Англи хэл сурцгаая

[mechanicalhuman]

thanks Everyone and Nomik



Англи хэлгvй бол «хvн биш»

Б.ЦАЦРАЛ
Англи хэл сурах цаг болжээ залуус аа. Хил даваад л хэлгvй, дvлий мэт болдог тэнэг байдлаасаа ичих цаг ирж. Англи хэлтэй бол та ядаж дэлхийн хаана ч очсон тєєрєхгvй.
Гэхдээ Африкийн ширэнгэ дэх зэрлэг омгийнхны суурин, бас Энэтхэгийн єндєр уулын хормой дахь бєглvv тосгон зэргийг эс тооцвол тэр шvv дээ. Тэнд тантай англиар ярьчих хvн олдохгvй. Аягvйдвэл дэлхий бєєрєнхий, бас эргэлддэг гэдгийг ч тэд мэдэхгvй.
Харин бид тэднээс єєр єє. Дэлхий хавтгай бишийг, Африкт тойрон бvжиг хийж баясдаг сvрлэн банзалтай хэсэг «хар» нєхєд байдгийг... гээд их олон зvйлийг мэдэх, чамгvй боловсролтой улс.

Тvvнийгээ бид заримдаа дарлал, хадуурвал колони хэмээх vгстэй хольж хутган, эндvvрээд байдаг орос хэлний ачаар олж авсан. Тиймдээ ч ЮНЕСКО биднийг хамгийн боловсролтой улсуудынхаа тоонд оруулсан юм. Дэлхий европ соёлд хєл алдаж, орос хэл хvн тєрєлхтнийг сургаж байсан тэр vед. Гэвч одоо тийм биш. Хvссэн хvсээгvй, хvн тєрєлхтєн єнєєдєр дэлхийн тvvх, соёлыг англиар бичиж эхэллээ.
Орос хэлтэй, хашир туршлагатай, нас тогтсон сэхээтнvvдээс илvv е-мэйл бичиж, интернэтээр аялдаг, хаана ч хурал цуглаанд очсон илтгэл лекцээ англиар уншчихдаг залуу «кадрууд» моодонд орж байна. «Дорж аягvй бол хурал тараад буудлаа ч олж чадахгvй. Оронд нь хэл устайгаар нь Батыг явуулчих. Доржоос хэрэгтэй материалуудаа аваад яваг» Иймэрхvv утгатай яриа албан байгууллага, яам тамгын газруудад байнга єрнєж байгаа. Яг vvнтэй адилхан хэл мэдэхгvй Монголыг хэн хvнгvй голж, гадуурхаж, шоолох цаг ирнэ. Бємбєрцгийн тухай мэдлэггvй тэр хэдэн хvмvvс шиг болчихгvйн тулд бид англи хэл сурах хэрэгтэй байна. Филлиппиний залуус бvгдээрээ англиар хачин цэвэрхэн ярьдаг. Малайзын гудамжинд хэнийг нь ч зогсоогоод юм асуусан англиар торолгvй хариулж, зав байвал хууч хєєрєхєєс буцахгvй. Яг л тэдэн шиг бид энэ хэлийг сурмаар байна. Нэр тєрийн дайнд vндсэндээ ялчихаад байгаа ялсан гvрэн, тvvний тvнш орны хэлийг дэлхий хvлээн зєвшєєрч байна. Шинжлэх ухаан, улс тєр, тvvх, соёл урлагийн тухай дэлхийн хvмvvс англи хэлээр єєр хоорондоо ярьцгааж байна. Байн байн бидний бахархах дуртай Чингисийн тухай ч тэд энэ хэлээр ярина. Тvvхт хааны тухай мэдэхийн тулд монгол хэлийг хэн ч судлахгvй. Дэлхийд алдартай монголч эрдэмтэн, Колумбын их сургуулийн профессор Моррис Россаби Чингис хааны тухай судалгаанд чамгvй олон жилийг зориулж байгаа ч, єєрєє монголоор ярьдаггvй. Харин тvvний юу судалсныг мэдэхийн тулд бид англи хэл сурах хэрэгтэй. Дайндаа ялж, хvслээ гvйцээсэн Америк танигдахын аргагvй шинэ Иракийг дэлхийн хvмvvстэй нєхєрлvvлэхээр зэхэж байна. Ямар ч Саддам, ямар ч дарангуйлалгvй, англиар ярьж, америкаар инээмсэглэсэн цоо шинэ Ирак улсыг. Дараагийн «хvмvvжлийн хичээлийг» Сирид явуулахаар тэд хэдийнэ товлочихоод байна. Yнэхээр цаг vе биднээс энэ хэлийг сурахыг шаардаж байна. Гэхдээ сурсан шиг сурахыг. Ерєєсєє англи хэлийг хоёр дахь хэлээ болгоцгооё. Яадаг юм, дунд сургуульд аль гуравдугаар ангиас нь тєгсєн тєгстєл орос хэл заадаг байсан шиг англи хэлийг хvvхэд бvрт заая. Англиар «А» ч vгvй нэгнийгээ амьтан гэж шоолцгооё. Бас болохгvй ч болж байгаа юм шиг царайлдаг, мэддэггvй ч их мэдэгчийн дvрд тоглодог нэрэлхvv зангаа хаяцгаая. Єнєєдрєєс эхлээд єєр хоорондоо англиар мэндэлцгээе. Дараа нь ойр зуурын яриа єрнvvлж, цаг агаар, бороо шорооны тухай ярилцъя. Харин «архагшаад» ирснийхээ дараа интернэтээр «хєлєє эцтэл» тэнэж, энд тэндхийн сонинтой танилцагтун. «Єнєєдєр» сонин Монголын залуучуудын холбоотой хамтран та бvхэнд Англи хэлийг хоёр дахь хэлээ болгоцгооё хэмээн уриалж байна. Эднийх их, дээд сургуулийн багш нартай хамтран ажиллаж эхлээд байна. Англи хэлийг хоёр дахь хэлээ болгохын тулд бид хэдий хугацаанд «бэлтгэл хийх» хэрэгтэй, ямар ямар vе шаттай бэлтгэх вэ зэрэг олон олон асуултын хариуг тэд олохоор ажиллана.
Жаахан албаны мэт сонсогдож болох ч, МЗХ-ны Полиси тєвєєс 200 хvний дунд судалгаа явуулжээ. Сурагч, оюутан, тєрийн болон хувийн байгууллагад ажилладаг гээд янз бvрийн давхаргын эдгээр хvмvvсийн 80 илvv хувь нь англи хэлийг зайлшгvй сурах хэрэгтэй байгаагаа нуулгvй илэрхийлээд албан ёсны хоёр хэлтэй болохыг тал хувь нь дэмжинэ гэжээ.
Англи хэлгvй хvн хvнд «тооцогдохоо» болих цаг ирж буйг хvмvvс мэдэрч эхэлжээ. Харин одоо ажилдаа орцгооё. Таны таньдаг мэддэг хvмvvсээс энэ хэлийг сурмаар байна хэмээн єдєр бvр шахам vглэж байгаа хvн хэд байна? Харин тэднээс яг идэвхтэй сурч эхэлсэн нь хэд вэ? Дандаа гадаад явдаг Батад дэмий атаархахын оронд хурдхан хэл сураадахъя гэж бодсон Доржууд хэд байгаа бол? Хойш тавилгvй хэл vзэж эхэлцгээе. Хєгшин залуу, хэл муутай, vг тогтоодоггvй гэж хойш суухаа больё доо, одоо.
« Англи хэлгvй бол, та хvн биш». Энэ бол «Єнєєдєр» сонины тэрслvv vг. Хєгжихийн тулд, боловсрохын тулд, дэлхийн хvмvvсийн алхаанаас хоцрохгvйн тулд урагшаа.

[noot~gbg~noot]

enehuu nom ni Mognoliin feng shuigiin holboonii terguun S.Ganbaatariin sanaachlagaar hiigdsen bogood enehuu ajliin bagiig ahlan ajillaj baisnii huvid enehuu tsuvral nomuudiin ehnii hesgiig ta buhen hereg boloh bolov uu hemeen toliluulj baina!

Olon hyn angli heliig ódaan hógatsaagaar sórch, sódlaj baigaa ch ihenh ni yarij esvel sonsoj chaddaggyi heveerylddeg. ßg l hazgardogolon esvel sohor, dylii hynii adil. ¯ynii gol shaltgaan ni yuó ve gej ta nar órid ni uuruusuu asóój baisan óó? Harióg ni olj chadsan óó? Hariólt ni ih engiin. Ene bol tanii setgel zyrhen deh saad buguud ter hymyysiig yag l horiotoi bysiin gadna yldsen hymyystei zyirlej boloh yum. Bid taniii ene setgel zyrhen deh saad berhsheel-aldaa gargahaas emeeh, hynii umnu nyyr ólaihaas aih, am neen yarij zyrhlehgyi baih zergees garahad tóslana. Bidnii tand hamgiin tyryynd sanal bolgoh zyil bol óigagyi, zorigtoi, shórgóó, tóóshtai hudulmur yum. Zarim hymyys bósdiin enehyy nur ih hudulmuriig dendyy bagaar, dendyy uchyyhneer yneldeg. Ted zuvhun helnii avúyaastai hyn l hel sórdag geltsdeg. Ene bol tednii uuriin zalhóó hoirgo zangaa nóón dalddah gesen arga. Tiimees ta oroldood yzeh heregtei. Herev chamd avúyaas chadvar vótmag bol ta ólam ch shargóó hicheelleh heregtei gesen yg.

Alivaa zyiliig ezemshij, etssiin yr dyng ni yzej chadahgyi baigaa hymyyst handan sanóólah zyil baina. Ós 100 gradóst l bótslana, 96, 99, 50 gradóst hezee ch bótslahgyi. ¯ynii adilaar ta amjiltand hyreh zamiinhaa 96, 99, 50 hóviig tóólchihaad tevcheergyi, tóóshtai bish zangaasaa bolj etssiin yr dyng ni yzej chaddaggyi. Ta alham alhamaar ch gesen óragshlaj l baival hezee neg udur amjiltand hyrch l taarna. Bi yavj baina, Beejin sóój baina gedeg dee. Syyliin yåd olon hyn Angli, Amårikt ochvol l angli heliig sórna gej andóó tashaa boddog bolj. Bodit baidal deer tend ochood sóraagyi hyn mash olon. (Angli yavahad viziig 5000 dollaraar hóóramchaar byteej yavdag.) Ochood yneheer hetsyy. Endees vizand zóóchilsan hyn l hojdog. 10 tsag podvald zogsoogooroo ayaga ógaana geeed boddoo. Tevcheertei, zovlon oilgodog, ólmaar eh ornoo sanan, eh ornii yne tseniig mederdeg bolj bótsaj irdeg. Harin alddag zyil gevel eryyl mend, setgel sanaanii baidal, ger byl salalt, baritsaand tavisan bair g.m.
Harin Mongoldoo bol sórah mash chóhal ermelzleltei bol yuó yuónaas ilyy bolomj baih shig sanagddag. Gol ni ta uuruu uurtuu helnii orching byrdyyleh heregtei. Bid ch ene yilsed chini chadah chineegeeree tóslana.

Bas zarim hymyys minii oi togtoolt móó gesen shaltgaanaar hel sórch chadahgyi baina gedeg. Gevch oi togtoolt ni sain olon hymyys hel sórahiig hysehgyi, chadahgyi tohioldol olon baidag. Ta yneheer gaihmaar tsever angli heltei bolohiig hysdeg bol bichlegee / hóórtsgaa/ zóó, myangan ódaa ch hamaagyi sonsoh tevcheer, hysel ermelzleltei baih heregtei. Hatóójil tevcheertei baihiig sórah hetsyy ch etssiin etsest aldriin titmiig tevcheertei hyn l hyrtdeg.

Bi aldaa gargadag hynd dórtai. ßagaar gevel amidrald aldaa gej baidaggyi. Ene byhen bygd hicheel. Ta hedii chinee ih aldaa gragana tanii amjiltand hyreh zam tudii chinee bogino bolno. Herev ta nasandaa aldaa gargahiig hysdeggyi, aldaanaas aij emeedeg heveer baival hezee ch angliar sain yaridag bolj chadahgyi. Aldaanaas aih bish harin ch aldah bolomj gargaval byr sain. Ert oroi hezee negen tsagt ta neg gargasan aldaagaa dahin davtahaa bolij, ter setgeliig tyr ch atógai hoish tavij, aldahaas ailgyi, zorigtoi, changaar heltsgee. Odoo olnii umnu eleg doog boloh ni tiim ch chóhal bish. Harin ireedyid l ali boloh tsuun eleg doog boloh ni chóhal yum shyy.

Ta bidentei negdsen tohioldold hezee ch amaa hamhiad tomootoi sóój chadahgyi. Galzóó yum shig hashgirch, setgeliin hudlulduu avtah bolno. Ingemneer ta byhend uurtuu itgeh itgel nemegdej, oyuón sanaa sergej, oi togtoolt ni ch saijirna.

¯nen heregtee angli heliig sórch, ezemshine gedeg delhii dahintai haritsah haalgiig neen orson agóó tom amjilt tudiigyi hamgiin gol ni uuruu uuriiguu yalah asóódal bilee. Ta negen l uuriiguu yalan diilj chadsan bol daraa ni yamar neg zyiliin amjiltiin yyd hayaand chini baigaa gesen yg.

Navchaa gyvsen nytsgen modiig harahad halóónd bósdaas ilyy halj, hyitend bósdaas ilyy hurch, bósdiin adil goo yzemjee gaihóólj chadahgyi neg l góndóóhan sanagdana. ¯ynii adilaar hynii amidrald yamar neg chimeg ygyi bol yamar ch ótga óchirgyi, óitai sanagdana.
Herev haa negtei amidral ahóidaa setgel hangalóón bós, ireedyidee yamar ch itgelgyi, zoriogogyi yavaa negen bói bol bi neg l zyiliig sanóólan helehiig hysch baina. ¯neheer l margaash ta yuó hiihee medehgyi, amidral gegch togloomiig yaaval yalj, yamar zorilgiig biålyylehiin tuluu yavaagaa medehgyi baigaa bol ta 20 nastai baisan ch 80 nastai baisan ch amidral ótgagyi bish gej yy? 20 nasalsan, 80 nasalsanii hoorond yalgaa bii gej yy% Herev ta iim baidlaar udur honogiig unguryylj yavaa bol ta neg l byten udriig uurtuu zoriólj uuriin ungursun bolood odoogiin amidralaa dahin neg sergeen bodojyuó byteej chadsan, yuóg byteej chadaagyi ve? gedgee saitar tóngaagaarai. Etsest ni bi yamar zorilgotoigoor margaash gedeg udriig ehleh ve? gesen asóóltiin harióg ol. Ingej uuriiguu yalan diilsen tsagt tand sain saihan amidral, gerel gegeetei ireedyi nisen ireh bolno.

