагчдийн Үндсэн хуульд заагдсан эрх зөрчигдөж байгаа талаар уйгагүй дугарч байгаа хүний нэг билээ. Тэрээр 2012 оны 12 сарын 10-ны өдрөөс эхлэн Засгийн газар 26 тоот тогтоол гаргаж хууль дээдлэх зарчимыг зөрчсөн асуудлаар Үндсэн хуульд удаа дараа өргөдөл гаргаж байгаа юм. Ийнхүү тууштай тэмцсэний эцэст Үндсэн хуулийн цэц магадлал гаргасан байна. Гэтэл засгийн газар нууцаар 26-р тогтоолоо хүчингүй болгожээ. Энэ талаараа Төрийн албан хаагчдын холбооны тэргүүн Б.Энхбаяр хэвлэлд хандаад байна.

Н.Энхбаяр нь энэ талаар фасебүүк хуудсандаа ийнхүү нийтэлжээ.



Монгол Улсын иргэн, Төрийн албан хаагчдын холбооны тэргүүн Б.Энхбаяр Төрийн албан хаагчдын Үндсэн хуульд заагдсан эрх ашиг хөндөгдсөн, Засгийн газраас төрийн албанд түр орлон гүйцэтгэгч нарыг томилох боломж олгосон 26 тоот тогтоолыг гаргаж хууль дээдлэх зарчимыг зөрчсөн асуудлаар Үндсэн хуулийн Цэцэд 2012 оны 12 дугаар сарын 10-ны өдөр гаргасан. Уг өргөдлийг ҮХЦ-ийн гишүүн Т.Лхагваа 3 сар хууль бусаар дарсны эцэст 2013 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдөр маргаан үүсгэхээс татгалзсан хариуг өгсөн билээ. Цэцийн гишүүн Т.Лхагваагийн шийдвэрийг эс зөвшөөрч ҮХЦ-д гомдол гаргасны дагуу Цэц 2013 оны 03 дугаар сарын 27-ны өдөр 08 тоот МАГАДЛАЛ гаргасан юм. Ингээд Засгийн газрын 2012 оны 26 тоот тогтоол буюу Төрийн албанд сонгон шалгаруулалтгүйгээр иргэнийг “түр орлон гүйцэтгэгч” нэрийн дор томилох боломж олгосон шийдвэр нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Нэгдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн “... хууль дээдлэх нь төрийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчим мөн.”, Дөчин тавдугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн “Засгийн газар хууль тогтоомжид нийцүүлэн бүрэн эрхийнхээ дотор тогтоол, захирамж гаргах...” гэж заасныг зөрчсөн эсэх асуудлаар маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагаа үүсгэхээр шийдвэрлэсэн.

Цэцийн 3 гишүүний хамтын шийдвэрээр Засгийн газрыг Үндсэн хууль зөрчсөн байна хэмээн үзэж маргаан үүсгэж хуралдаанд бэлтгэж байх шатанд амралтын өдрөөр “нууц”-аар Засгийн газар 26 тоот тогтоолоо хүчингүй болголоо гэдэг албан бус мэдээлэл Төрийн албан хаагчдын холбоонд ирээд байна. Хэрэв энэхүү мэдээлэл үнэн бол дараахь асуудлыг иргэд, олон нийт, нийт төрийн албан хаагчид болон УИХ, Засгийн газарт сонордуулах нь зүйтэй гэж үзэж байна.
Үүнд:

Нэг. 26 тоот тогтоолыг баталж, төрийн албанд “түр орлон гүйцэтгэгч” нэрээр төрийн албаны шалгалт өгөөгүй, нөөцөд байхгүй иргэдийг шууд тавих үйлдлийг өнгөрсөн оны 9 сараас өнөөдрийг хүртэл хийсэн Засгийн газар энэ нь хууль бус, Үндсэн хуулиас давсан үйлдэл байсныгаа албан ёсоор хүлээн зөвшөөрлөө гэж үзэж байна.

Хоёр. Энэ нь Монгол Улсын Ерөнхий сайдын Үндсэн хууль зөрчсөнийг ҮХЦ болон өөрөө хүлээн зөвшөөрч нотолсон хагас жилийн хугацаан дахь 3 дахь удаагийн үйлэл болж түүхэнд тэмдэглэгдэн үлдэж байна. Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг болон ЗГХЭГ-ын дарга Ч.Сайханбилиг нар удаа дараа хэвлэл мэдээлэл болон УИХ-ын чуулганд энэхүү тогтоол нь “хууль зөрчөөгүй” гэж тайлбар хийж байсан үйлдэлдээ ёс зүйн хариуцлага хүлээж нийт ард иргэдээс уучлал гуйх нь зүйтэй гэж үзэж байна.