[noot~gbg~noot]

[1] Mongol orond 1 saya orchim hyn bidnii ólamjlalt hemeen nerleed baigaa argaar angli heliig sórch sódlasaar irsen. Tednii ihenh heseg ni dónd sórgóólid 1 ódaa, ih sórgóóli, kollåjid 1 ódaa, helnii kórs damjaand dahin 1 ódaa yzsen zyilee davtan yzeh hereg gardag. Getel yr dyn ni yamar baina. Medeej, tsuungyi heseg ni munuuh l helgyi esvel, dylii, sohor angli heltei heveer l baina shyy dee. !
[2] Ih, deed sórgóóli, kollåj, kórs tugsuud todorhoi hemjeegeer angli helnii medleg ezemshseniig batlasan zereg, tsol, sårtiôikat uvurlusun hyn manai ornoor dyyren boljee. Getel ynemlehen deer bichigdsen ynelgee, tyvshin bolon tóhain hynii helnii chadavhi ho¸r ald, delem, tenger- gazriin zuruutei baih ni elbeg. Ta zuvhun yamar negen baigóóllagiin ajiltan bolohiin tóld, mergejil ezemshsen ner zyyhiin tóld hairan mungu, altan tsagaa yrsen yum gej yy? Ta uuriiguu ingej hyssen yum gej yy? ßriltslaga hiih yåd oilgoogyi bish bolovch oilgosnoo ilerhiilen gargaj chadahgyi, hamgiin engshiin ôaks bolon medeeg ódtal nóhaad gargaas gargaj chadahgyi, bichsen zyil ni tymen aldaatai baigaa hedii uvurtlusun diplom, ynemlehen deer ni ogt uur ynelgee bicheestei. Ayaa, yaasan haramsaltai ve?
[3] Bodit medeenees yzvel, Aziin 11-r olimpiin yåer hamgiin haramsmaar, setgel emzeglyylmeer zyil ni ter hymyyst yamar negen zyil dótagdsan bós harin hoorondoo hel avaltsaj, oilgoltsohod nen hyndreltei baisan gedeg. Tend baisan angli hel sain meddeg hereglej, ach tósiig ni mederch chaddag hymyys unuugiin manai oyuótan bóyuó bakalavr zergiig gorilj bói bagsh naraas ilyy ner hyndtei, heregtei baisan ni lavtai.
[4] Olon ólsiin hemjeend hediin hyleen zuvshuurugdsun tomoohon hotóódiin neg boloh Gonkongd yå yå angli heliig saitar ezemshsen mergejilten dótagdaj, mergejiltnyydiin angli helnii tuvshin ni olon ólsiin tuvshind hyrehgyi zereg ni tednii tolgoi uvtgusun, shydnii uvchin bolson asóódliin neg boljee.
[5] Gadaadaas oróólj irsen olon toonii bagaj tonog tuhuurumj chadvarlag mergejilten, chadvarlag orchóólagch dótmagaas bolood hereglegdehgyi baij l baidag. Zarimdaa byren dyyren hychin chadlaaraa ajillaj chadahgyid hyrch baina. Ajillaj baisan bol hedii her bayalag byteej boloh baisaniig hen medeh bilee.
[6] Gadaad helnii ihenh sórah bichig, gariin avlagóód, sanaa avah sor bolson byteelyyd, songodog byteelyyd ihevchlen angli hel deer baidgiin ólmaas bidnii hotsrogdol gej nerleed baigaa ene tsag hógatsaanii alslal bii bolood baih shig.
[7] Delhiin hemjeend bolj bói hóral, chóólgan, zalóóchóódiin óólzalt, mergejliin tórshlaga soliltsoh zuvulguund helnii chadvar dótmagaasaa bolood hasagdaj, agóó tom bolomjoo aldsan hyntei 1 bós ódaa taaraldaj yavlaa. Mun tudiigyi mergejliin dadlaga tórshlagaaraa henees ch dótahaargyi chadvarlag bolovson hychnyyd mun l helnii chadvar taaróógaasaa bolj olon sar ajilgyi baih tohioldol óls ornii maani untsug bólan byrt udur byr davtagdsaar...

Mongolchóód bid hel sórah gej:
- sóraad martana, martaad sanana, deeshee matsna, bótsaad gólgana... Ergej bótssan óitgartai zyil baigaa biz?
- TSag hógatsaa, huls hych, hurungu munguu zartsóólaad l... Mun l yr dyngyi.
- Dónd sórgóólid 1 ódaa, ih deed sórgóólid 1 ódaa, kórs damjaand dahin 1 ódaa 1l zyilee zaalgana...
Bas l yr dyngyi, byr ch óitgartai. Etsest ni uuriin hóvi zayaataigaa evlerch hezee ch amjiltiig olj harahgyi, ih ósan dotor haana baigaagaa medehgyi, nyd aldam tald zamaa olj chadahgyi, hool ch ideed amtgyi, uurtuu gótarsan iim l hyn bolj dóósch baigaa. Iim amarhan bóój uguh yum gej yy? ¯gyi ee, ...
. . . Óram zorigoo badraaj, umnuh taagyi byhnee tugsgul bolgo. uuruur uurtuu itge. Ta bol tanii bodoj baigaagaas ilyy ihiig byteej chadna. Hynd hetsyy zovlon berhsheeltei bailaa ch shantarch bolohgyi. uuruu uuriiguu byren daichilj, yuóg sórch, yuónd hyreh gej baigaagaa óhamsarlan oilgo!
Angli heliig ezemshihiig hysegchid bidnii chin setgeliin dóó hooloi:
Bid år ni yaah gej, yuónii tóld angli heliig sórch baigaa yum be?
- Bi helgyi, dylii, sohor dogolon yum shig baihiig hysehgyi baina. Sonsood oilgohgyi, yariya geheer yarij chadahgyi. Bi ene baidlaasaa zalhaj baina.
- ¯ndes sóórigyi, hóóchirsan medee, medeelel, medleg nadad hereggyi, Zalóó yåiinhen bid ilyy ihiig, ilyy ihiig erelhiilj baina.
- Hainga baisnaaraa bi ireedyi, hoich yåesee zemlel hyleemeergyi baina.
- Neg hyalbarhan ugyylber helehiin tóld ingej ódaan bodoj helsen murtluu ter ni aldaatai baij, bósdiin umnu eleg doog bolohiig bi hysehgyi baina.
- Bi amjiltiin haalgiig ta byhentei hamt neemeer baina. Namaig hulugtuu bagtaagaach.
- Bi yarij sórmaar baina, yag l ónagan helten shig.
- Bi tsever saihan dóódlagatai bolmoor baina.
- Bi ene yåes tyryylmeer baina, bi óragshahimaar baina.
Tiimee, bi ch, ta ch, bygd ene ygiig helmeer baigaa. Bi ta byhniig setgel zyrheeree mederch baina. Bi l hóvidaa amjiltiin haalgiig chiglesen angli hel hemeeh hulugt sóólaa. Harin ta?[/size]

[noot~gbg~noot]

Unshij baigaa hun bgaam uuu daa bkuum u? neg hariu helchuul sain bhii? heregteim uu ugo yo?

Angli hel sóraltsagsadiin gargadag 25 aldaa hemeeh

[1] Angli hel sórah zorilgo ba argiin tóhai
Angli hel sórch bói sóraltsagsad sonsoh, yarih, ónshih, bichih gesen 4 chadvariin hamgiin chóhal ni ali ve? gej asóódag. Hamgiin chóhal ni yarih. Hyn ehees mendleed held orohdoo yarij eheldeg bolohoos bishhezee ch bichih yum óó, esvel ónshij eheldeggyi. yarih gesen ene protsåssiin ehlel ni sonsoh chadvar mun. Gevch yaria ni sonsgoloos ilyy chóhal chadvar yum shyy. Manai ólamjlalt arga bariliin neg aldaa ni yarianii tal deer sain anhaarch yzdeggyi yum bolov óó gej bodddog.
Mun ene 4 chadvaraas gadna aman orchóólgiin chadvar gej ih tom asóódal bii. Ene bol angli hel sóraltsagsadiin ahmgiin undur chadvar. Tiimees ch bidnii argachlal dyrem bichih ónshih chadvart bós yarianii orchóólgiin chadvart yndesledeg.

[2] yaria gej chóham yuó yum be?
yaria gedeg bol hel yum. harin hel gedeg bol yarihiin gar ni. Iimees hel sórch baigaa hyn bol yarij l sórah heregtei.
Zarim hyn yariad l, yariag sóraad bósad chadvariig orhigdóólah yum óó gej asóódag. ¯gyi dee, tiim bish. yariag, sonsgoliig ezemshsen tsagt bósad chadvariig olj avahad ilyy hyalbar, duhumtei baidag yum. harin ta yariag oir zóóriin heden yg, ugyylbereer hyazgaarlagddag gej bóróó oilgoj bolohgyi. Bid hicheelee yariagaar ehleå gesen bolohoos bish bósdiig ni yzehgyi, ene l hangalttai gej ogt heleegyi.

[3] Hereggyi zyiliin araas huutsulduj, demii zyild naidah
Hediigeer aldagdal, hor hohirol amsalgyigeer olddog amjilt, ololt gej baidaggyi ch ta chóhal zyilee medej l baigaa bol bósdiig, tsag hógatsaag, uuriiguu, ergen toirnoo tyr hógatsaagaar mart. Mongolchóód bid syyliin yåd chóhal gej bodson bolgondoo het ih anhaarsaar baigaad jinhene chóhal zyil chini hajóógaar unguruhud olj harj chadahgyi bolchihson met sanagdah bolloo.
uuriinhuu ajliig tsag hógatsaatai nariin óyaldóólah heregtei. Hynii amidrald tohioh byhii l ajliig tsag hógatsaatai óyaldóólan:
- yaaraltai, chóhal
- yaaralgyi, chóhal
- yaaraltai, chóhal bish
- yaaralgyi, chóhal bish gesen 4 angilald hóvaaj bolno.
Bidnii Mongolchóódiin hóvid yaaraltai, chóhal gesen 1-r angilald bagtah ajlóód l hamgiin gol ni baih shig. Getel ynen heregtee yaaralgyi, chóhal ajil l hynd hamgaas chóhal. Bid ajlaa yaaralgyi, chóhal baihad ni hiij chadalgyi tsagiig ni tólgaj yaaraltai, chóhal bolgoj baij hiidegiin zeregtsee umnu helsenchlen chóhal yumaa anzaarahgyi baih shig.

[4] Angli helnii dyrmiig sórahad gargadag aldaa
Angli hel sórch bói Mongolchóódiin hóvid dyrem hamgiin tom tolgoi uvtgusun asóódal boldog. yaagaad gevel, Mongol helend 3 tsag baidag bol Angli hel 26 tsagtai, uuriin gesen dyrem, hóviraltai. ¯ynd ni l tolgoi ergedeg. Bid angli hel sórch, yr dyng ni gargaj chadahgyi baigaa uuriin aldaagaa yalagdahaas aisandaa Dyrem ni l hetsyy. Dyrem ni l namaig zovoodog, horlodog. gej heldeg. Gevch ynendee Bid l dyrmiig horlodog. Bid uursdiiguu horlodog. Dyrmiig sóram, yzeh ¸stoi tsagtaa, yzsen shig yzvel dyrem tóilaas heregtei.
Bid alivaa zyiliig nariin siståmtei yzeh heregtei. Hyn chini mashin bish shyy dee. TSag ni bolson, boloogyi, heregtei, hereggyi medeelel medlegiig hadgalsaar ta bidnii tarhi tsag ni irehed jinhene heregtei yum aa hyleen avch chadaa bolidog. Dyrmiig gantsaaraa biå daan sórah bish, harin ch hariltsan yariltsaj yzsen zyilee heregleh, hyanah hyntei, ashiglaj bolohóits tiim orchind yzeh heregtei. Ingeegyigees bolj holij hótgah, martah yavdal tohiolddog. Dyrmiig zyi zohistoi sórch hereglevel gadaad hel sórch bói hynii zamiig zaagch lóójin, gereltyylegch den boldog.

[5] Dyrem gej chóham yuó yum be?
Dyrem gedeg bol ard tymnii byteel yum. ard tymen hel yarianiihaa ólamjlaliig uurchluhud hel shinjleliin erdemted ch gesen tyyniig ni dagaj helniihee dyrmiig shinechildeg. Tóhain helnii dyremd niitsehgyi baigaa zyil bol yrgelj aldaa boldoggyi. Zarim yåd shinechlel boldog. Mun tóhain helend baigaa tailbarlaj boldoggyi dyrem bol yåe unguruuj heregtseegyi bolson dyrem baidag.

[6] Turulh helee sórah ni hyalbar óó, esvel gadaad hel sórah ni hyalbar óó? Bid gadaad heliig uuriin turulh hel shigee sóram bolomjtoi yuó?
Medeej gadaad hediig sórah ni amarhan. yaagaad gevel bid eh helee sanamsargyi bóyuó albadmal bós, zorilgogyigeer sórdag. Harin gadaad heliig zorilgotoi, albadan sórch baigaa bolohoor ilyy tóóshtai baij yr dynd hyreh ni hórdan baij boloh taltai. Gadaad heliin sórahad 3 sariin óigagyi hudulmuriin dynd hyn bósadtai baga ch gesen oilgoltsoj, yariltsaj, haritsaj sórdag bol harin bid 3 sartaidaa zuvhun óilj l chaddag, 1 nastaidaa l tsuun heden yg helj chaddag boldog. Medeej bid 1 heliig ezemshij turulh helee bolgoj chadsan bolohoor bósad ali ch ornii yamar ch heliig iin ezemshih bolomjtoi. Harin tsag hógatsaanii hóvid uur uur bolno.
[7] Angli heliig ezmshihiin tóld zaaval angliar setgeh heregtei yuó? Bi angliar setgej chadah bolov óó?
Angliar setgeh ni bidnii hed sórsanii daraa dadal zórshil boldog gej bi boddog. Harin angli hel sórahiin tóld todorhoi hemjeegeer angli, amårikiin tyyh so¸l, niigem, ediin zasgiin talaar medeelel, medlegtei baih shaardlagatai. Bid angliar ch, mongoloor ch setgej chadna.

[8] Bid eh helee sórdag argaaraa gadaad heliig sórch boloh óó?
Bid eh helee sórdag yag l ter argaaraa angli heliig, år ni yamar ch heliig ezemshij chadna.

[9] Eh hel gej chóham yuó yum be? Gadaad hel gej chóham yuó yum be? yalgaa ni yuó ve?
yamar neg mergejliin hel shinjleliin alban ¸snii ner tomú¸og end ashiglah ni tohiromjgyi, oilgomjgyi baih bolov óó? Harin daraah baidlaar tailbarlaval ilyy oilgomjtoi, hyrteeltei baina baih gej naidaj baina.
- Dyrmiig ni sain meddeggyi atlaa hereglej chadaad, bolood baigaa ter zyil bol eh hel. Harin dyrmiig ni hichneen sain meddeg ch yarijhereglej chaddaggyi, boldoggyi hel bol gadaad hel.
- ¯g neg byriin ótgiig oilgoj baigaa hedii ch ugyylber byhleeree yamar ótga ilerhiilj baigaag oilgoj chaddaggyi ter zyil bol gadaad hel. ¯g byriin ótgiig oilgohgyi ch byheldee yamar ótga ilerhiilj baigaag oilgoj bolj baigaa bol ter eh hel.
- yarij chaddag ch ysgee meddeg bol eh hel. ¯g, ysgiig sain meddeg ch yarij chaddaggyi bol gadaad hel.
- Hen negen hyn gants móóhai yg shivnej helehed sonsoj chadaj baigaa bol eh hel. ×ihen deer chini hoshóógaa naagaad hamag baidgaaraa hashhirch baisan ch sonsoj oilgoj chadahgyi baigaa bol gadaad hel.
- yaagaad gej óchriig ni asóódaggyi zyil bol chinii eh hel, yhtlee bodood ch óchriig ni olj chadahgyi baigaa hel ni gadaad hel.
Hichneen iim yalgaa baigaa ch angli heliig, gadaad heliig eh hel shigee sórch bolno. Tiimees angli heliig turulh hel met sórtsgaaya.

[10] Angli helnii dóódlaga bolon ayalagiin tóhai
Gadaad hel sórch baigaa hyn dóóddlaga, ayalagad saitar anhaarah heregtei. Hediigeer dóódlaga móó bailaa geed aldah yumgyi bolovch herev tsever saihan dóódlagatai baival ilyy olon bolomj, olon hynii talarhliig hyleeh bolno. Gevch óg ijilhen hicheej, hudulmurluj baigaa hirnee yaagaad ch yum yr dyn ni uur baih tohioldol olontaa. ¯ynii shaltgaan ni sóória sain taviagyi, sonsgol, yarianii dasgalóódaa saitar hiigeegyi baij bolno. Mun angliar yarij baih yådee uuriin hel yarianii ayalagad anhaarlaa handóólah hereggyi. Zuvhun helj yarih gesen zyilee zorigtoigoor ilerhiilbel amjiltand hyrne.

[11] Angli helnii sonsgoliin chadvariin tóhai
Zyi zohistoigoor, bósad chadvartai hoslóólan sonsgoliin chadvaraa nemegdyylj, saijróólj chadsan bol angliar bichsen hamgiin hynd tåkstiig ónshaad oilgodog atlaa engiin ugyylber sonsood oilgohgyi baih hyndreltei tólgarahgyi baih baisan. Olon jil angli hel dagnan sóraltssan ch mash sain oilgodog hirnee, tyynee ilerhiileh chadzvargyi, yarianii chadvart gargóón sain atlaa gadaad hyntei hariltsah yavtsad yariag ni oilgohgyid hyrdeghyn tsuungyi baigaa. Tiimees sonsgoliin dasgaliig zuvhun gantsaarhnaa, chimeegyi orchind esvel lingoôonii tanhimd hiih heregtei. Harin nadad tiim bolomj alga gesen gótrangi, hóóchinsag yzel bodol, argaa hayatsgaa. Harin ch ih chimee nyrgeentei gazar olóólaa dasgal hiih tósmaa ilyy yr dynd hyrdeg gesen bidnii onoliig tórshaad yzeerei.

[12] Ónshih chadvariin tóhai
Nyagt nyambai, nariivchlan ónshih ni neg talaar sain arga mun hedii ch gagtshyy sórah arga zam bolon zaaj sórgaj bói ter siståm arga ni bóróó baidgaas yr dyn ni tudiilun sain baij chaddaggyi.
Dónd, deed sórgóólias ehleed heden zóón ódaa yanz byriin tåkstiig ónshsaar irsen bolovch nuguu l yarij chaddaggyi heveeree ylddeg. Getel hel sórah gol ótga óchir ni yarih, am chuluu zavgyihudluj baih yavdal shyy dee. Hamgiin tom aldaa ni bidnii ingej hicheelleh yavtsad amjiltiig medreh setgelgyi boldog. uuruur helbel hediin hyn harahad ónshsaar baigaa atlaa tåkstiin ótga óchriig oilgoson ch yum shig, oilgoogyi ch yum shig bolj hotsorno. ¯ynees bolood óg tåkstiin talaar neg ch zuv ugyylber heleh chadvargyi baidaldaa dahin hyrne.
Hervee angli hel yneheer sórahiig hysch baival daraagiin sedev ryy orohiin umnu yzej ungursun sedvyydiig orchóólj, uuriin ygeer tailbarlan yarij sórah heregtei. Ingesneer ta uuriin ónshsan zyilee byren oilgoj, amjiltiig mederch setgelt hangalóón baih bolno.

[13] Angli helnii hicheeliig davtah tóhai
Bainga dasgal sórgóóli hiij bai. Gerlyygee yavah zamdaa, tsaigaa óój sóóhdaa, niitiin ónaand yavahdaa år ni haana ch baisan angli heleer yarih, angli heliig davtahad uuriiguu hychil, daichil. Hicheelleh yavtsad chini medehgyi, chadahgyi zyil tohioldloo ch óigagyi hicheelleseer angli heliig ezemshij chadna.

[14] Angli helnii yg zyig sórah tóhai
¯giig dangaar ni togtooh ni mash ih óchir dótagdaltai arga. Hymyys ygiig hichneen ih meddeg, sain tseejilsen bailaa ch angliar yarih, bichih yåd ótga sanaagaa byren ilerhiilj chaddaggyi. yaagaad gevel amidrald dangaaraa hereglegdej, ótga ilerhiilj chadah yg hovorhon.
Tiimees ygiig ugyylberiin dónd baihad ni ugyylbereer ni tseejil.

[15] ugyylberiin hev mayagiin tóhai
Bid ygsiig dangaar ni tseejlehgyin tóld mash olon jishee ugyylber yzdeg hedii ch anhlan sraltsagchdiin hóvid tóhain ugyylberiig tohirson nuhtsul baidald ni hóvirgan heregleh ni hetsyy baidag. Tiimees ugyylberiin hev mayagiig sódlah ni nen shaardlagatai zyilsiin neg. ugyylberiin hev mayagiig yag l ugyylberiig uuriin bolgoj avdag ter argaaraa uuriin bolgoj, togtooh heregtei.

[16] Sedviig songoh tóhai
Alivaa sórah bichgiig anhan shatnaas ni gynzgii shat hyrtel sódlah, angli heliig gynzgii shatand hyrtel sóraltsah 2 ni ogt uur asóódlóód. Gehdee ho¸ólaa amjiltand hyreh ehnii alhamóód. yamarvaa sórah bichig, gariin avlaga uur uuriin gesen davóó taltai. Gantshan tóhain nomnoos her zereg sórch medej hotsrov gedeg ni gol. Tiimees ch heliig neg turliin sórah bichgeer sórna gedeg óchir dótagdaltai tól hed heden gariin avlaga matårialaas sóraltsah heregtei. Dyrmiin nom yzeh ni dyrmiig l saijróólah zorilgotoi. ugyylberiin hev mayagiig sórahiin tóld hev mayagiin nomiig l sódlah heregtei. Tiim ch óchraas bid helnii chadvar byreer angilsan tsóvral nomiig gargah zorilgotoi.

[17] Angli helnii shalgaltiin tóhai
unuu yåd yamar neg alban baigóóllagad oroh gej, hari orniig zorih gej zalóós angli heliig sórch baigaa. Gevch ted angli heliig ezemshij amidraldaa heregleh gej bós zuvhun shalgaltand l undur onoo avah gej hed honog noir, hooloo hasan nom shagaidag.
Iim baidlaar sórsan hel tanii oi toind yldeh yumgyi ódahgyi l bydgerch alga bolno. Tiimees heregleh gej l angli hel sórah heregtei.

[18] Helnii orchnii tóhai
unuu yåd olon hyn hiliin dees alhaj, angli, amårikt l ochih yum bol angli heldee ós, tsas bolno gej oilgoj, ingej yarih boljee. Gevch hari orond ochij sórah ni harin ch ilyy hetsyy, hor hohiroltoi. Hil garahiin tóld mash ih mungu hurunguu zarna. Mun yynii zeregtsee tend amidardag neg and maani Oyuónii hudulmur erheldeg esvel har ajil hiideg hyn byr udurt dor hayaad 11-12 tsag ajilladag. Deer ni gertee harih gej 2-3 tsag zartsóóldag. Ene byhnii etsest heliig shamdan sóraltsah bolomj olddoggyi. Mun mongol angli helee chuluutei selgen hereglej chadahgyi ee gej helj baisniig bi sanaj baina.
Tiimees mongoldoo sórsan ni ilyy yr dynd hyrne gedegt bi itgeltei baina. Ta helnii orching uuriin hyssen tsagtaa byrdyylj chadna.

[19] Gadaad hel sórahad zaaval oi togtoolt saitai, helnii avúyaastai baih shaardlagatai yuó?
Herev turulh helee martchihaar tiim martamhai, oi togtoolt móótai l bish bol hel sórahad ene hamaagyi. Avúyaasiin tóhaid gevel bi umnu ni dóridsan shyy dee. Bi avúyaasgyi gej helj baigaa hyn uuriiguu Zalhóó gesen móó nerees ayataihan salgaj avah gesendee l ter.

[20] Gadaad heliig sórahad zaaval siståmtei, todorhoi togtson des daraalaltai óragshlah heregtei yuó?
Gadaad hel sórna gedeg bol matåmatik sórch sódlahaas ogt uur. Matåmatikiin bodlogo bodohod nemen, hasah yildlee medehgyi bol hezee ch daraagiin alhamiig, logariômiig, trignomåtriig oilgoj sórahgyi. Harin angli hel bol tiim bish. Sonsoj sóraagyi, sonsgoliin dasgalaar hicheelleegyi ch ta yarij chadna. Matåmatikiig gijin holboogoor sórdag. Ginj tasarlaa bol daraagiin garhind orj chadahgyi. Harin heliig urgun ôrontoor sórch bolno. Tiimees ali hesgees ni ali chadvaraas ni ehleh ni tanii hereg. Gadaad hed sórch baihdaa amjiltiin yne tseniig mederch. Tyyniig amtalj chaddag baih heregtei. Bidnii argaar 10 honog, 10 sar hicheellesen hen bolovch angli heliig 10 siståmteigeer yzsen hynees ilyy uurtuu itgeltei, ilyy yr dynteigeer sórch, angli heliig hereglei chadna.

[21] Angli hel deer hóórtsag sonsoh, angli helnii klóbt ochih, gadaad bagshtai hicheelleh
×inii angli hel hedii chinee tseverhen baina, bósad hyn sonsood oilgohod tudii chinee hynd baina. Angli helnii klób bóyuó angli hel sóraltsagchid tsóglasan gazart ochih ni hel sórah, helee saijróólah arga bish yum. Tend zuvhun angli heliig saitar ezemshsen hymyys l tsóglaj, setgeliin taashaal avch, naiz nuhdiinhuu hyreegee teleh gesen hymyys l ochih heregtei. Helnii tuvshnii hóvid uuruusuu doogóór hyntei yariltsah ni tuvshniig tani ólam móótgana. Tiimees ta uuriin tuvshnii hymyystei niilj, óigagyi hicheelleh heregtei.
Mun tyynchlen angli hel deerh kino, nevtryyleg, sonin, setgyyl saitar yzej sonirhon, ónshij baih heregtei. yamarch nuhtsul baidald, yamar neg shilmel, tseverhen bichleg byhii hóórtsagiig bainga sonsoh ni klóbt ochsonoos ilyy yr dynd hyrgedegiig sana. Harin gadaad hyn bol dasgal sórgóóli hiij, yzsen medsenee gaihóólahad chini sain hamtragch bolj chadah bolovch sain bagsh chini bolj chadahgyi. yaagaad gevel ted tanii yuón deer aldaal baigaag helj uguhgyi.

[22] Bid yag yamar angli heliig sórah ¸stoi yum be?
Bid bygdeeree angli heliig saitar ezemshihiig hysdeg. Gehdee bidend dyrmiin mergejilten dótsandaa esvel, hel sórah gej eremdeglen toglodog hymyys hereggyi. Bid hereglej, ashig tósiig ni medreh gej angli hel sórdag. Tiimees heregleenii angli heliig ezemshih ni chóhal.
Zarimdaa tålåviz, radiogoor biznåsiin, hódaldaanii, shinjleh óhaanii, kompiyutåriin angli hel zaana gesen zar mer ser yavah boljee. Gevch ynen heregtee angli helnii årunhii medleg l sain bol ali ch salbart hereglegddeg angli helees aih hereggyi.

[23] Angli heliig yamar ch aldaa gargahgyigeer sórah heregtei yuó? Sórahad ih tsag hógatsaa shaardlagatai yuó?
Eh helnii togtson nuluu bóyuó eh heleeree yarihdaa aldaa gargadaggyi ene baidal chini gadaad heleer yarihdaa gargaj bói uchyyhen aldaag chinitod tomróón bolgoj haragdóóldag.¯nen heregtee tanii aldaa bol uchyyhen zyil. Neg ódaa aldsanii hariód olj avch bói yr dyn ni zóón ódaa dasgal sórgóóli hiisenees ch ilyy ashigtai. Óchir ni chi ene aldaagaa nasan tórshdaa martahgyi. Tiimees ta aldaanaasaa aih hereggyi. Bid ch tanii aldlaa gej setgeleer ónagahgyi. Harin ch ta aldahgyi baigaa bol uuruu aldah bolomjiig hai. Ert oroi hezee neg tsagt aldahaa bolino. Alivaa yums yzegdel tasraltgyi hóvisan uurchlugduj, yyniihee yreer ólam byr saijirch, bolovsrongói bolj baidag gesen årtuntsiin mun chanar tand ch mun adil yilchilne.
TSag hógatsaanii hóvid ta hedii ih tsag gargan sórahiig meriivch yrdyn ni tudiilun sain baij chadahgyi. Alivaa zyiliig zavtai bolohooroo hiih bish zavchilj hiih ¸stoi. Tand hezee zav oldohiig hen ch medehgyi. ×uluut tsagaa ashiglan sórah heregtei. Hyn hedii chinee zavgyi baina tudii chinee ih zyiliig amjóóldag.
Harin ta zav oldoh talaar yarisnaas óigagyi, zorig tevcheertei, tesver hatóójiltai baih talaar yari. Zalóó hyn alivaad óigagyi handaj chaddaggyi. Zalhóó zang tayagdan hayaj, hicheellevel udruus udurt amjilt róó dutluh bolno.

[24] Amjiltand hyreh zam gej chóham yuó yum be?
uuriinhuu heleer ónshij bói met tasraltgyi, hicheengyilen ónshih, eh helniihee negen adil ónshih dasgaliin yavtsad yaria bolon sonsgoliin chadvaraa nemegdyyleh-ene bol amjiltiin zam. uuruur helbel yarih bolon sonsoh dasgaliig tós tósad ni hiilgyi bygdiig ni ónshlagiin dasgald bagtaah heregtei.
Mun yåee unguruusun helleg, yg, ugyylberees salj orchin yåiin amårikt amidral deer hereglegddeg yg, hellegiin sór.

[25] ×advar byhen bósdaas yalgagddag, uvurmuts ontslogtoi, yalgaatai baidag.
- Haraad oilgoh, yarih 2 ni ho¸r uur hereg. Sonsood oilgoh, yarij chadah 2 ni ch mun ho¸r uur.
- Dóódlagiin dyrmiig medeh, tyyniig ynen zuvuur dóódah ni ch ers yalgaatai.
- Dyrmiig medeed yarih, tyynii dagóó aldaa madaggyi zuv bichih ni mun l uur.
- Turul byriin sedviig beltgej, shalgaltand amjilttai dyn yzyyleh bolon yarih esvel bichih zereg ni ogt uur.
- yarianii gariin avlaga, matårialiig sódlah bolon yarij sórah 2 ni uur. yarianii chadvariig ezemshih bolon chadvarlag saihan yarih ni ch ogt uur.
- Angliar óran yaróó bichih bolon óróó saihnaar yarih ni ers yalgaatai.
- Angliar sain yarih, aman orchóólgiig chadvarlag sain hiih 2 ni hoorondoo adilgyi.
- Haraad oilgoh bolon tyyniigee orchóólan bichih 2 ni hoorondoo tusgyi.
- Bichgiin orchóólagch byhen aman orchóólagch bolj chadahgyi.
Etsest ni helehed óigagyi hicheelleh bolon saitar sórch ezemshih ni ni og uur uur zyilyyd.

[noot~gbg~noot]

Бэрхшээлийг давах 52 арга

Berhsheeliig davah 52 arga
hemeeh VII byleg

yarianii hel sórch baina óó? esvel bichij sórch baina óó? år ni yamar chadvar ezemshij baigaa chini hamaagyi, chinii hel yarianii chadvar hórdatstaigaar saijirch, mongol-angli 2 heliig chuluutei solij hereglej sórah heregtei.
yamar ch berhsheel tólgarsan tyyniig shiideh argagyi bolj arga móhardana gej hezee ch baidaggyi yum. Hamgiin gol ni shiidej bói arga chini ijil yr dynd hyrgehgyi. ¯r dyn ni uur uur, sain esvel móó baij bolno.
Bidnii argóódiig tórshaad yzeerei. ¯r dyng ni mederseniihee daraa bidend zahidal ilgeehee martóózai!

[1] Neg amisgaliin dasgal
Ene dasgaliin gol zorilgo ni órsam saihan yarij sórah, tóhain nuhtsul baidald tohirson yg hellegiig helnii dadal zórshil bolgoh yum. Bid baga baihdaa TSagaan lonh tooloh gesen dasgaliig hiideg baisnii adilaar ugyylber, hellegyydiig 1 amisgalaar heleh yum. Bidnii tsóvral sórah bichgyyded Neg amisgaliin dasgal . . . såk (min) gej temdeglegee hiisen ni tóhain hellegiig ugyylber ehiig 1 ódaa helehed shaardagdah hógatsaa bóyuó bidnii tavij bói shaardlaga yum.
Ene argiig hereglesenreer amårikt usuj torniogyi bolovch angli heliig yag l ónagan heltei hyn shig tuvshind hyrtel sórna.

[2] 3 hamgiin arga
Ene argiin zorilgo ni tsever, tod, tóngalag yarij sórah. Óg arga ni-Hamgiin changaar, -Hamgiin todoor, -Hamgiin hórdanaar heleh zarchim deer tólgóórlana. Dasgaliig hiihdee 1 ugyylber, helleg bolon beldsen ehiig ehleed hamgiin changaar helne. Ene ni tanii sonsgol bolon yarianii chadavhid hychtei nuluu yzyyleh hiigeed mun uuriin aldaag yalgan tanij, olj medehed zoriólagdsan. Daraa ni óg ugyylber, helleg bolon ehiig tod dóódna. Ene ni olson aldaagaa zasan zalróólah alham yum. Daraa ni hórdan helne. Ene ni 1 amisgaliin dasgaliin argatai ijil yyregtei. Etsest ni changa, tod, hórdan gesen hellegiig zeregtsyylen hel.

[3] Bodol sanaagaa tsegtstei ilerhiilj, amjiltiig medreh
Hel gedeg alivaag ilerhiilj helj boldoggyi baisan bol hel gesen ótgaa aldah baisan biz ee. Tiimees yamar ch argaar hamaagyi yarij sórch bodol sanaagaa ilerhiilj sórah heregtei.
Harin amjiltiig medrene gedeg bol tarhindaa bói bolgoson byhnii yr shim yum. Tiimees uuriin sórch bói zorilgoo biålyylj amjiltaa medrehiin tóld todorhoi, bodit zyiliin araas huutsulduh heregtei.

[4] Dósliig hóraaval dalai hemeeh onol.
Negent angli hel eh hel chini bish tól hamgiin hyalbar yseg, avia, ugyylber, helleg år ni byh zyild chóhalchlan avch yzej óigagyi hicheelleh heregtei. Amjiltiig neg yseg byrees, neg ugyylber byrees olj avah bolno. Zarim tohioldold hamgiin hyalbar zyiliig ch bóróó heleh ni bii. ¯giig zuv todorhoi dóódajhelj sórah ni Amjiltiin yndes.
Mun neg ugyylberees neg dyrem, neg ugyylberees neg helts yg, helleg ezemshinugyylber neg byriig zadlan shinjilj, tendees avch boloh byhnee bygdiig ni sórch av. Harahad hedii neg ugyylber bolovch ugyylberiin ótga sanaa hemjeelshgyi ih bayalgiig uurtuu agóóldag.
Ene tsag muchuus alivaa zyiliig amar hyalbar, chadna, medne gelgyi óigagyi sórch sódlah heregtei.