Гурав. Өнөөдрөөс эхлэн Төрийн албанд “түр орлон гүйцэтгэгч” гэх ойлголтыг МОНГОЛ УЛСЫН ҮНДСЭН ХУУЛИЙН нэрийн өмнөөс Төрийн албанаас халж байгааг нийт ард иргэд, төрийн албан хаагчдад сонордуулж байна.

Дөрөв. Одоогийн байдлаар Төрийн жинхэнэ албаны удирдах 4000 орчим албан хаагчдын 80 гаруй хувь нь “түр орлон гүйцэтгэгч” хаягтайгаар ажилласаар байна. Үүнд тухайлбал, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар, Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, Төрийн өмчийн хороо, Стандартчилал, хэмжил зүйн газар зэрэг агентлагын дарга нараас гадна 13 аймгийн ИТХ-ын нарийн бичгийн дарга, 9 аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга, бүх яамд, агентлагуудын дэд дарга, нэгжийн дарга буюу газар, хэлтсийн дарга нар “түр орлон гүйцэтгэгч” хаягтайгаар ажиллаж байна. Нэгэнт Засгийн газар “түр орлон гүйцэтгэх” журмаа Үндсэн хууль зөрчсөн гэх үндэслэлээр хүчингүйд тооцсон тул эдгээр “түр” нэрээр томилогдогсод ч мөн Үндсэн хууль, хууль тогтоомж зөрчсөн үндэслэлээр нэн даруй хүчингүй болох учиртай гэж үзэж байна. Засгийн газар, бүх яамд, агентлаг, орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагуудыг “түр” томилсон шийдвэрүүдээ хүчингүй болгосон талаараа олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч бас шаардаж байна. Үүнд хяналт тавьж ажиллахыг УИХ, Монголд хуулийн засаглал тогтсон гэж үзэж байгаа Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, хэвлэл мэдээллийн байгууллага болон иргэд, төрийн албан хаагчдадаа хандан хүсье.

Тав. Засгийн газрын 26 тоот Үндсэн хуулиас давсан шийдвэрийн хор уршигаар “Түр орлон гүйцэтгэгч”-дээс энэ хугацаанд гаргасан бүх шийдвэрүүд, тэр дундаа “түр нөхдүүд”-ийн зүгээс төрийн мэргэшсэн, тангараг өргөсөн албан хаагчдыг хууль бусаар халсан шийдвэрүүд нь эрх зүйн чадамжгүй буюу хууль ёсны бусад тооцогдож буй учраас эрх ашиг нь хөндөгдсөн, эрхээ хамгаалуулах хүсэлтэй иргэдийг зөрчигдсөн эрхээ сэргээлгүүлэх талаар бидэнтэй хамтарч ажиллахыг уриалж байна.

Зургаа. Дээрх асуудалтай шууд холбоогүй ч гэсэн Монгол Улсын Ерөнхий сайд 2013 оны 04 дүгээр сарын 13-нд Буянт-ухаа цогцолборт Төрийн албан хаагчидтай хийсэн уулзалтан дээр “Төрийн албан хаагчдыг хагас бүтэн сайн өдөр, өглөө наймаас оройн найман цаг хүртэл ажиллуулах” тухай мэдэгдэл хийснийг Төрийн албан хаагчдын холбоо буруушааж байна.

Монгол Улсын нэгдэн орсон “Иргэний нийгэм, эдийн засгийн эрхийн тухай олон улсын Пакт” болон Хөдөлмөрийн тухай хуульд зааснаар ажлын цаг нь 8 цаг байхаар, хэрэв илүү цагаар болон амралтын өдрөөр ажиллуулсан бол илүү цагийн хөлсийг олгохоор заасан байдаг. Энэхүү хуулийн хэрэгжилтийг Засгийн газар хангаж, биелэлтэнд нь хяналт тавих үүрэгтэй. Гэтэл Засгийн газрын тэргүүн нь төрийн албан хаагчдыг өөрийнхөө “хувийн албат” мэтээр хандаж хариуцлагагүй, хүчин төгөлдөр үйлчилж буй Хөдөлмөрийн хууль тогтоомжоосоо давсан мэдэгдэл хийж байгааг буруушааж байна. Албан ажлын шаардлагаар төрийн албан хаагч нь илүү цагаар ажиллах нь зүйн хэрэг хэдий ч үүнийг нийт төрийн албан хаагчдын үүрэг мэтээр хавтгайруулсан Ерөнхий сайдын хариуцлагагүй мэдэгдэл нь хувийн хэвшилд мөн муугаар халдварлаж тэднийг илүү цагаар, амралтын өдрүүдээр ажиллуулсны нэмэгдэл хөлсийг ажил олгогч, эзэд төртэй барьцан олгохоос цааргалах үр дагавартайг Үйлдвэрчний эвлэлийн байгууллагууд мөн анхааралдаа авахыг хүсье.

Дээрх 6 зүйл асуудлаар албан ёсны байр сууриа илэрхийлэхийг Монгол Улсын Засгийн газарт хандан хүсч байгааг хүлээн авна уу.


ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДЫН ХОЛБОО

Эх сурвалж: www.NEW.mn

Eronhii said huuli deedleh gesen undsen huuliin zaaltiig zorchood bga bololtoi

[cellat]

өнгөрдөг зун Монгол явчаад ирсэн энд тэнд газар шорооны ажил хийгээд их бүтээн байгуулалт болж байна лээ. НСА_Д нэг Монгол яваач их гоё болж байна лээ.

[NCA_D]

наадах чинь өр

[cellat]

наадах чинь өр

хаха чи нээрээ аймаар гутранг үзэлтэй юмаа.

[NCA_D]

Энэ нөгөө архи тамхиа хаясан сайхан бодолтой залуусынх нь хөгжил дэвшил

[Dagz]

NCA_D Ajil hiidgui yum uu? Amerikd bjeej, +zaluu hun bjeej yaasan ih tsagiig computeriin ard ungruuldeg yum be. Turiin umnuus ogtono booj uheed yaahve gj ug bdiin shu

[LeRoy]

http://m.youtube.com/#/watch?v=nkgSBHmq ... kgSBHmqQII

Eniig neg harchihaach ysan ih tachaadaj bn

[Хонгор]

ichij zovohoo bolison 10 jiliin muu ymnuud. Bidnii ued ydaj l tamhia ortsond orj tatdag bsan ym shu!

[LeRoy]

Хүчирхийлэх бус хүчирхэг байх засаг
Оросын эрх зүйч, философич Иван Александрович Ильиний бичсэн “Хүчирхэг засгийн тухай” өгүүлэлээс...