[5] Anhnii alham amjilttai bol ajliin taliig nógallaa gesen yg.
Angli hel anhlan sóraltsagchdiin hóvid ehen yådee ahits devshil ni baga baij bolno. Gevch ta setgeleer ónaj shantrah hereggyi. Hervee chi yneheer hicheej, chimh chimheer ch atógai ahij l baigaa bol amjiltand hyrne.
×amlahaar changa atga. Anhnii alham amjilttai bol ajliin taliig nógallaa gesen yn. Neg ódaa aldaj, neg ódaa bódilsan bol tyynee zas. Dahin iim aldaa davtagdahgyi. Toli sórah bichgiig saitar ashigla. Naiz nuhudduu uuriinhuu meddeg byhniig neen gargaj, zaaj sórga.

[6] ugyylberiin onol
Dan yg bolon hellegiig zuvhun togtooj, ótgiig ni medej avah ni tiim ch hangalttai bós. Tiimees ch bid zg hellegiig ugyylberiin dónd, ótgaa tugs ilerhiilj baihad ni togtooh heregtei. Mun ingeed zogsoh bós heregleh nuhtsul baidliig hai. Amidraldaa tygeemel heregle. Angli helnii neg yg mongol helend mash olon ótga ilerhiildeg. Tiimees ta mash olon ugyylber togtooj, heregleh heregtei. Hediigeer tand hetsyy baisan ch sórsan yg hellegeeree shineer ugyyluer zohio. uuriig tani hoish tatagch-zalhóóraltaigaa temts. Oilgoj medehgyi baigaa yg byhneetoli bichgees har. Angli helnii zuv bytetstei, tsóvral nomond orson ugyylber byriig togtoo.

[7] Tósgailan togtoj sódlah
Hel gedeg bolo negen tom dalaitai adil yum. yamar negen asóódliig byh talaar ni sódlaj yzlee geed hel sórahad yamar ch nemergyi. uuruur helbel neg ygiin horin ótgiig zaaval sódlan medej, togtooh shaardlaga baihgyi. Sódlaad medej boloh yum. gevch bygdiig ni togtooj chadna gej yy? Hynii tolgoi kompiyutår bish. Hereggyi zyild hychee barj, hurunguu yreh hereggyi.

[8] Dyrmees berhsheelgyi sórah bóyuó neelttei arga.
Sórah ¸stoi tsagt ni helnii dyrmiig zohistoi argaar sórval dyrem tanii haranhói byydger zamiig gereltyylegch denlyy bolj chadna. Medeej dyrmiig sain medej baij l gadaad heliig sain sórna. Dyrmiig oi óhaandaa sain shingeej, óchriig ni olj nariin sódlah heregtei. Gevch anhlan sóraltsagchid ysgee sóraad l dyrmiig yzvel tolgoi ergej, zah hyazgaargyi ih dalaid jiveh bolno. Tiimees todorhoi hemjeenii ygsiin san, yaria, ugyylberiin byttsiig meddeg oilgodog bolsniihoo daraa dyrmiig yzeh ni tand ashigtai. yanz byriin dyrmiig amidraldaa hereglej sór. Edgeer dyrmyyd angli heleer ilerhiilehed hetsyy sanaa bodliig chini hyalbarhan baidlaar helj, oilgóólj, emh tsegtstei yarij sórahad tóslana. Gevch hel sórah yavtsad dyrem sain meddeg, dyrem meddeggyi ho¸r hyn yalgaagyi adil tegsh erhtei. uuruur helbel dyrmiin medleg tudiilun sain bish bailaa ch sain meddeg hynees dótah zyilgyi, harin ch ilyy amjiltand hyrch bolno gedgee anhaar! Bid ta byhend zoriólan tósgailsan dyrmiin nom beltgesen. Gevch óg nomond dyrmiig tailbarlasan tailbar l zuvhun gants zuv zyitei tailbar bish. Ta óg tsagiin, óg dyrmiin mun chanar, ilerhiilen gargah ótga sanaag l oilgoj baival zorilgo byteh ni ter. uuruur helbel ta ter dyrmiig uurtuu ilyy oilgomjtoi baihaar tailbarlaj, sórah arga barilaa uurtuu tohiromjtoigoor zohiomjlon gargaj bolno. Tiimees ch bid zaaval ingej oilgoj, ingej togtooj, iim tailbar hii gej shahahgyi. Ta uuriin hysleer, uurtuu oilgomjtoigoor togtoo. Bid taniig end ingeed gantsaarang tani orhij bói hereg bós. Harin tand uuriin sanaa uurtuu zuv, Garah gartsaa uuruu ol gej sanóólj baina.

[10] ¯gsiin sang ezemshih
Amjiltand hyreh gol gogtsoo bol gadaad hyniig ch almairóólahaar hemjeend ygsiin sang sain ezemshij, ygeer bósdiig baildan dagóólah yavdal gej yzej baina. Gevch ygiig herhen ezemshih ve? Bid umnu dóridsan. Dan ygiig togtooj, ótga neg byrtei ni zóóraldah bós, tóhain ygnii tygeemel hereglegddeg ótga byhii ugyylberiig togtoo.
uuriin angli helnii tuvshing shat ahiólahiin tóld bidnii ygsiin sangiin nomond orson ygsiig shat daraallan ezemshih heregtei. Óg nomond orson yg ugyylber byhen amid, jinhene bodit bayalag.
Harin ih tsag hógatsaa, ih hudulmur zarj baij ezemshsen yg, ugyylberee hereglehgyi baisaar hómhiin toosond daróólj, hóóchróólahiig bid hezee ch zuvshuuruhgyi shyy!

[11] yarianii hychin zyil
yaria, yarih gedeg bol zuvhun amaa zogsoltgyi ajillóólj, sanaa bodloo ilerhiileh chadvar bish yum. Enehyy chadvariig ta ezemshseneer sonsgoliin chadvaraa ch mun zereg saijróólj baina gesen yg.
Hediigeer hiliin dees alhaj yzeegyi negen baisan ch hynii helsniig sonsoh yådee uuriiguu gadaad orond baigaa meteer tusuul.
uurtuu itgelteigeer ilyy undurlugt, bósdaas undurt garahiig hichee! Ene byhend tanii zorig, tevcheer, hudulmur tóslana.

[12] uuriiguu yalan diileh
Hel sórahad hamgiin gol zyil bol óigagyi hicheelleh yavdal yum. Ingesneer zalhóó hyn gadaad heliig sórch chadna. Óigagyi hicheellej chadsanaar martamhai hyn amjiltand hyrch chadna. Ene bol hamgiin yr dyntei, hamgiin amarhan hel sórah arga. Tiimees byh zyil tanaas l shaltgaalj baina.

[13] ×uluut tsagaaraa sórahói
Alivaa zyiliig zavtai bolohooroo hiine gej hyleej sóóh bish, zavchidj hiij bai gej bid negentee dórdsan bilee. Hezee zavtai bolj, bichig tsaas delgen hel sórch ehlehiig hen ch helj yl medne. Hyn zavgyi baih tósmaa ih zyiliig amjóóldag. Zavgyi baih tósmaa hel sórahad nen tohiromjtoi. Tanii amidral, ergen toiron ter chigeeree hicheel baidag. Zavchlan ajliig amjóólah ni baga hych zarj ih amjiltand hyreh bolomjiig neej ugdug. Az jargalaardyyren amidraliinhaa órsgalaar yavj baigaad l angli heliig sain sórch bolno. Neg jild oldoj bói chuluut tsagaaraa neg shine heliig sórch bolno.

[14] Alivaag asóój medehgyi
Hyn ehees turuhduu byhniig meddeg, gots goid turduggyi shyy dee. Byatshan hyy esvel ohin aav eejeesee horvoo årtuntsiin byhii l zyilsiig yaagaad?, yuó ve? gej asóósaar hyn bolon tuluvshdug. Hediigeer ene byhend hariólah ni zalhóótai, hetsyy met baidag bolovch bid tuvugshuuduggyi. yaagaad gevel bid ch gesen ingej l usun tornison. Ene bol årtuntsiig tanin medeh niitleg arga. ¯ynii adilaar alivaag asóój lavlana gedeg bol helnii tuvshing deeshlyyleh hamgiin tohiromjtoi argóódiin neg.

[15] Amjiltand hyreh onol 1
Ilyy ihiig, go¸ saihniig tusuulj chadsan hyn l ter hemjeegeeree amjiltand hyrdeg. Oyuón sanaand tani tsogtslon bói bolson ordon hediin chamin tansag baina ta tudii chinee l saihniig boditoor byteene.
Meddeg ygnyydee deed tuvshind hereglej sór! Zuv saihan yari! Helehed hyndreltei, hetsyy ugyylberyydiig evlyylen helehiig hichee! Ónagan heltei hyn shig yari! Zuv saihan angli heleer yarij bósdiig gaihshróólan amjiltaa meder! Angli helnii chadvaraa ashiglan yamar negen yil ajillagaag hutlun yavóólj, bósdiin dónd nyyr hagarah heregtei. Hediigeer byatshan hyleen avalt tudii zyil baisan ch ene bol tanii amjilt. Arvan jil angli hel sódlasan hyn helj, hiij chadaagyi zyiliig hiij, helj chadna gedegtee byren itge! Tand tiim chadvar bii!
uuriiguu shahan shaardaj, uurtuu óram zorig ugch, ólam ilyy undur orgil uud mats!

[16] Hóóchniig orhij, shined sóralts.
Angli hel sórahad hóóchniig orhij, yrgeljid shiniig erelhiileh heregtei. Negent sórsan medsen erdem, togtooj, hereglej sórsan yg hellegiig hen ch tanaas bólaan avch chadahgyi. Tiimees ch ta odoogiin hyrsen tuvshindee setgel hanaj, ingeed zogsoh bós yrgeljid shiniig erelhiilj shine, deed tuvshind hyrehiig meriih heregtei. SHine yg, helleg, ugyylberiig zorigtoigoor amidraldaa heregle. Angli helee udruus udurt saijróólj, hórdatstaigaar óragshlah heregtei. Aldahaas aij, ersdelees zailshiih ni tanii hezee ch hugjyylehgyi, neg hevend chini barisaar baih bolno. Tiimees temdeglel hutluh, naizdaa zahidal bichih, ótsaar yarihdaa uuriin chadah chineegeeree angliar bichihiig hicheej, shineer garch irsen yg hellegee heregle. Ehnii yåd albadmal baidlaar yg hellegiig toli bichgees harj bichih tudii baih bolovch hojim ta tedniig chuluutei hereglej sórah bolno.

[17] ugyylberiig davtah
yamarvaa neegn zyiliig ónshij, avtomataar tseejleh, órnaar ónshih ni tóhain agshind l setgeliin hanamj avahad nuluuluhuus bós angli helnii chadavhid ter byr nuluulj chadahgyi. yaagaad gevel ene ni martagdah ni amarhan baidag. Harin bid yynii orond yamar yg hellegiig togtooh bolson dahin davtan heleh ni ilyy yr dyntei baidag. yalangóyaa changa dóógaar neg zyiliig davtan heleh heregtei. Ene yåd tsever tod helleg byhii bichleg hereg bolno. Ene ni zuvhun togtoohod hyalbar bolgood zogsohgyi yaria, sonsgol, dóódlaga geed olon taliin chadvariig nemegdyyleholon sain taltai. angli heliig sórah gesen oilgoltni tyyniig ashiglan delhii dahintai chuluutei hariltsaj chadah ter tuvshind hyrehed l hangagdaj baidag. Bidnii deer sanal bolgoson arga ni ene zorilgoo mash hórdan hógatsaand biålyylj, amjiltiig medreh setgeliig bii bolgodog. Hezee ch biåleshgyi muruudul chini ch bodit bolon hóvirna.

[18] Alivaa zyiliig setgeldee tusuulj, tyyniigee óran yaróógaar, olon yanzaar uurchilj heleh
Bidnii argiin gol yndsiin yndes ni neg ugyylberiig arav bolgon hóvirgan hereglej, aldsan neg minótiin hariód arav dahin ihiig olj avah yum. bidnii nomond orson bolon tyynees hóvirgan bii bolgoh ugyylberyyd dotor hereglegdehgyi, yhmel ugyylber, helleg gej negeehen ch baihgyi. SHal demii, yr ashiggyi zyil sórlaa gej bodoh hereggyi. Gol ni tóhain nuhtsul baidald tohiróólan óran nariinaar uurchlun heregleh chadvar l chóhal. Neg ugyylberees hed heden shine helleg, dyrem, ugyylberiin bytets zergiig ezemshij chadaj baih ni chóhal.
[19] Amjiltiig batatgah
Angli hel hemeeh ih dalaigaas olj avah medleg asar ih bii. ¯ynii zeregtsee mash ih saad berhsheel ch tólgarna. Zovlongyi jargal gej ene horvood år ni bii bilyy? yaarah hereggyi. Hediigeer tanii olson amjilt bagahan baisan ch setgel tenyyn, hangalóón baij, uuriin anhnii tuvshingee ergen sana. Hyreheer zorison orgiliinhoo haana ni yavna ve? yamar yamar saadiig davj, yamar avóóshtai zyiliig uurtuu shingeej chadsan baina ve? Odoo tsaash ni yrgeljlyylen orgil uud mats! Hezee ch shantarch bolohgyi!
Harahad hichneen amar hyalbar, oilgomjtoi zyil baina ter zyil tudii chinee hynd hetsyy baidag. uchyyhen gelgyisól chólóó, had byhen deer gishgehdee ólam ch ilyy nóhatstai, bolgoomjtoi hand. Tegvel ta bótsaj nórj ónalgyi yavsaar orgildoo hyrch chadna.

[20] yarih yavtsdaa sonsgoliin chadvariig saijróólahói
×i uuriinhuu yarij chadaj bói zyiliig sonsood oilgoj chadna. Gadaad hymyysiin yaaj yarij baigaag sonsood tyyniig dóórain, davtval daraa ni medeej tednii yarij baigaag sonsood oilgoj chadna. yarina gedeg ni neg zyilees olniig órgóólan oilgoh chadvar yum. Sonsoh ni ch gesen yynees yalgagdah onts chóhal zyil ygyi. ×i yarianii chadvariig byren ezemshseneer sonsoh chadvar chini ch gesen tyyniig dagaad nemegdene. Tiimees ch bid yarianii chadvart tólgóórlasan enehyy argóódiig dagan murdsuur olon hyn amjiltand hyrne gedegt itgeltei baidag bilee.

[21] Helts hellegiin tóhai
Angli heliig sórch bói yamarch hynii mongol, yapon, taivani år ni hyn byriin hóvid hamgiin hetsyy, berhsheeltei asóódal bolhelts ygiig oilgoh, ezemshih yavdal buguud delhii deer angli hel sórch bói tym tymen hymyyst ene berhsheel ijil tólgardag. Helts ygiig ezemshij chadsan hyn angli heliin turulh hel shigee sórch chadah ehleliig tavij ugch baina gesen yg. uuruur helbel helts helleg ni sanaa bodloo óran yaróógaar ilerhiileh chadvariig olgoh buguud mun tyynchlen sonsgoliin chadvart ch goid sainaar nuluuldug gedgiig bid tórshlagaaraa medersen yum. Ta ch bas yynd anhaarlaa handóólaarai.

[22] Bichleg sonsoh
Gantshan shirheg tsever dóódlaga bichleg byhii hóórtsagand byhii l avia bagtsan baidag gevel ta itgeh yy? ¯neheer ene ynen. Herev Ter gantshan shirhegiig hóórtsagiig tasraltgyi dagan dóóraij, uur uuriin bolgoj chadval dóódlaga chini amårik hyniihees ogt yalgarah zyilgyi bolno. Dasgalaa hiihdee Amaa tomoos tom angaij, yag l hel ni amandaa bagtahgyi baigaa met baih heregtei. Tegvel ilyy yr dynd hyrne.

[23] Boditoor sórch, boditoor heregleh
yamar negen zyiliig shineer sórmagtsaa tyyniigee ashiglah bolomjoo ter darói hiih heregtei. Tyyniig amjilttai hereglesen tohioldold ter zyil chini tiim ch amarhan martagdahaargyi bolson baina. Alivaa zyiliig boditoor sórch, boditoor hereglen amjiltiig medreh ni helnii chadvariig chini bogino hógatsaand nemegdyylj, medlegiig chini gynzgiiryylne. Tiimees hamgiin heregtseetei, amid dyrem, yg, hariltsan yaria, ugyylberyydiig sórch, amidraldaa heregle!