Хөгжил, дэвшил хүмүүсийн амьдрал сайжрах нь нийгмийн гишүүдээс өөрсдөөс нь ихээхэн хамаарах болоод хэдэн жилийн нүүр үзэж байна. Зарим нэг нь хоромхон зуур учраа олж, нөгөө нэг нь одоо болтол хөлөө олохгүй л явна.Үүний учир шалтгаан олон янз ч төр засаг энэ бүхэнд нэмэр тус болох гол тулгуур нь юм.
Өнөөдөр хүчирхэг засаг, сайн засгийн тухай олон зүйл ярьж байгаа ч нэг л бүтэл муутай. Төр өөрт ноогдсон үүргээ хэрхэн биелүүлэх нь тодорхой нөхцөл байдлаас шууд шалтгаалдаг. Эдийн засгийн тогтолцоо, хүчин чадал, төрийн мэдлийн нөөц, түүний чанар чансаа хүн амын бүтэц, газар нутгийн хэмжээ, байгалийн баялаг, оюуны болон материаллаг баялагийн хэмжээ, мэдлэг боловсрол, шинжлэх ухааны чадамж зэрэг нь төрийн үйл ажиллагааны амжилтыг тодорхойлдог. Төрийн хүчирхэгжих бодит шаардлага, мөн ямар аргаар хүч оруулах тухай Ильин тодруулан бичжээ.
Орос оронд хайртай, түүний хувь заяа, цаашдын хөгжил, хэтийн төлөвт санаа зовж бичсэн эл өгүүллийг аль эрт 1950 онд бичсэн гэвэл Та гайхаж, сэтгэл дундарч юу магад. Гэсэн хэдий ч тухайн бүтээлд санаа авмаар, цаг хугацааны хувьд огт хуучирч, өгөршөөгүй ач холбогдлоо алдаагүй үнэтэй зүйл нэн элбэг байгааг анзаарч болно. Энэ нь бидний (иргэн, төрийн засгийн эрх барьж буй, барих санаа агуулсан хүч) улс төрийн гэгээрэлд нэмэр болох болов уу.
Засаг өөртөө хүч гэсэн утга агуулдаг тул засгийг хүчирхэг гэж тодотгох буюу ер нь хүчирхэг засаг гэж ярих оновчгүй, илүүдэл хэмээн Ильин уг өгүүллийн эхэнд бичжээ. Засаг нь нийгмээс тодрон зохион байгуулагдсан онц бүрэн эрхт амьд хүч гэжээ. Хүч чадлаа нийгэмд үзүүлэн мэдрүүлэх нь төр засгийн мөн чанарын илрэл түүний хийх “дуртай” чаддаг ажил юм. Тиймээс ч бүгд түүнээс эмээж, хүлээн зөвшөөрч хүндэтгэн захирагдаж, тавьсан шаардлага, гаргасан хуулийг даган гүйцэтгэдэг байна.
Улс түмний түүхэнд төрийн засаг нэг бус удаа өөрийн эрч хүчээ хэтрүүлэн, жанжин журмаасаа хазайж, хууль тогтоон хэрэгжүүлэх эрх мэдлээ хор уршигтай ашиглаж байжээ. Энэ нь ямагт эсэргүүцэлтэй тулгарч улмаар эгдүүцэл дургүйцлээр хөглөгдсөн тэмцэл нь зөвхөн алдаа төөрөгдөл, хүчирхийллийг хязгаарлан зогсоох гэсэн санаархлаас гадна засгийг өөрийг нь ганхан сулархад “хувь нэмэр оруулдаг”. Ийм байдлаас гарах нэрийдлээр төрийн тогтолцоог дур зоргоороо оролдон засварлаж өөрчлөх нь зохисгүй төдийгүй сайнгүй үр дүн авчирч магадгүй, осолтой ажил хэмээн Ильин анхааруулжээ. Төрийн “хар” хэргийн гүйцэтгэлийг сайжруулах, шинчлэх гэсэн аливаа үйл ажиллагаа нь төрийн байгууллагыг доройтуулж, чадваргүй, хүч мөхөс сул засгийг бий болгодог. Үүнээс гадна засгийг хортойгоор ашиглах нь хэмээн байнга хардах нь засгийг залхааж улмаар төрийн дотоод дэг журамд тэрсэлж, батлан хамгаалах гадаад үүргийг умартахад хүргэж болзошгүйг Ильин сануулж байв.
Төрийн засгийн өнгө, хэлбэрээр хэт хөөцөлдөх нь хүчний нягтрал явагдах, улс төрийн шийдвэрийг амьдралд хэрэгжүүлэхэд хүндрэл учруулдаг. Янз бүрийн “засвар” хийх нь засгийн “торгон” ирийг мохоож, дархлаажилт муудаж, хөнөөлт халдлагаас хаацайлахад хүнд болгодог.
Төрийн хүчин чадлыг сулруулахад нөлөөлдөг хүчин зүйлсийг Ильин тодорхойлжээ. Юуны өмнө төр засгийн бүтцийг бүрдүүлдэг байгууллагуудын хооронд эрүүл бус өрсөлдөөн, үл ойлголцол бий болох нь төрийн дотоод хямралд хүргэж хагарал нүүрэлдэг. Үүнээс гадна улс төрийн намуудын дунд байгаа зөрчил мөргөлдөөн нь төрийн хүчийг бас л их саармагжуулдаг гэж тэрээр үзжээ. Эцэст нь улс төрийн далд “хар” хүчнээс хараат буюу хамааралтай байж, чадвар муутай, сул дорой, ач холбогдол багатай хүмүүс засаг “эзэмшсэнээр” түүний хямрах эхлэлийг тавьдаг гэж Ильин анхааруулан тэмдэглэжээ.
Улс орон тэр болгон хүчирхэг засагтай байгаад байсангүй. Тэгээд ч тодорхой түүхэн нөхцөлд төрийн нөр их нөөцийг бүрэн шавхан дайчлахгүйгээр улс орноо аваад явчих боломжтойг онцлон тэмдэглэсэн байдаг.
Засгийн хүчийг тарамдахгүй байх түүхэн нөхцөл гэдэгт тэрээр дараах зүйлийг оруулжээ.
- Бага газар нутаг. Улс гүрний газар нутаг хир бага хэмжээтэй байна төдий чинээ бага хүчээр түүнийг удирдаж (боловсруулж-И.И.А) болно гэжээ. Нэгдсэн засагт ихээхэн газар нутаг ноогдсон тохиолдолд хүчирхэг, авторитар засаг байх бөгөөд ард иргэд ч гэсэн үүнийг ойлгож, дэмждэг. Тиймээс Орос орны газар нутгийн хэмжээ нь хүчирхэг засагтай байхыг шаардаж байдаг.
- Цөөхөн хүн ам. Хүн амын тоо бага байснаар улс орныг удирдан чиглүүлэх үйл ажиллагаанд төр бага хүч зарцуулна. Иргэдийн тоо ихсэх тусам улс төрийн эв нэгдлийг хангах үйл явц хүндэрдэг байна. Чадал муутай засаглалын дуу хоолой олон хүний дунд замхран алга болдог. Орос орны хүн амын тоо нь хүчирхэг төвлөрсөн засаглалтай байх нь илүү зохимжтой гэж Ильин үзжээ.
- Харилцааны арвин хэрэгсэл. Иргэд хоорондын харилцааны олон янзын хэрэгсэл (зам холбоо, шуудан тээвэр) хөгжсөн байх тусам аж ахуй, харьцааны нягт нэгдэл хангагдаж төрөөс нэг их хүч гаргахгүй улс орныг удирдан хөгжүүлэх боломж бүрддэг.
- Нийгмийн сул ялгаа. Үндэстэн ястны, хэл ярианы, шашин шүтлэгийн, ахуй соёлын, цаг агаар, аж ахуйн ялгаа хир бага байна төдий чинээ нийгмийг удирдах ажил хөнгөрдөг бөгөөд энэ нь сул дорой хүчин чадалтай улс орны төр засагт их нэмэртэй хүчин зүйл болдог.
- Их гүрний “зовлонгоос“ ангид байх. Хүн амын соёл, гэгээрлийг өөд нь татах, аж ахуйг уналтаас гаргаж, биеэ даасан нэгж болгох, хөрштэйгөө зөв зүйтэй хувилбар бүхий худалдааны харьцаа төлөвшүүлэх нь төрөөс их хүч шаарддаг, их гүрний “зовлонтой” ажил юм. Тухайн орны үндэстэн ястан, соёл, аж ахуй болон олон улсын харилцааны асуудал энгийн хялбар дөхөмтэй байх нь эрх баригч хүч улс орноо тохинуулах боломж нэмэгддэг.
- Ард олны эрх зүйн ухамсар. Ард түмний эрх зүйн ухамсрын төлөвшилт нь засгийн хэрэгжилтэнд чухал нөлөөтэй байдаг. Ильин эрх зүйн ухамсар гэдгийг хууль эрхийг хүндэтгэх чадвар, эрх үүргээ сайн дурын үндсэн дээр биелүүлэх, гэмт хэрэг үйлдэхгүй байх, төр иргэдийн хоорондын харилцан итгэлцэл, хүндлэл юм гэжээ. Ард түмэн хууль эрхийн мөн чанарыг ухамсарлан хүлээн зөвшөөрч, удирдлага болгож чадвал төрийн ажил өөдрөг урагштай байдаг.
Төрийн засаг нь тодорхой, хязгаартай үүрэг гүйцэтгэдэг байна. ”Юм болгоныг” тэр болгон шийдэж хийдэггүй. Хүний оюун санаа албадлага, тушаалд тун дургүй байдаг тиймээс ч иргэн хүний санаа бодол бүтээлч санаачлагыг төрийн засгийн зүгээс хавчин гадуурхах ёсгүй юм.
Төр засгийн хийх тодорхой тооны чухал ажил байдаг. Бие хүний эрх чөлөөг хуулиар хамгаалан баталгаажуулах, нийгэмд хортой аливаа үйлийг таслан зогсоох, ард иргэдийг соён гэгээрүүлж санаа бодлыг нь ариусган эрүүлжүүлэх нь төр засгийн авч хэрэгжүүлэх үндсэн үйл ажиллагаа юм. Үүнийг мартан умартах юм уу аль эсвэл түүнээс “халин” хүний эрх, эрх чөлөөг хумин хязгаарлсан тохиолдолд төрийн нэр хүндэд нь сэв сууж, гутаагддаг. Ильин хүчирхийлэл дээр тулгуурласан албадлага хэзээ ч сайн үр дүнд хүргэхгүйг орос орны жишээ (1950 онд Орос оронд тогтож байсан тоталитар засгийг хэлж буй бололтой С.Б.) харуулж байна гэжээ.
Засгийн хүчин чадал нь ямар нэгэн хэмжээнээс хамаарах болов уу? Тэгвэл төрийн засгийн хүчин чадал юунаас бүрддэг вэ?