[24] Sanaa bodloo chuluuluh
Angli hel bol bidnii sanaa bodol, setgeliin hudluluu ilerhiien gargah heregsel yum. Tyynees bish bidniig zovoodog, bóhimdóóldag tuvugtei zyil bish. Hel sórahiin tóld zaaval tsetsen mergen óhaantai baih shaardlagagyi. Harin uuruu chuluutei bod, setge, metgel sanaagaa dór zorgoor ni orhi. Setgel hudlul, hair setgel, ataarhal, óram zorigoor zyrh chini bóliglan baih tósam ta angli heliig hórdan sórch, amjiltand hyreh zam chini dutluh bolno. Mun tanii hysel muruudul hedii undurt baij, ta hedii ih zyil hiihiig zorino tudii chinee ih amjilt gargaj chadna gej bid umnu sanóólsan bilee.

[25] Hos helten boloh arga
Gadaad hel sórahad bidnii eh hel-Mongol hel mash ih nuluutei. Medeej chadvarlag sain orchóólagch bolohiin tóld yuón tyryynd mongol heleeree óran yaróó yarij chaddag baih heregtei. Ta bidnii zorilgo bol tóhain ho¸r helnii bichig, so¸l bolon tyyntei holbootoi byhii l zyiliig chuluutei hereglej, ali alinaar ni setgej sórah. Gevch yynii tóld gadaad orond ochij byhniig nydeer yzeh gej temyyleh herggyi. Bidnii beltgesen tsóvral gariin avlagóód iim chadvar olj avahad tani tóslana.
Hos helten bolno gedeg ni negen zereg Mongoloor ch, Angliar ch setgej, ho¸ólangiinh ni ór chadvariig tegsh ezemshih yavdal yum.

[26] Óharch nyatsalgyigeer bogino hógatsaand aman orchóólga hiij sórah arga
unuugiin niigmiig tengis dalaitai zyirlevel hychit har shóórga ni ursulduun bolj taarna. Enehyy ursulduun hemeeh har shóórgiig amjilttai davan garch, niigemd bair sóória olohiin tóld óigagyi, tevcheertei, shargóó hudulmurluh heregtei. Medeej shóórga namjij l taarna. Herev zorig yl hyren nyatsaj bótsval yr dynd hyrch chadahgyi, ursulduund yalagdah bolno. yynii adilaar angli hel sórch chadaagyi hyn henees ch undur ynelgee avch, heneer ch hyndlyylj chadahgyi. Tiimees sórahiin tóld hychee byren daichil!
Angli helnii hóvid undur tuvshind hyrsniig iltgeh gol shalgóór bol aman orchóólgiin chadvar yum. Enehyy chadvariig ezemshihiin tóld angli hel deer bichigdsen neg ugyyllegiig avaad tyyniigee ónshih yådee Mongoloor yari. Dónd ni åruusuu zogsoj bolohgyi. yarihad hichneen hetsyy, hyndreltei baisan ch ogthon ch zogsoj bolohgyi.
Ene arga ni zuvhun aman orchóólgiin tuvshind nuluuluud zogsohgyi unuugiin ursulduunt niigemd huluu oltloo temtsej chadah tevcheer hatóójliin bii bolgodog.

[27] Aldah bolomjiig haih arga
Bid aldaa gej yuó boloh, yamar ach holbogdoltoi talaar umnu ni hangalttai ih yarisan. Ene ódaa bas dahin neg sanóólúya.
Aldah bolomjiig uuruu tasraltggyi erj hai. Aldah bolomj hichneen olon, tyrgen oldoj baih tósam tóólah bartaat zam dutlunu. Mun iim mayagaar olj avsan medleg, tórshlaga amidraliin tórshid martagdahgyi. Hojim ni yyntei tustei aldaag davtsan ch zuvhun neg l ódaa davtah bolno.

[28] yamarch argaar hamaaggyi sanaa bodloo ilerhiileh onol
×inii angli helnii tuvshin, chadvar hichneen móótai, mongol ayalagatai yarij bailaa ch gesen heleh gesen sanaagaa ilerhiilj chadaj baival ene ni mash tom ololt amjilt. Daraa ni ayalaga, dóódlagaa zasch bolno.
Mash olon jiliin tórshid angli heliig charmain sódlasan ch hyntei óólzaad yarih geheer amandaa ós balgachihsan yum shig tag bolchihdog murtluu dyrem bolon bósad chadvaraaraa goid sain hyn ih l baidag. Tedend baihgyi chadvar tand baina. Ta yyniigee ólam ólam hugjyyleh heregtei.

[29] Byhniig baigaagaar ni hyleen avch, sórah bichgiin dagóó hichelleh
Angli hel bol hari hel tól bidend tyyniig zasch zalróólah, yaagaad iim baigaa yum be? gej asóóh erh baihgyi. Tiimees tyyniig baigaagaar ni hyleen avah heregtei.
Hichneen ih hereglej, sórgóólilah tósam órid umnu baij bolomgyi met sanagdaj baisan zyil tanil dotno met bodogdoh bolno.
uuriinhuu sanaag tovch todorhoi ilerhiilj baival zaaval yaagaad gje asóóh shaardlagagyi. Iinhyy hiisen ilyy yildel byhen chini ólam ih saad óchróólna, ih tsag hógatsaa hii demii yrne, ter ch byy hel sonirholtoi sanagddag baisan zyiliig chini ch hamgiin óitgartai, yarshigtai bolgon hóvirgaj bolno. År ni hel sórna gedeg bol neg ih óhaan shaardaad baih zyil bish. ene bol haritsangói avtomat yildel yum.

[30] Oilgohgyi bol orhi
Hel gedeg bol shinjleh óhaan bish. Ene bol zan zanshliin ilerhiilel. Mun uuriiguu yalan diileh órlagiin neg helber.
Angli hel sórch baigaa hymyyst tohiolddog gol berhsheel ni uuriin setgel zyrhen deh saadiig davan tóólah yavdal baidag. Zarim zyiliig oilgohgyi, tolgoi ergen bódilah yavdal bishgyi l ih tohioldono. Ene bol hel sórch bói hyn byrt tohiolddog engiin l neg yzegdel. Tiimees gantshan zyiliig oilgohiin tóld byhel byten doloo honog, neg sariin hii demii unguryyleh shaardlaga baihgyi. Orhiod tsaash ni yrgeljlyyl. Ene bol matåmitik bish. Neg zyiliig oilgohgyi bailaa geed daraagiinhiig ni oiiilgohgyi baina gej baihgyi. yavtsiin dónd oilgohgyi baisan zyiliin chini zangilaa tailagdah bolno.

[31] uurtuu itgeltei baih
Helj chadah zyilee zuv, onovchtoi, zorigtoi heldeg baih heregtei. Tiim bilyy ygyi bilyy gej ergelzeh hereggyi. Meddeg dyr esgeh ch hereggyi. YUó ch medehgyi hyn shig tag dóógyi baih hereggyi. Amnaas garch bói avia ynen zuv, bichij bói zyil chini tovch todorhoi baigaa gedegtee itgeltei bai.
Ene argiin gol zorilgo ni zarim zyiliish sain meddeggyi ch zarimiig ni ezemshsen bol itgelteigeer hereglej sórah yum.
Gevch yneheer ergelzej bói bol sanaagaa zuv ilerhiilj chadsan baina óó gedgiig shyyn tóngaaj, asóój batatgaj bai.
Hichneen zav chuluugyi bailaa ch haayaa dyrmiinhee nomiig suhun har.

[32] yarianii chadvariin umnu hyn tegsh erhtei baih.
Jiriin neg barlgachin hyn angli helnii mergejiltentei negen adilaar tsever saihan yarij bolno. 6 nastai hyyhdiin angli helnii yarianii chadvar ih sórgóóliin oyuótnaas ilyy baij bolno. Tiimees yarianii chadvariin umnu hyn byr tegsh erhtei. Mun tsag hógatsaanii hóvidp oroitno gej baihgyi. Gagtshyy ta odoonoos ehlen óigagyi hicheellevel bogino hógatsaand namaig ch gyitsen tyryylj chadna.
unuudur ehlej baigaadaa ta hamgiin ertech!

[33] uuruu uurteiguu yarij sórah
Mash ih hudulmur, tsag hógatsaa zartsóólan baij bii bolgoson yarianii chadvar hemeeh bayalagaaraa hooloo olj ideh tsag negent boljee. Bolomj byriig aldalgyi barij, amjiltaaraa bósdiin baharhliig turyylj tedend hyleen zuvshuurugdun, uurtuu itgeltei baih heregtei. ¯ynii umnu bainga uurteiguu yarij, dasgal sórgóóli hii. Bósdiig gaihshróólahiin umnu ehleed uuriin amjiltaa uuruu meder.

[34] Hariltsaanii onol
Negent bósdiig gaihshróólj chadah tuvshind hyrsen bol dairalt hiigeed yzeh heregtei. Bósadtai yarilts! Ted taniig bishreh bolno. Hariltsan yariltsah yåd sanaachlagiig gartaa av. yariltslaga byriin yåd uuriiguu neej, esreg hyndee uuriinhuu tóhai saihan setgegdel turyyl! yaria byrees ta uuriinhuu ololtiig mederne.
Ene bol gaihamshig.

[35] Sól yg hereglej óran yaróó yarih
Herev angli helnees mongol helend hervyylsen, doogóór ni helj bói angli yg ni garch bói kino yzsen, esvel angli mongol orchóólgiig ni haritsóólan harah bolomj tand oldoj baisan bol hichneen olon yg orchóólagdaagyi yzdseniig harah bolomjtoi. Ter byhen bol sól yg. yariandaa sól yg hereglen, amårik ayalgóógaar yarih ni taniig yag l ónagan heltei yum shig sonsogdóólna.
Ta tórshaad yzeerei.

[36] Neg sómaar ho¸r tóólai bóódah onol
Ene argiin gol zorilgo ni angli helnii medlegee saijróólahiin zeregtsee turul byriin medlegiig hórimtlóólah yum. ingesneer niigmiin amidrald hóvi nemree oróólj, bósdiin hyndleliig hyleen, ediin zasag, biznås, so¸liin ali ch salbart ni lidår boloh yyd haalga neegdeh yum. uuruur helbel angli hel deer ylger ónshij sóósnaas sonin, setgyyl ónshij, medee yzeh ni tand tóstai. Angli heliig hereglehiin tóld sórch bóigaa martóózai!

[37] Berhshgeeliig davan tóólah onol
yamar ch saad berhsheel tólgarsan davan tóólahad belen bai. uuruu uuriiguu nyatsaj shantrah medremjee yalan diilj gerel gegee ryy temyyl! Hervee berhsheeliig davan tóólj chadval shine bolomj, shine ireedyig olj harahd hyalbar duhum bolno. Ene delhii deerh yamar ch hynd hychir zyil chamd amarhan baih bolno. Ilyy hynd saad berhsheeliig yalan diileh tósam ireh saad berhsheelyyd hyalbar boloh bolno.

[38] Hoshin shogiin arga
Ene argiin tóslamjtaigaar bodol sanaagaa yag l amårik hyn shig ilerhiilj sórna. uuruur helbel ta angli hel deerh hoshin shog ugyylgiig ezemshseneer bayar basgalang oloh tudiigyi jinhene angliar setgeg¸ bolno. yaagaad gevel hshin shog gegch hynii setgehyid hamgiin amarhan nuluulugch zyilyydiin neg. Mun ta tóhainugyyleld garsan yg, helleg, ugyylber, ter ch byy hel setgehyin ontslog, so¸l, niigmiin talaarh oilgoltiig hezee ch martahaargyi sain togtoodog. Bas tanii tsaash sórah hysel ermelzliig ch uduugch hychin bolno.

[39] Ónshlagiin chadvariig saijróólah
Jaran yg, góchin yg ónshina gej yamar neg hemjee hyazgaar togtoolgyigeer ónshih buguud changa dóógaar tod dóód. ¯g, yseg, avia neg byr deer togt. Garsan shine ygiin ótga neg byriig bós tóhain ehed yamar ótgaar orsniig ni oilgoj togtoo. Olon davtan ónshsanaar chadvar chini ayandaa deeshlene.

[40] SHalgaltand dórlah onol
SHalgalt minii óram zorigiig hugjuudug. SHalgalt amjilt uud tylhegch boldog. SHalgaltiin yåer bi ilyy ih shine zyil medej, saad berhsheeliig mederdeg. Ene ni ch namaig óigagyi hicheellehed hyrgedeg. SHalgalt nadad aldah bolomjiig olgodog. Tiimees bi uuriin amidralaa ter chigeer ni shalgalt bolgohiig hysdeg. Tiimees bi yrgelj uuruu uuriiguu bainga shalgadag.
undur onoo avah gej shalgóólah bós aldaagaa olj zasahiin tóld shalgóól. Alivaa berhsheeliin umnu uvdug sugdulgyi, surun temts!

[41] Zyrh setgeleeree amidrah
Hichneen bayan bailaa geed tyyndee setgel hanadaggyi hynd haanii erdenesiin san byhleeree bailaa ch ter yadóó hyn. Harin zyrh setgeleeree bayan, orgilóón setgeltei hyn sohor zoosgyi baisan ch ter hyn bayan hyn. ¯ynii adilaar hari orond ochood byh zyil ni belen hangalóón tansag amidrah avch ter hyn angli hel sórahiig hysehgyi bol tyynd hichneen sain bagsh, hichneen olon gariin avlaga, tohirimjtoi orchin baigaad hereggyi. Harin yamar ch helnii orchingyi gazar amidrah avch angli hel sórahiig chinhyy hysegchded orgilóón setgel ni baival ted hezeed amjiltand hyrne.

[42] TSever dóódlagiin nóóts bóyuó amårik hynii dóódlaga
Gadaad yavj yzeegyi, yamar ch helnii orchingyi nuhtsuld yag amårik hyn shig angliar zuv tsever yarih bolomj bii. Deerh argad dóridsanchlan orchin gedeg bol hiimel zyil. Hamgiin bodit orchin tanii zyrh setgeld bii. Dóódlagiig ezemshij, amårik hyn shig yarihiin tóld ugyylberiin ygsiig herhen negtgen helj boloh, herhen hórdan helj bolohiig togtoo. Ingehdee ehleed avia, yg byriig neg byrchlen tsever tod, dóódaj sór. Daraa ni neg amisgaliin argiin argiin tóslamjtaigaar herhen amårik mayagaar dóódaj bolohiig sór.

[42] yarianii nóóts bóyuó mongol ayalaga byhii yaria
TSever saihan angli hed gedeg bol hynii uuriinh ni hamgaas ilyy hairladag zyiltei adilhan. Ta yyniihee tóslamjtaigaar hymyys taniig magtan saishaaj, tanidag bolj, amjiltaaraa ta bósdiin anhaarliin tuvd orj, tednii talarhal hyndetgeliig hyleene. Ingesneeree medeej uurtuu gerel gegeetei, saihan byhniig avchirah bolno. Harj oilgoj medseneer amjiltand hórdan hyrne.
yarianii nóóts gevel amaa zogsoltgyi hudulguj, uurt heregtei byhniig heleh. Amnii bólchingóódaa uvdtul dahin davtah. Ene ni tand tiim hetsyy gej yy? Bid ch ene yilsed chini tóslah zorilgoor yarianii nom beltgen gargaj baigaa.

[44] ugyylberiig zyi zohistoi ashiglah
ugyylber byr tand shine zamiig neej, angli helnii hamgiin hetsyy dyrem ugyylueriin byttsiig yaaj ashiglaj heregleh argiig zaaj ugdug. Zóó zóón byteel zohioloos zóó zóón sedviig songo. Tyynees chini heden zóón ugyylber bii bolj, tyyniig heden zóón myangan amjilt dagaldana. Mun tiim hemjeenii bayalgiig bii bolgono.
ugyylberiig zyi zohistoigoor ashiglahiin tóld óigagyi hudulmurluj zóó zóón ugyylber bii bolgoh tevcheer, heregleh nuhtsul baidliig tusuulun bodohiin tóld oyuón óhaanaa uchyyhen tudii l ashiglah l heregtei.

[45] Dyrmiig ezemshih nóóts
Angli helnii dyrem bol ehlen sóraltsagchdiin hóvid hamgiin alddag, berhsheedeg zyiliin neg. Gevch aij hólchiij sóósanaar ta yuónd ch hyrehgyi. Neg ch alham óragshlahgyi. Bid ene aldaanaasaa baga atógai seremjlyyleh yydnees dalain hychirheg davalgaag byatshan dóslóód bolgon hóvirgaj hyalbarchilj ugsun. Ene byhniig bidnii dyrmiin nomnoos olj yzeerei. Gevch tend tailbarlasan tailbar tanii tsor gants garah garts bish. Ta uurt oilgogdohoor baidlaar uuruu tailbarlan oilgoj bolno.