Юуны өмнө олон түмний зүгээс үзүүлж байгаа оюуны үнэлэмж, иргэдээр шүтэн бишрүүлэх чадвар юм. Үүнийг хамгаалан бататгаж, бэхжүүлэн аривжуулах нь төрийн чухал үүрэг. Нэр нүүрээ барах нь хүчирхэг засаглалын хийх ажил яав ч биш юм. Олон түмний зүгээс зүй ёсыг баримтлан төрийг дээдлэх нь хүчирхэг засгийг хүлээн зөвшөөрч буй нь тэр билээ.
Албадлага байх нь зайлшгүй. Гэвч энэ нь онцгой нөхцөл байдлаас шалтгаалан хүчирхэг засгийг түр зуур орлосон ядарсан арга хэмжээ юм. Нийгмээс итгэл алдарсан үед хүчирхийлэх хандлага ажиглагддаг.
Засгийн нэр хүнд нь түүний, хүчирхэг байх нэн чухал болзол юм. Нэр хүнд бүрэлдэх нөхцлүүд байдаг. Үүнд:
- юуны өмнө засаглал нутаг усны, үндэсний уур амьсгалтай байх нь нийгмийн зүгээс дэмжлэг хүлээхэд нэмэртэй юм,
- төр засгийг бурханчлан шүтэх ард түмний итгэл зайлшгүй байх ёстой ба үүнгүйгээр нийгэмд хүндэтгэл олж авахад бэрхшээлтэй,
- хараат бус байх нь засгийн нэр хүндэд эерэг тусдаг ба аливаа нэг улс төрийн нам, нууц болон гадны байгууллага хуримтлагдсан хөрөнгөнд дарамтлагдаж байх нь төрийн нэр хүндэд хохирол учруулдаг.
- сүм хийдээс ч хамааралгүй байхыг Ильин төрд сануулж байв. Засаг бол төрийн хэргийг туйлбартай хэрэгжүүлэх төв нь байх ёстой. Итгэл үнэмшилтэй хатуу гарын, шудрага талдаа засгийг хүмүүс илүү таалдаг.
Ильин хүчирхэг засаг хуулиар тогтоосон дэг журмын хүрээнд түүнээс хальж, хазайлгүй үйл ажиллагаагаа явуулах нь зүйтэй хэмээн онцлон заасны зэрэгцээ засаг нь нийгэмд байдаг хуулийн олон нэгжийн нэг л этгээд юм гэжээ.
Хуулийн этгээдийн хувьд төр улс нь эвлэл нэгдлийн маягаар эсвэл албан байгууллага (албан газар)гэсэн жишгээр зохион байгуулагддаг байна.
Эвлэл нэгдэл нь тэгш эрхтэй гишүүдийн оролцоотойгоор дороос дээш нь гэсэн чигтэй төлөвшдөг өөрийгөө удирдах байгууллага юм. Оролцогсод нь байгууллагын бүрэн эрхт гишүүд бөгөөд түүний удирдлага, зорилго, дүрэм зэрэг ер нь л байгууллагын үйл ажиллагааны талаар санал оруулах, оролцох эрхтэй байдаг. Тууштай ардчилагчид нь эвлэлдэн нэгтгэх гэсэн хатуу зарчим барьж, байгуулах чигтэй байдаг бөгөөд харин албадан хүчирхийлэх улс төрийн бодлогыг аль болох багасгах сонирхолтой байдаг.
Төр улсыг албадан байгуулах гэдэг нь дээрээс доошоо гэсэн чигтэй санаачлагчдын байгууллага.Түүний гол зорилго болон зорилтыг цөөн тооны санаачлагчид тодорхойлон авч явдаг бөгөөд энэ нь тэдгээрийн албан ажил юм. Бусад хүмүүс энэ байгууллагын бий болгосон баялгаас хүртэж байдагч байгууллагын бүрэн эрхт гишүүн байдаггүй. Хэмжээлшгүй эрхт, төвлөрсөн засаг нь төр улсыг албан байгууллагын хатуу зарчимд оруулан төлөвшүүлэх хүсэл эрмэлзлэлтэй байдаг гэж Ильин дурьджээ.
Хэдийгээр ийм хоёр хандлага байдаг ч аль аль нь дангаараа оршдоггүй. Төр нь нийгмийг дээрээс “халамжладаг” ч ард олны зүгээс өөрөө өөрийгөө зохицуулан удирдах үйл ажиллагаа байдаг. Тодорхой бодит хэцүү нөхцөлд засаг улс орныг хүнд байдлаас гаргахын тулд албадлагын зохион байгуулалтыг илүүтэй гэж үздэг бол нийгэмд таатай боломж бүрдсэн тохиолдолд эвсэл нэгдлийн хэлбэрийг ашигладаг талтай.
Дээрхи хоёр хэлбэрийг хослуулан оносон хувилбарыг олж хэрэгжүүлснээр иргэдийг төрийн хэрэгт татан оролцуулах амин чухал эерэг нөхцөл бүрдүүлж болох юм. Уг оролцоо нь төрийн хүчний нэр хүндэд хор учруулах, эв нэгдлийг бутаргах, сулруулах ёсгүй гэдгийг Ильин хатуу сануулж байв.
Албан байгууллага нь эв нэгдлийн дулаан уур амьсгалтай байж ард түмнийг өөрөө удирдах ёсонд сургаж, засаг барьж буй эрх мэдэлтний эгнээг чанар чансаатай хүмүүсээр байнга тогтмол сэлбэж байх нь зүйтэй юм. Ийм үндэс, ийм нөхцөл дээр төрийн тогтолцоо оршин тогтнож үйл ажиллагаа явуулж байдаг байна.
Ильины уг өгүүлэл нь Орос орны нөхцөл байдал төрийн засгийн тухай бичсэн хэдий ч төрийн засгийн онолын санд тодорхой хувь нэмэр оруулсан нь гарцаагүй юм