[46] ¯gsiin sang ezemshih nóóts
¯g byriin hoorond gyn gynzgii holboo bii. ¯yniig ni yalgan gargaj irj chadval ta yyniig yalna, heliig byren ezemshij chadna. Mun hynii tolgoi kompiyutår bish tól byh ygiig byh ótgatai ni togtooj chadahgyi. Ingeh shaardlaga ch baihgyi. Bid ygsiin sangiin nomondoo ygsiig 5 shat, angilal bolgon hóvaasan ni tand tós bolno. Mun ygsiig dan ygeer ni bós ugyylbereer ni togtoovol ilyy ihiig olj medej bolno. ¯gsiin sangiin nomond yg tseejleh argóódiig dóridsan baigaa tól argóódiig hoslóólan heregleseneer ygsiin sang, angli heliig byren ezemshij chadna. Tand amjilt hysiå.

[47] Sonsgoliin chadvariin nóóts
yarianii chadvar sain baih ni sonsgol saijróólah yndes boldog. Mun nuguu talaas sonsgolsain baij gemeene yarianii chadvar hórdan saijróóldag. Tiimees ene bol biå biånee nuhtsuldyylegch hychin zyilyyd yum. yarianii chadvariig saijróólahiin tóld yamar neg zyiliig changaar dahin davtan heleh baidag. Ene ni ch sonsgold sain nuluutei talaar bid órid yzsen. Sonsgoliin chadvariig saijróólahad angli heleer ótsaar yarih, radio dolgionoor yum sonsoh, nyser chimeetei gazar hamtragchtaigaa angliar yariltsah zereg bolno. Bid sonsgoliin chadvariig saijróólahiin tóld lingoôonii tanhimd sóógaar sonsdog ni nuluutei hedii ch deerh argóódaas ilyy yr dyng yzyylj chadahgyi.

[48] Angli heleer herhen bodol sanaagaa ilerhiilj, låkts amjilttai ónshij sórah tóhai
Ene chadvariig ezemshihiin tóld bidnii umnu dóridsan oyuón sanaandaa hiisver orchin bii bolgoh arga tóslana. YUón tyryynd yanz byriin nuhtsul baidald yaria hiij,t låkts ónshij baina gej tusuul. Jni: Sórvaljlagchdiin asóóltand hariólah, medee medeelel taraah, uuriiguu bolon kompania, ajlaa sórtalchlah, shine baraa byteegdehyyn bolon tåhnik tåhnologiig taniltsóólah, hóral neeh, haah, hóndaganii yg heleh, salah ¸s hiih geh met. Odoogoor hen ch taniig haraagyi baigaa tól sanaa zovoltgyiyarij bolno. Sain sórgóóli, dasgal hii.
Bi yaagaad ch yyniig hereglej chadahgyi gej hezee ch bitgii hel.
yaagaad gevel chi chuluutei, neelttei niigemd amidarch baina.
Mash hetsyy baina gej hezee ch byy hel.
yaagaad gevel chi baga zereg hicheesnii yreer hamgiin hynd hetsyy zyil ch hyalbarhan bolj hóvirna.
Manai ólsad tani shig iim mergejilten heregtei. yag tani shig bolovsroltoi, medlegtei bas helnii chadvaraar henees ch dótahgyi. yarianii ene chadvar chini byh bolomjiig gartaa oróólj avch, tyyniihee yreer chi gaihaltai yr dynd hyrne.

[49] Helnii orchin
Gadaad helnii ynet zyils boloh so¸l, zan zanshliig oilgoj medehed zaaval tóhain orond amidrah shaardlagagyi. Hel sórahaas gadna so¸l zanshliig medeh ni olon hynii hóvid berhsheeltei asóódal baidag. Gehdee bodit baidal deer hariltsan oilgoltsoj, biå biånee hyndetgen, baga zereg hicheesneer uur hoorondoo adilgyi so¸l, zan zanshliig hyalbarhan medej avch bolno. Ene bol bidnii argiin bas neg eåreg nuluu gej helj bolno. Ene tsag muchuus ehlen bygdeeree hamtdaa óls hoorondiin ard tymniig oirtóóltsgaaya!

[50] Bichgiin chadvariin nóóts
Angli heliig ezemshij ashig tósiin ni hyrteå gevel sain yarihaas gadna sain bichdeg baih heregtei. Gehdee ene 2 ni hoorondoo yamar ch óyaldaa holboogyi zyil bish. yarianii chadvar saijirsanaar bichgiin chadiar deeshleh ni gartsaagyi. Sain yaridag atlaa tiim ch sain bichij chadahgyi baih tohioldol garch bolno. ¯ynd sanaa zovoh hereggyi ee. yarij chaddag atlaa bichij chaddaggyi bol eh hel gej bid yzsen shyy dee. Tiimees angli hel tanii eh hel met bolson baihad bichgiin chadvaraa saijróólah ni yaavch hetsyy baij taarahgyi. Mongol hyn mongol heleer bichij sórahdaa 6-9 nastai baidag shyy dee. Byy yaar.
Saitar ajiglan togtooh bolon sanaagaa chuluutei ilerhiilj sórah ni bichgiin chadvart chini hychtei nuluu yzyylne.

[51] Ónshlagiin nóóts
Ónshij sórah ni ch mun l bichih chadvartai zeregtsen bii boldog. Ónshih chadvariig saijróólahiin tóld taaraldsan nomoo barij avaad ónshih bós harin tsag yåiin sonin setgyyl, medee, medeelel olj ónsh. Ih baga hemjeegeer delhii dahind, óls eh orond chini yuó bolj bóig medej bói bolohoor oilgohod duhumtei, sonirholtoi, bas heregtei ch baih bolno. Mun udur byr 1-2 bogino ugyylel, niitleliig anglias mongol, mongoloos angli hel ryy hurvyylehiig hichee. Ehnii yåd ahits ódaan, bag baih bolovch syyldee saijirna. yalangóyaa uuriin mergejliin sonin setgyyl ónshij orchóólj baigaarai.

[52] Angli helnii hamgiin deed tuvshnii chadvar
Angli helnii hamgiin deed tuvshnii chadvar ni aman orchóólgiin chadvar yum. Óchir ni ene ni tsag hógatsaanii hóvid asar hyazgaarlagdmal baidald bolj ungurdug protsåss yum. Aman bolon bichgiin orchóólgiig ezemshij gol tylhyyr ni helts ygiig ezemshih gej helj bolno. Angli heliig sórch bói hynii gol zorilgo bol amjiltand hyrch, tyyniigee medren, eh ornoo gadaad orontoi hariltsahad hóvi nemree oróólah yavdal yum. Iimees ta byhen uurt oldoj bói gaihaltai bolomjiig byy ald! ¯ynii tuluu temts!

[noot~gbg~noot]

Tugsguh temdeglel

Angli hel gedeg bol ih ynetei bayalag yum. Hóvi hyn tudiigyi óls eh ornii hóvid ch bayalgiig bii bolgoh gol hychin zyil. Iin helj bóin óchir ni ene bol delhii dahinii shine sorgog medee, medeeleliig tsag aldalgyi olj avah shildeg arga, delhii dahinii hugjil devshiltei hul niilyylen alhah tsor gants bolomj yum. Mun uuriin eh ornoo delhii dahind taniólah anhnii alham mun. Tiimees ch bidnii hysel muruudul bol angli heliig óls oron, tiv delhii dayaar tygeen delgeryylj, garah gartsiig ni olj ugch, gart ni lóójin atgóólah yavdal yum.
Bid angli heliig shalgaltand tentsehiin tóld esvel undur dyn onoo avahiin tóld bish, amidraliin nógachaag davan tóólj, amjilt byteel dyyren amidraliin bói bolgoh, óls orondoo ólam ih bayalgiig byteehiig tóld sórch baina. Tiimees ch ene nomond orson ugyylber byhen ynetei gedgiig oilgooroi. Ene nom zuvhun angli hel sórahiig hysegchdiin gol tyshig tólgóór bolood zogsohgyi amidraldaa amjilt olohiig hyssen hyn byhnii gart ochih ¸stoi nom. Enehyy nomond dóridsan byhen mungu. Óigagyi, shargóó, daichin baij amjiltand hyr. Angli mongol heliig chuluutei solij hereglen hos helten boltsgoo. Angli heliig sórah yavtsdaa chi uurtuu yrgelj: ¯yniig bi munguur hódaldaj avsan yum. Ter mungiig minii etseg eh, bi uuruu huls hychee órsgan baij olood nadad ugsun yum. Angli hel minii amidarliig yndeseer ni uurchilnu. Bi amjiltand hyrne gej helj sanóólj bai. Minii odoo órsgaj bói huls hychiin yreer ireedyid bayalgiig bii bolgono gej itge.
Órid ni bi hymyysiig ih uruvddug baisan. yadarch zyderch, móódaj noorson hóvtsas umssun, nyyr gar ni harlaj, aris ni yrchleetsen hymyysiig haraad uuriin erhgyi setgel umrun ónah shig boldog bailaa. Harin odoo nadad tednii enehyy baidal ni jinhene bayalag yum gej bodogdoh bolson. uuruur helbel hen amidraliin hatóó hytyyg tóólan yalan garch chadna ter hyn jinhene bayan hyn met sanagddag bolson. Iim nuhtsuld l hyn jinhene ¸soor temtsej amjiltand temyylj sórna.
Amidraliin zamd huluu oloh gej temtsej yavaa hymyys mini, byh hychee daichlan sóralts! Tegvel ireedyid byhniig bii bolgoj chadna. Tanii ireedyi, tanii hóvi zayaa zuvhun tanaas l shaltgaalna.
Tand arvin ih amjilt hysiå!

[TopCreater]

Hel surahad hodolmor lheregtei dee.

Nadad bol neg ih zovlood baih ym alga. Manai Mongold chini Argo bagsh, Feng Shu Ganbaatar geh met lut lut garuudiin zovlogoonuud sonin hevleleer bainga garch bas nom ni hurtel hevlegdsen baigaa bus uu. Tedgeer arguudaas ni oroldoj uzev uu ho.

Bi gantshan l ym heldeg ym. Ter ni chi ooroo oortoo orchin burduuleh heregtei. Ymar ch hel surahad ene mash chuhal. Gehdee orchin burduuleh gej baina geed zaaval London oroh shaardlagagui l dee. Medeej anhan shatnii medlegiig chi ehleed hen negneer zaalgah heregtei l dee. Usgee zov duuddag, hamgiin engiin durmuuddee meddeg baih heregtei.
Yg hel surahaar shiidsen odroosoo ehleed l orchnoo baga bagaar bii bolgoj ehel. Ehleed FM radiogoo Angliar sonsohiig hichee (oilgoh eseh ni neg ih chuahl bish). English TV nevtruuleg bainga uzehiig hichee. End tend bichigdsen ugs, esvel unshsan soningoosoo ydaj neg ugiig angliar orchuul. English uran zohioliin nom esvel sonin olj unsh (mon l oilgohg eseh ni chuhal bish). Ene meteer l yvsaar baigaad neg medehed chamaig English orchin hureelj baih bolno doo. Gehdee tuund hurehiin tuld uigagui baih heregtei shuu. Mon deer bi ene forumd unshsan sanagdaj baina. DEERH BAIDLAAR ORCHINOO BURDUULEHDEE OORTOO ALI BOLOH URAM ZORIG NEMEH? FUN mayagiin ym burduulj yvj chadval chi shantrahguigeer haritsangui bogino hugatsaand hel surna.

Orchin burduulj baigaa ni uul shugmandaa chinii sonsoh, harah (unshih), bichih chadvariig chini baga bagaar l hogjuuleed baigaa ym. Ene bol hun torolhtonii held ordog JAM, UIL YVTS bulgee. Hicheej uzdee dori ider duu nar min u gej.

[S.I.S]

bi medehgui yaah ve ARGO, Ganbaatar hoyriin nomiig hoyulang ni
unshij uzsen ...

Ganbaatariin nom bol zugeer l har yarian taarah nom..
yalanguya grammar gsen nom ni .. hedhen jisheeteii mon tuunchlen
tuhain tsaguud yamar yamar uyd yaadag yaadagaa hurtel
todorhoi bicheeguii.. zugeer l tiim uyed geed dtuu bichchihsen
tegeed 1, 2-l jisheeteiii unen olon nom bna lee..
buh durmuud ni baihgui bsan..

argo bol hund muu arga zaaj baigaal hun.. hediigeer tuunii argaar
surlaach angli helnii nariin shiriiniig medehgui l ongorch baihgui yu..

angli hel chin asar tom zuiol shuu dee..
yumaa hiisen shig hiimeer yum.. danaa dutuu yumnuud baih yum..
angli helee surch yadaj baigaa humuusiig bitgii oir zuuriim
hench meddeg yumaar huuraad biznes hiigeed baigaachee...

yumaa hiisen shig hiimeer yumm...

[..::Affictor::..]

Хэл сурах арга гэвэл.......Яахав ярьж,хэрэглэж байж л сурна даа.Миний хувьд бол орчуулга их хийдэг байсан.Анх англи хэл их муу мэддэг байхдаа английн хүүхдийн нэг номийг бүтнээр нь орчуулж үзсэн.Ингэж орчуулга хийхээр тодорхой нэг саадыг давдаг юм.Ер нь хүн тухайн хэлийг ойгочихдог байж болно.Хамгийн гол нь түүнийгээ дараа нь байнга хэрэглэж тэр хэл дээрээ бодож ,тухайн хэлнийхээ орчинд өөрийгөө багтааж,үргэлж сонсож цээжлэх нь чухал.Толь бичгийг хэдэн цагаар унших нь бас л дөхөмтэй арга.

[Freedom]

Үг цээжлэх, дүрэм цээжлэх, толь бичиг ашиглах, сургалтанд суух бол хангалтгүй юм шигээ. Харин ч бүр цагийн гарз гэж бодож байна. Аймаар их дүрэм, аймаар олно үг мэддэг, англи хэлний байдаг бүх курсд суусан мөртлөнгөөсөө англиар сонсож, ярьж, уншиж, бичиж чаддаггүй хүмүүс зөндөө байна аа.

Миний бодлоор Англи хэл (эсвэл өөр ямар нэгэн хэл) сурах хамгийн зөв, сайн, зугаатай арга бол доорхи дөрвийг байнга хийх:

1. Англи хэл дээр зурагт, кино үзэх, радио сонсох.
2. Найзуудтайгаа ангиар буу халах.
3. Англиар уншаад байх. Ялангуяа өөрийнхөө сонирхолын дагуу англи хэл дээр ном унших.
4. Англиар бичээд байх.

Яагаад гэвэл: Теннис тоглож байж теннис тоглож сурдаг. Теннесний тухай хичнээн хичээл заалгаад өөрөө л тоглохгүй бол чи сурахгүй. Үүнтэй адилаар англи хэлийг хэрэглэхгүй л бол сурахгүй. Англиар уншаад, сонсоод, яриад, бичээд байхгүй л бол хэзээ ч англиар уншиж, сонсож, ярьж, бичиж сурахгүй.

[Freedom]

Англи хэл сурахаар шийдээ юу? Сайн байна. Яаж Англи хэл сурвал дээр вэ? Уншаад байгаарай...

Эхлээд яаж сурдаггүйг нь хэлье. Англи хэлийг сургалтанд сууж сурдаггүй юм! Үг цээжилж сурдаггүй юм! Дүрэм үзэж сурдаггүй юм! Гайхаж байна уу? Таны хийдэг бүгд чад уу? Монголд хүмүүс англи хэл сурч байгаа нь энэ гээд баахан хичээл заалгадаг. Бөөн дүрэм үзнэ, тэгээд баахан үг цээжилнэ. Сургуулиа төгслөө. Олон үг мэднэ. Дүрмээ мэднэ. Тэгсэн мөртлөнгөөсөө нөгөө “сурсан” хэлээ мэддэггүй. Англиар ярьж чадах уу? Чадахгүй. Бичиж чадах уу? Чадахгүй. Америкийн харуудын ярьж байгааг сонсоод ойх уу? Ойхгүй. Англи хэл дээр ном уншаад ойх уу? Ойхгүй. Нэг иймэрхүү. Хар мянган үг, дүрэм мэддэг хүн яагаад англиар чөлөөтэй ярьж, уншиж, сонсож, бичиж чадахгүй байна вэ? Тэр хар мянган үг, дүрэм чинь ХАНГАЛТГҮЙ гэсэн үг.

Тэгвэл англи хэлийг яаж сурвал дээр гэж? Англи хэл дээр кино үз! Сонирхдог номоо унш! Найз нартайгаа англиар буу хал. Дуртай юмаа хий л дээ! Үг цээжилж, дүрэм үзэж, сургуульд явахаас л хамаагүй сонирхолтой байгаа биз дээ? За намайг буруугаар битгий ойлгоорой. Би огт битгий дүрэм үз, огт битгий үг цээжил гэж хэлээгүй шүү. Эдгээрийг чинь хангалтгүй л гэсэн.

Хэл сурах нь байна уу, хөл бөмбөг тоглож сурах нь байна уу, ер нь ямарваа нэгэн юмыг хүн хийж байж сурдаг. Гадаа гараад шороон дээр бөмбөгтэй гүйж байж л хүн хөл бөмбөгчин болно. Хөл бөмбөг тоглохгүй, зүгээр л хөл бөмбөгийн тактик, арга барилыг ном үзээд судалсан хүн хэзээ ч талбай дээр гараад хөл бөмбөг тоглож чадахгүй. Өөрөөр хэлбэл практик дээр л ямарваа нэгэн юмыг хийж чадахгүй бол тэр хүн хичнээн онол мэддэг байгаад нэмэргүй.

Дүрэм үзээд, үг цээжилсэн хүн зөвхөн онолыг нь сурчихаад практикийг нь хаячихсан гэсэн үг. Та практик дээр англи хэлийг хэрэглэж байж л англи хэлийг сурна. Англиар уншиж, ярьж, сонсож, бичиж байж л англи хэлийг сурна. Өөр яагаад ч нэмэргүй. Англи хэлийг хэрэглээд байхаар аяндаа үг, дүрэм чинь ороод ирнэ. Монгол хэлээрээ ярихдаа бид нар дүрэм боддоггүй шиг англи хэлний дүрэм ч гэсэн таньд ямар ч хэрэггүй болно. Харин Англиар ярихгүй, сонсохгүй, уншихгүй, бичихгүй бол та англи хэлний хар мянган үг, дүрэм цээжлээд нэмэргүй. Ийм л байна.

Xүүхдүүд англи хэлтэй найз байхгүй, англи ном байхгүй, англи хэл дээр кино байхгүй гээд эхэлдэг. Байхгүй байхгүй гээд л байвал хэзээ ч анлги хэл сурахгүй шүү! Байлгахын төлөө яв л даа! Найзуудаасаа англи хэл дээр гардаг кино хай л даа. Ажил хийж мөнгө олоод гэртээ кабелийн телевиз тавиулаад Star Movies, Star World, CNN, Fox News (Eagle TV-ээр гарна), National Geographic, A1, BBC г.м. - ийн англи хэл дээрх сувгуудийг үзэхгүй юу! Ном олдохгүй гэж худлаа. Миний мэдэхийн хоёр ч англи хэлний номын сан байна. Нэг нь Соёлын төв өргөөнд байдаг Соросын номын сан, нөгөөх нь Нацагдоржын номын санд байдаг Америкийн төв ч билүү, тэр газар. Тэнд гайгүй номнууд байна лээ. Ер нь интернэт байхад англи хэл дээр унших материал олдохгүй байна гэдэг бол “Би мэлхийний махтай хуушуур идмээр байна” гэдэг шиг үлгэр!

Зарим хүмүүс англи дээр ном унших гэхээр ойлгохгүй байна гэдэг. Хүн чинь юмыг нэг өдрийн дотор шууд сурчихна гэж байхгүй. Чи нэг өдрийн дотор гитар сурж чадах уу? Чадахгүй. Яадаг билээ? Олон жил эхнээс нь эхлээд л давтсаар байж л сурдаг. Яг тэрэн шиг англи хэл дээр шууд ном уншаад бүгдийг нь ойлгоод эхлэнэ гэж байхгүй. Ном уншиж суръя л гэж бодож байгаа бол олон жил оролдсоор байгаад л сурна.

Мэдээж ном унших гэж байгаа хүн огт ABC-гүй байж болохгүй. Жаахан юм мэддэг байх хэрэгтэй. За тэгээд номоо ингэж унш: диван дээр тухалж аваад, номоо дэлгээд унших гээд үз. Чи бараг юу ч ойлгохгүй. Ойлгохгүй ч гэсэн уншаад л бай. Тэгсээр байгаад 10 өгүүлбэрээс 1-г нь ядахнаа ойлгоно. Уншаад л байвал хоёр гурван номын дараа 5-с 1-г ойлгодог болно. Дараа нь 4-с нэгийг, 3-с 1-г, 2-с нэгийг гэсээр байгаад л нэг л мэдэхэд чи ном барьж аваад л уншдаг болчихно. Англи хэлийг ингэж л сурна даа. Бас кино үзээд ойлгохгүй байж болно. Олон жил үз. Тэгсний дараа овоо ойлгодог болчихсон байх вий! (Ард түмэн голдуу “@#$%,” “sh*t” г.м. үгнүүдийг нь түрүүлээд сурчихсан байдаг.)

Дүрэм мэдэхгүй бол шалгалт яаж өгнө өө гэж айж байна уу? Би дүрэм чамаас муу мэддэг нэг хүүхдийг танина. Тэр TOEFL өгөөд 660 авсан. Чамаас муу дүрэм мэддэг хүүхэд шүү дээ! Чи ном уншаад сайн ойлгодог болчих. Сайн ярьдаг болчих. Кино үзээд ойлгодог болчих. TOEFL мэтийг жижиг гарууд дээр алзахгүй шүү! TOEFL чинь угаасаа хүний унших, бичих чадварыг л шалгадаг. Сайн уншиж, бичдэг хүн бол тэр дүрмийг хэсэг дээр нь алзахгүй. Би амлаж байна. TOEFL дээр танай дүрэм цээжилдэг найз чинь дүрмээ бодоод сууж байхад чи эх хэлээ шалгуулж байгаа юм шиг л сууж байна ш дээ!

Гадуур байдаг сургалтнуудын тухай нэг хэдэн юм хэлье л дээ. Хүүхдүүд TOEFL, SAT-д бэлдэхийн тулд янз бүрийн сургалтанд суудаг. Багш нь дүрэм заагаад тэд нарыг бүр мангартуулаад гаргачихдаг. Ийм сургалтнууд бол цаг, мөнгөний гарз. Яахав гадаад багштай сургалтууд яриж, сонсож сурахад чинь тусалж магадгүй юм. Гэхдээ тийм сургалтууд чинь аймаар үнэтэй. Тэр дорвол мөнгөөрөө www.amazon.com - оос дуртай номоо захиалаад уншсан нь хамаагүй дээр.

Одоо ойлгосон биз дээ?

[gvnee]

Simple Present / Энгийн одоо цаг
FORM / Єгїїлбэрийн хэв.
[VERB] + s/es in third person / Їйл їг + "S" (3 дагч бие дээр)

Examples: / Жишээ :

You speak English.
Do you speak English?
You do not speak English.
He speaks English.
Does he speak English.?
He doesn't speak English.



USE 1 Repeated Actions ------------------ Хэрэглээ1 Давтагдсан хэв


Use the Simple Present to express the idea that an action is repeated or usual. ----- Энгийн одоо цагыг ямар нэгэн байнга давтагддаг зїйлд ашиглана.
The action can be a habit, a hobby, a daily event, a scheduled event or something that often happens. Энэ нь зан заншил,хобби,єдєр тутамын їйлдэл,ихэвчлэн болдог зїйлс.
It can also be something a person often forgets or usually does not do. Энэ нь мєн дандаа юмыг мартдаг болон ихэвчлэн хийдэггїй гэж орж болно.

Examples:

I play tennis.
She does not play tennis.
Does he play tennis?
The train leaves every morning at 8 AM.
The train does not leave at 9 AM.
When does the train usually leave?
She always forgets her purse.
He never forgets his wallet.
Every twelve months, the Earth circles the Sun.
Does the Sun circle the Earth?

USE 2 Facts or Generalizations Хэрэглээ2 їйл явдал ба хамтатгах


The Simple Present can also indicate the speaker believes that a fact was true before, is true now, and will be true in the future. Энгийн одоо цагыг ямар нэг їнэн байсан зїйл,одоо ч їнэн
It is not important if the speaker is correct about the fact. It is also used to make generalizations about people or things. байгаа, ирээдїйд їнэн байх зїйлийг ярьхад хэрэглэнэ.
Мєн хамтатгахад хэрэглэнэ.
Examples:

Cats like milk.
Birds do not like milk.
Do pigs like milk?
California is in America.
California is not in the United Kingdom.
Windows are made of glass.
Windows are not made of wood.
New York is a small city. It is not important that this fact is untrue.

USE 3 Scheduled Events in the Near Future // Хэрэглээ3 Ойрын ирээдїйд хэрэг тєлєвлєх


Speakers occasionally use Simple Present to talk about scheduled events in the near future. ------- Энгийн одоо цагыг хааяа ойрын ирээдїйг тєлєвлєхєд ашигалдаг.
This is most commonly done when talking about public transportation, but it can be used with other scheduled events as well.
Examples:

The train leaves tonight at 6 PM.
The bus does not arrive at 11 AM, it arrives at 11 PM.
When do we board the plane?
The party starts at 8 o'clock.
When does class begin tomorrow?

USE 4 Now (Non-Continuous Verbs) /// Хэрэглээ4 Одоо


Speakers sometimes use the Simple Present to express the idea that an action is happening or is not happening now.
This can only be done with Non-Continuous Verbs and certain Mixed Verbs.

Examples:

I am here now.
She is not here now.
He needs help right now.
He does not need help now.
He has his passport in his hand.
Do you have your passport with you?

ADVERB PLACEMENT Дайвар їг
The examples below show the placement for grammar adverbs such as: always, only, never, ever, still, just, etc.

Examples:

You only speak English.
Do you only speak English?

ACTIVE / PASSIVE Єєрєє їйлдэх хэв ба Бусадаар їйлдїїлэх хэв
Examples:

Once a week, Tom cleans the car. (Active )
Once a week, the car is cleaned by Tom. (Passive )


Зарим хэсэгт нь орчуулга хэрэггїй гэж бодоод орчуулагагїй їлдээлээ.

[gvnee]

Simple Present Continuous ------- Энгийн одоо їргэлжилэх цаг.

FORM
[am/is/are + present participle]

Examples:

You are watching TV.
Are you watching TV?
You are not watching TV.

USE 1 Now --------- Хэрэглээ1 Одоо


Use the Present Continuous with Normal Verbs to express the idea that something is happening now, at this very moment.It can also be used to show that something is not happening now.
Энгийн одоо цагыг энгийн їйл їгїїдтэй ашиглах ба їйл їгд 'ing' хэв залгана. Энэ нь яг одоо єрнєж байгаа хэв.

Examples:

You are learning English now.
You are not swimming now.
Are you sleeping?
I am sitting.
I am not standing.
Is he sitting or standing?
They are reading their books.
They are not watching television.
What are you doing?
Why aren't you doing your homework?

USE 2 Longer Actions in Progress Now -------------------- Хэрэглээ2 Удаан хугацаанд їргэлжилжэх їйлийн єрнєл нь одоо..


In English, "now" can mean: this second, today, this month, this year, this century, and so on.
Sometimes, we use the Present Continuous to say that we are in the process of doing a longer action which is in progress; however, we might not be doing it at this exact second.

Examples:

I am studying to become a doctor.
I am not studying to become a dentist.
I am reading the book Tom Sawyer.
I am not reading any books right now.
Are you working on any special projects at work?
Aren't you teaching at the university now?

USE 3 Near Future - Хэрэглээ3 Ойрын ирээдїй


Sometimes, speakers use the Present Continuous to indicate that something will or will not happen in the near future.
Энгийн одоо їргэлжилэх цагыг мєн ямар нэгэн зїйлийг ирээдїйд болох їгїйг зааж єгхєд хэргэлдэг.
Examples:

I am meeting some friends after work.
I am not going to the party tonight.
Is he visiting his parents next weekend?
Isn't he coming with us tonight?

USE 4 Repetition and Irritation with "Always" - Хэрэглээ4 Давталт 'always'


The Present Continuous with words such as "always" or "constantly" expresses the idea that something irritating or shocking often happens.Notice that the meaning is like Simple Present, but with negative emotion. Remember to put the words "always" or "constantly" between "be" and "verb+ing."

Энгийн одоо їргэлжилэх цан нь байнга давтагддаг зїйл ба тэр нь зуршил болсон мєн байнгын давталтанд дургїйцэж байгааг илэрхийлхэд хэрэглэнэExamples:

She is always coming to class late.
He is constantly talking. I wish he would shut up.
I don't like them because they are always complaining.

REMEMBER Non-Continuous Verbs/ Mixed Verbs --- Санамж

It is important to remember that Non-Continuous Verbs cannot be used in any continuous tenses.
Also, certain non-continuous meanings for Mixed Verbs cannot be used in continuous tenses. Instead of using Present Continuous with these verbs, you must use Simple Present.

Non-continuous verbs нь "ing" нєхцєл хэзээч авдаггїй їйл їг нар юм. Энэ їгсийг ном ноос харж цээжилэх хэрэгтэй.Хэрэв хїний ємнє энэ їгэн дээр алдах юм бол оньгоо болно шїї.... :razz:

Examples:

She is loving this chocolate ice cream. Not Correct
She loves this chocolate ice cream. Correct

ADVERB PLACEMENT - Дайвар їг

The examples below show the placement for grammar adverbs such as: always, only, never, ever, still, just, etc.

Examples:

You are still watching TV.
Are you still watching TV?

ACTIVE / PASSIVE Єєрєє їйлдэх хэв ба Бусдаар їйлдїїлэх хэв
Examples:

Right now, Tom is writing the letter.( Active)
Right now, the letter is being written by Tom.( Passive)

[gvnee]

Simple Past Энгийн Єнгєрсєн цаг
FORM
[VERB+ed] or irregular verbs Їйл їг+ ed ( єнгєрсєн цагын нєхцєл) / дїрэм бус їйл їг

Examples:

You called Debbie.
Did you call Debbie?
You did not call Debbie.

USE 1 Completed Action in the Past - Хэрэглээ1 Єнгєрсєнд хийгээд дуусцан


Use the Simple Past to express the idea that an action started and finished at a specific time in the past. Sometimes, the speaker may not actually mention the specific time, but they do have one specific time in mind
Єнгєрсєнд ихэлээд єнгєрсєнд дууссан. Гэхдээ тодорхой цаг зааж єгсєн байх ёстой.
Examples:

I saw a movie yesterday.
I didn't see a play yesterday.
Last year, I traveled to Japan.
Last year, I didn't travel to Korea.
Did you have dinner last night?
She washed her car.
He didn't wash his car.

USE 2 A Series of Completed Actions - Тоочиж ярьхад

We use the Simple Past to list a series of completed actions in the past. These actions happen 1st, 2nd, 3rd, 4th, and so on.

Examples:

I finished work, walked to the beach, and found a nice place to swim.
He arrived from the airport at 8:00, checked into the hotel at 9:00, and met the others at 10:00.
Did you add flour, pour in the milk, and then addthe eggs?

USE 3 Duration in Past ---- Єнгєрсєнд їргэлжилсэн


The Simple Past can be used with a duration which starts and stops in the past.A duration is a longer action often indicated by expressions such as: for two years, for five minutes, all day, all year, etc.
Єнгєрсєнд їргэлжилж байсан. Гэвч одоо дуусцан зїйлс.
Examples:

I lived in Brazil for two years.
Shauna studied Japanese for five years.
They sat at the beach all day.
They did not stay at the party the entire time.
We talked on the phone for thirty minutes.
A: How long did you wait for them?
B: We waited for one hour.

USE 4 Habits in the Past - Єнгєрсєнд давтагдсан.


The Simple Past can also be used to describe a habit which stopped in the past.
It can have the same meaning as "used to." To make it clear that we are talking about a habit, we often add expressions such as: always, often, usually, never, when I was a child, when I was younger, etc.
Єнгєрсєнд хийдэг байнга байсан.
Examples:

I studied French when I was a child.
He played the violin.
He didn't play the piano.
Did you play a musical instrument when you were a kid?
She worked at the movie theater after school.
They never went to school, they always skipped class.

USE 5 Past Facts or Generalizations


The Simple Past can also be used to describe past facts or generalizations which are no longer true.
As in USE 4 above, this use of the Simple Past is quite similar to the expression "used to."

Examples:

She was shy as a child, but now she is very outgoing.
He didn't like tomatoes before.
Did you live in Texas when you were a kid?
People paid much more to make cell phone calls in the past.

IMPORTANT When-Clauses Happen First

Clauses are groups of words which have meaning but are often not complete sentences. Some clauses begin with the word "when" such as "when I dropped my pen..." or "when class began..." These clauses are called when-clauses, and they are very important.
The examples below contain when-clauses.