[Naruta]

Гадаад хүний эхнэр болж дуртайдаа гадагшаа гарчаад, нөгөө юмандаа зодуулаад дарлуулаад эхлэхээрээ "аллаа хядлаа.. хайрт эх орон минь намайг аваач" гэж орилон байж татвар төлөгч миний мөнгийг үрэн байж ирэх... Тэр чигээр нь хаях хэрэгтэй шүү дээ...

[CrossBonez]

NCA_D Ajil hiidgui yum uu? Amerikd bjeej, +zaluu hun bjeej yaasan ih tsagiig computeriin ard ungruuldeg yum be. Turiin umnuus ogtono booj uheed yaahve gj ug bdiin shu

Нкад ингэж хариулна: Чи юу ч мэдэхгүй оготны үхлээр үхнэ, би бүгдийг мэдэж байгаа, чамайг өрөвдсөндөө бичиж байна.

[cellat]

del

[cellat]

Гадаад хүний эхнэр болж дуртайдаа гадагшаа гарчаад, нөгөө юмандаа зодуулаад дарлуулаад эхлэхээрээ "аллаа хядлаа.. хайрт эх орон минь намайг аваач" гэж орилон байж татвар төлөгч миний мөнгийг үрэн байж ирэх... Тэр чигээр нь хаях хэрэгтэй шүү дээ...

за манай залуучууд гайгүй бол охид тэгж гадагшаа гарна гэхгүй шүү дээ. монгол эр хүн гэр орноо гэсэн хариулцлагаас байнга зугтаж байдаг. тиймээс л гологдоод байгаа юм. хүн ямар ажил хийж байгаа нь чухал бус тэр ажилаа чин сэтгэлээсээ хийгээд мөнгө олоод гэрээ тэжээгээд явдаг бол охид маань гадагшаа гарна гэхгүй шүү дээ.

[LeRoy]

Nadad lav gologdson geheesee iluu sanhuugiin baidal muutai ireeduigee burheg hardag
hetsuu amidraltainuud l yvdag bh gej boddog
Ternees bish emegtei eregtei geltgu bugd l adil
Taarsan duguinuud bgash
Huis n l oor bolhoos
Teriin iim tiim
Ene n iim gej heleh hereg ugui

[cellat]

гэхдээ манай хүүхнүүд эрчүүдээ бодвол арай арчаатай л даа. бүх л салбарт хүүхнүүд л ажиллаж байна шүү дээ.

[LeRoy]

гэхдээ манай хүүхнүүд эрчүүдээ бодвол арай арчаатай л даа. бүх л салбарт хүүхнүүд л ажиллаж байна шүү дээ.

Medehgue Mongoliin hun amiin 52% n emegtei
Ih surguulid surj bui oyutnuudiin diilenh n emegtei
Tgd giiguulsen ymiig n bi olj harahguul bga ym
Neeh eregtei emegtei gej ylgaad bh shaardlaga bhgu 2uulaa l asuudaltai

[cellat]

миний хувийн бодол бол эр хүн бол эмэгтэй хүнээс илүү ажиллаж илүү мөнгө олж гэр орноо авч явах ёстой гэж боддог. эр хүн бол гэр орноо авч явах гэдэг хариуцлага, ухамсартай байх ёстой. тийм болохоор өөрөө ч тийм байхыг хичээдэг гэх үү дээ.

[NCA_D]

гэхдээ манай хүүхнүүд эрчүүдээ бодвол арай арчаатай л даа. бүх л салбарт хүүхнүүд л ажиллаж байна шүү дээ.

Гол нь салбарууд нь бүгд дампуурсан. Эмэгтэйчүүд ажиллахаараа дампуураад бна уу, дампуурсан болохоор эмэгтэй хүмүүс ажиллаад бна уу. Аль нь бол.

Их сургуулид сурахаараа эх орон өөдлөнө гэж бодох шиг эндүүрэл бхгүй. Тэр тусмаа Монголын дампуурсан их сургуулиудад.

Эмэгтэй хүн ажилчны эгнээнд ороод гэрээс гадуур цаг илүү өнгөрөөх тусам хүүхдийнх нь хүмүүжил суларч архичин, янхануудын дараагийн эгнээг бэлдэнэ.

[Rudoll]

гэхдээ манай хүүхнүүд эрчүүдээ бодвол арай арчаатай л даа. бүх л салбарт хүүхнүүд л ажиллаж байна шүү дээ.

гаргалгаанаадах чинь улс орны уналтын хамгийн том илрэл. ер нь аливаа нэг улсын эрчүүд нь доройтоод ирвэл тэр улс үндэстэн мөхөж байгаагийн шинж. Учир нь эрчүүд гэдэг чинь улс, улс гэдэг чинь эрчүүд. эмэгтэйчүүд бол зөвхөн хавсраг, хоёрдогч шинж чанарын улс. улс мөхлөө гэхэд эмэгтэйчүүд өөр улсын нөлөөнд эргэлтгүй усаад явчихдаг. Монголыг мөхөөхийн тулд манжууд эр эм хоёрыг нь хагаралдуулж салгасан, социлазмын үед эмэгтэйчүүдийг нь товойлгож эрчүүдийг нь унагасан. одоо давхар колончлолын бодлогоор эмэгтэйчүүдийг нь түлхүү боловсруулж , ажиллуулж эрчүүдыг нь бүх төрөлд нь дарж, живүүлж байна. харамсалтай нь Фемнизм улс гэж хэзээ ч оршин тогтох боломжгүй байдаг байхгүй юу. Эрчүүд бүрэн унахын цагт Эмэгтэйчүүдээс нь Монгол гэсэн хаягыг нь хуулаад эзэн суучихна. Гэтэл манай гэр бүлийн хүмүүжил маш тэнэг байдалтай болчихсон охидуудаа илүү боловсруулаад байгаа мөртлөө эрчүүдээ хаячихдаг нөгөө талаар бид өөрсдөө үндэсээ булгалж байгаагаа мэддэггүй тэгсэн хэрнээ нөхрөө голно, найз залуугаа голно эхлээд хүүгээ сайн хүмүүжүүлж, боловсруулчихаад тэгэх хэрэгтэй. эцсийн эрчүүдийг хэн өсгөж хүмүүжүүлдэг вэ гэхээр эмэгтэйчүүд. арчаагүй эмэгтэй хүн хүүгээ олигтой хүүмүүжүүлж чадахгүй ингээд бодохоор арчаагүй эмстэй улс хамгийн түрүүнд мөхөж байгаа юм даа. Тэгэхээр энэ бүхэнд хэн буруутай болж таарч байна охидуудаа

[cellat]

дэмжиж байна.

[cellat]

гэхдээ манай хүүхнүүд эрчүүдээ бодвол арай арчаатай л даа. бүх л салбарт хүүхнүүд л ажиллаж байна шүү дээ.

Гол нь салбарууд нь бүгд дампуурсан. Эмэгтэйчүүд ажиллахаараа дампуураад бна уу, дампуурсан болохоор эмэгтэй хүмүүс ажиллаад бна уу. Аль нь бол.

Их сургуулид сурахаараа эх орон өөдлөнө гэж бодох шиг эндүүрэл бхгүй. Тэр тусмаа Монголын дампуурсан их сургуулиудад.

Эмэгтэй хүн ажилчны эгнээнд ороод гэрээс гадуур цаг илүү өнгөрөөх тусам хүүхдийнх нь хүмүүжил суларч архичин, янхануудын дараагийн эгнээг бэлдэнэ.

гол салвар??? манай гол салбар юу бэ?