Examples:

When I paid her one dollar, she answered my question.
She answered my question when I paid her one dollar.

When-clauses are important because they always happen first when both clauses are in the Simple Past.
Both of the examples above mean the same thing: first, I paid her one dollar, and then, she answered my question. It is not important whether "when I paid her one dollar" is at the beginning of the sentence or at the end of the sentence. However, the example below has a different meaning. First, she answered my question, and then, I paid her one dollar.

Example:

I paid her one dollar when she answered my question.

ADVERB PLACEMENT
The examples below show the placement for grammar adverbs such as: always, only, never, ever, still, just, etc.

Examples:

You just called Debbie.
Did you just call Debbie?

ACTIVE / PASSIVE

Examples:

Tom repaired the car. (Active)
The car was repaired by Tom. (Passive)

[gvnee]

Past Continuous

FORM

[was/were + present participle]

Examples:

You were studying when she called.
Were you studying when she called?
You were not studying when she called.


USE 1 Interrupted Action in the Past


Use the Past Continuous to indicate that a longer action in the past was interrupted.
The interruption is usually a shorter action in the Simple Past. Remember this can be a real interruption or just an interruption in time.

Examples:

I was watching TV when she called.
When the phone rang, she was writing a letter.
While we were having the picnic, it started to rain.
What were you doing when the earthquake started?
I was listening to my iPod, so I didn't hear the fire alarm.
You were not listening to me when I told you to turn the oven off.
While John was sleeping last night, someone stole his car.


USE 2 Specific Time as an Interruption


In USE 1, described above, the Past Continuous is interrupted by a shorter action in the Simple Past.
However, you can also use a specific time as an interruption.

Examples:

Last night at 6 PM, I was eating dinner.
At midnight, we were still driving through the desert.
Yesterday at this time, I was sitting at my desk at work.

IMPORTANT

In the Simple Past, a specific time is used to show when an action began or finished.
In the Past Continuous, a specific time only interrupts the action.

Examples:

Last night at 6 PM, I ate dinner.
I started eating at 6 PM.
Last night at 6 PM, I was eating dinner.
I started earlier; and at 6 PM, I was in the process of eating dinner.

USE 3 Parallel Actions


When you use the Past Continuous with two actions in the same sentence, it expresses the idea that both actions were happening at the same time.
The actions are parallel.

Examples:

I was studying while he was making dinner.
While Ellen was reading, Tim was watching television.
Were you listening while he was talking?
I wasn't paying attention while I was writing the letter, so I made several mistakes.
What were you doing while you were waiting?

USE 4 Atmosphere

In English, we often use a series of parallel actions to describe the atmosphere at a particular time in the past.

Example:

When I walked into the office, several people were busily typing, some were talking on the phones,
the boss was yelling directions, and customers were waiting to be helped. One customer was yelling at a secretary and waving his hands.
Others were complaining to each other about the bad service.

USE 5 Repetition and Irritation with "Always"


The Past Continuous with words such as "always" or "constantly" expresses the idea that something irritating or shocking often happened in the past.
The concept is very similar to the expression "used to" but with negative emotion. Remember to put the words "always" or "constantly" between "be" and "verb+ing."

Examples:

She was always coming to class late.
He was constantly talking. He annoyed everyone.
I didn't like them because they were always complaining.

While vs. When

Clauses are groups of words which have meaning, but are often not complete sentences.
Some clauses begin with the word "when" such as "when she called" or "when it bit me." Other clauses begin with "while" such as "while she was sleeping" and "while he was surfing.
" When you talk about things in the past, "when" is most often followed by the verb tense Simple Past, whereas "while" is usually followed by Past Continuous. "While" expresses the idea of "during that time." Study the examples below.
They have similar meanings, but they emphasize different parts of the sentence.

Examples:

I was studying when she called.
While I was studying, she called.

REMEMBER Non-Continuous Verbs / Mixed Verbs
It is important to remember that Non-Continuous Verbs cannot be used in any continuous tenses. Also, certain non-continuous meanings for Mixed Verbs cannot be used in continuous tenses. Instead of using Past Continuous with these verbs, you must use Simple Past.

Examples:

Jane was being at my house when you arrived. Not Correct
Jane was at my house when you arrived. Correct

ADVERB PLACEMENT

The examples below show the placement for grammar adverbs such as: always, only, never, ever, still, just, etc.

Examples:

You were just studying when she called.
Were you just studying when she called?

ACTIVE / PASSIVE

Examples:

The salesman was helping the customer when the thief came into the store. (Active)
The customer was being helped by the salesman when the thief came into the store. (Passive)

[gvnee]

Present Perfect

FORM

[has/have + past participle]

Examples:

You have seen that movie many times.
Have you seen that movie many times?
You have not seen that movie many times.

USE 1 Unspecified Time Before Now


We use the Present Perfect to say that an action happened at an unspecified time before now. The exact time is not important.
You CANNOT use the Present Perfect with specific time expressions such as: yesterday, one year ago, last week, when I was a child, when I lived in Japan, at that moment, that day, one day, etc.
We CAN use the Present Perfect with unspecific expressions such as: ever, never, once, many times, several times, before, so far, already, yet, etc.

Examples:

I have seen that movie twenty times.
I think I have met him once before.
There have been many earthquakes in California.
People have traveled to the Moon.
People have not traveled to Mars.
Have you read the book yet?
A: Has there ever been a war in the United States?
B: Yes, there has been a war in the United States.

How Do You Actually Use the Present Perfect?

The concept of "unspecified time" can be very confusing to English learners. It is best to associate Present Perfect with the following topics:

TOPIC 1 Experience

You can use the Present Perfect to describe your experience. It is like saying, "I have the experience of..." You can also use this tense to say that you have never had a certain experience. The Present Perfect is NOT used to describe a specific event.

Examples:

I have been to France.
This sentence means that you have had the experience of being in France. Maybe you have been there once, or several times.
I have been to France three times.
You can add the number of times at the end of the sentence.
I have never been to France.
This sentence means that you have not had the experience of going to France.
I think I have seen that movie before.
He has never traveled by train.
Joan has studied two foreign languages.
A: Have you ever met him?
B: No, I have not met him.

TOPIC 2 Change Over Time

We often use the Present Perfect to talk about change that has happened over a period of time.

Examples:

You have grown since the last time I saw you.
The government has become more interested in arts education.
Japanese has become one of the most popular courses at the university since the Asian studies program was established.
My English has really improved since I moved to Australia.

TOPIC 3 Accomplishments

We often use the Present Perfect to list the accomplishments of individuals and humanity. You cannot mention a specific time.

Examples:

Man has walked on the Moon.
Our son has learned how to read.
Doctors have cured many deadly diseases.
Scientists have split the atom.

TOPIC 4 An Uncompleted Action You Are Expecting

We often use the Present Perfect to say that an action which we expected has not happened.
Using the Present Perfect suggests that we are still waiting for the action to happen.

Examples:

James has not finished his homework yet.
Susan hasn't mastered Japanese, but she can communicate.
Bill has still not arrived.
The rain hasn't stopped.

TOPIC 5 Multiple Actions at Different Times

We also use the Present Perfect to talk about several different actions which have occurred in the past at different times.
Present Perfect suggests the process is not complete and more actions are possible.

Examples:

The army has attacked that city five times.
I have had four quizzes and five tests so far this semester.
We have had many major problems while working on this project.
She has talked to several specialists about her problem, but nobody knows why she is sick.

Time Expressions with Present Perfect

When we use the Present Perfect it means that something has happened at some point in our lives before now.
Remember, the exact time the action happened is not important.



Sometimes, we want to limit the time we are looking in for an experience.
We can do this with expressions such as: in the last week, in the last year, this week, this month, so far, up to now, etc.



Examples:

Have you been to Mexico in the last year?
I have seen that movie six times in the last month.
They have had three tests in the last week.
She graduated from university less than three years ago. She has worked for three different companies so far.
My car has broken down three times this week.

NOTICE

"Last year" and "in the last year" are very different in meaning.
"Last year" means the year before now, and it is considered a specific time which requires Simple Past. "In the last year" means from 365 days ago until now. It is not considered a specific time, so it requires Present Perfect.

Examples:

I went to Mexico last year.
I went to Mexico in the calendar year before this one.
I have been to Mexico in the last year.
I have been to Mexico at least once at some point between 365 days ago and now.

USE 2 Duration From the Past Until Now (Non-Continuous Verbs)


With Non-Continuous Verbs and non-continuous uses of Mixed Verbs, we use the Present Perfect to show that something started in the past and has continued up until now. "For five minutes,"
"for two weeks," and "since Tuesday" are all durations which can be used with the Present Perfect.

Examples:

I have had a cold for two weeks.
She has been in England for six months.
Mary has loved chocolate since she was a little girl.

Although the above use of Present Perfect is normally limited to Non-Continuous Verbs and non-continuous uses of Mixed Verbs,
the words "live," "work," "teach," and "study" are sometimes used in this way even though they are NOT Non-Continuous Verbs.

ADVERB PLACEMENT

The examples below show the placement for grammar adverbs such as: always, only, never, ever, still, just, etc.

Examples:

You have only seen that movie one time.
Have you only seen that movie one time?

ACTIVE / PASSIVE

Examples:

Many touristshave visited that castle. (Active)
That castle has been visited by many tourists. (Passive )

[gvnee]

Present Perfect Continuous

FORM

[has/have + been + present participle]

Examples:

You have been waiting here for two hours.
Have you been waiting here for two hours?
You have not been waiting here for two hours.


USE 1 Duration from the Past Until Now


We use the Present Perfect Continuous to show that something started in the past and has continued up until now. "For five minutes," "for two weeks," and "since Tuesday" are all durations which can be used with the Present Perfect Continuous.

Examples:

They have been talking for the last hour.
She has been working at that company for three years.
What have you been doing for the last 30 minutes?
James has been teaching at the university since June.
We have been waiting here for over two hours!


USE 2 Recently, Lately


You can also use the Present Perfect Continuous WITHOUT a duration such as "for two weeks." Without the duration, the tense has a more general meaning of "lately." We often use the words "lately" or "recently" to emphasize this meaning.

Examples:

Recently, I have been feeling really tired.
She has been watching too much television lately.
Have you been exercising lately?
Mary has been feeling a little depressed.
Lisa has not been practicing her English.
What have you been doing?

IMPORTANT

Remember that the Present Perfect Continuous has the meaning of "lately" or "recently." If you use the Present Perfect Continuous in a question such as "Have you been feeling alright?", it can suggest that the person looks sick or unhealthy. A question such as "Have you been smoking?" can suggest that you smell the smoke on the person. Using this tense in a question suggests you can see, smell, hear or feel the results of the action. It is possible to insult someone by using this tense incorrectly.

REMEMBER Non-Continuous Verbs/ Mixed Verbs

It is important to remember that Non-Continuous Verbs cannot be used in any continuous tenses. Also, certain non-continuous meanings for Mixed Verbs cannot be used in continuous tenses. Instead of using Present Perfect Continuous with these verbs, you must use Present Perfect.

Examples:

Sam has been having his car for two years. Not Correct
Sam has had his car for two years. Correct

ADVERB PLACEMENT
The examples below show the placement for grammar adverbs such as: always, only, never, ever, still, just, etc.

Examples:

You have only been waiting here for one hour.
Have you only been waiting here for one hour?

ACTIVE / PASSIVE

Examples:

Recently, John has been doing the work. Active
Recently, the work has been being done by John. Passive

[tumurb]

1. WRITING SKILLS SUCCESS IN 20 MINUTES A DAY
2. TOEFL® EXAM SUCCESS IN ONLY 6 STEPS!
3. TOEFL® EXAM ESSENTIALS
4. THE A TO Z OF CORRECT ENGLISH
5. TEST YOUR PREPOSITIONS
6. SPEAK ENGLISH LIKE AN AMERICAN
7. NTC’S AMERICAN IDIOMS DICTIONARY
8. GRAMMAR PRACTICE FOR INTERMEDIATE STUDENTS WITH KEY
9. LONGMAN ENGLISH GRAMMAR PRACTICE
10. GRAMMAR AND VOCABULARY FOR CAMBRIDGE ADVANCED AND PROFICIENCY
11. ESSENTIAL GRAMMAR IN USE SUPPLEMENTARY EXERCISES
12. GRAMMAR, PUNCTUATION, AND CAPITALIZATION
13. THE ULTIMATE PHRASAL VERB BOOK
14. ENGLISH GRAMMAR OUP THE OXFORD GUIDE TO ENGLISH USAGE
15. ENGLISH GRAMMAR WORKBOOK FOR DUMMIES
16. CAMBRIDGE BUSINESS VOCABULARY IN USE
17. ADVANCED ENGLISH C.A.E
18. TECHNICAL WRITING MADE EASIER
19. CHECK YOUR VOCABULARY FOR IELTS
20. GRAMMAR PRACTICE FOR UPPER INTERMEDIATE STUDENTS
21. ENGLISH GRAMMAR FOR THE UTTERLY CONFUSED
22. MEANINGS AND ORIGINS OF PHRASES, SAYINGS, CLICHES AND QUOTES
23. THE ONLINE ENGLISH GRAMMAR
24. A MODERN COURSE IN ENGLISH SYNTAX
25. LONGMAN GRAMMAR PRACTICE FOR ELEMENTARY
26. ESSENTIAL IDIOMS IN ENGLISH ADVANCED
27. ESSENTIAL ENGLISH IDIOMS
28. ENGLISH GRAMMAR IN USE REFERENCE AND PRACTICE FOR INTERMEDIATE STUDENTS OF ENGLISH
29. ENGLISH VOCABULARY IN USE
30. ENGLISH GRAMMAR THE OXFORD DICTIONARY OF NEW WORDS
31. IDIOMS FOR EVERYDAY USE
32. WRITINGS, GRAMMAR, USAGE AND STYLE
33. DICTIONARY OF AMERICAN SLANG AND COLLOQUIAL EXPRESSIONS
34. MCGRAW HILL NTC'S POCKET DICTIONARY OF WORDS AND PHRASES
35. NTC'S AMERICAN IDIOMS DICTIONARY
36. TEST YOUR BUSINESS VOCABULARY IN USE
37. TEACHING ACADEMIC ESL WRITING PRACTICAL TECHNIQUES IN VOCABULARY AND GRAMMAR
38. UNDERSTANDING AND USING ENGLISH GRAMMAR
39. FUN CLASS ACTIVITIES
40. A BASIC ENGLISH GRAMMAR EXERCISES
41. WORD FORMATION IN ENGLISH
42. NEW HEADWAY UPPER INTERMEDIATE STUDENTS BOOK
43. AMERICAN ACCENT TRAINING
44. FUNDAMENTALS OF ENGLISH GRAMMAR
45. ENGLISH GRAMMAR IN USE
46. TACTICS FOR LISTENING
47. WEBSTER GUIDE TO GRAMMAR AND WRITING
48. CAMBRIDGE ENGLISH GRAMMAR IN USE
49. THE AMERICAN HERITAGE BOOK OF ENGLISH USAGE
50. TEACHING_ENGLISH_SPELLING. A PRACTICAL GUIDE - R. SHEMESH, S. WALLER

Edgeeriig awah huseltei hun baiwal priv me

[Шаазгай]

Хаха

Би өвөл нэг сургалтанд суусан
Тэгэхэд анхан шатны л мэдэгдэхүүнтэй байсан
Харин одоо арай гайгүй нтр

Ер нь ямар ч сургалтанд суусан биеэ дайчлах л юм бол тодорхой хэмжээгээр сурдаг л юм байна лээ

[PCB]

Энэ үнхээр хөөрхөн сайт байна!
Таныг үг цээжилхэд маш их тус болох байх гэж бодож байна.
--------------------------------

Сайтруу Орох

[..::Affictor::..]

Идэвхи чармайлтгүйгээр(автоматаар) англи хэл сурах арга гэхий муу да./ Effortless English/
Энэхүү сургалт маань өөрөө сонсгол дээр суурилсан систем юм байна. Үндэслэгч нь A J Hoge гэгч сурагчиддаа англи хэлийг өдөр бүр маш олон цагаар хичээл зааж, хийлгэсэн боловч тэд ярьж чадахгүй л байв. Түүний суралцагч нар маш их хичээж байгааг мэддэг гэвч... Тэрээр мэргэжил нэгт нараасаа энэ талаар асуухад тэд ч мөн адил шоконд орчихсон яахаа мэдэхээ байчихсан байв. Эндээс тэрээр чармайхгүйгээр хэл сурах системээ үүсгэсэн юм. Ер нь гадаад хэл сурах гэж байгаа хүн болгон хамгийн хурдан сурах боломж мэдээж орчин байдаг. Энэ орчныг тэрээр дуут номондоо оруулж өгсөн бөгөөд жишээлбэл : She likes listening to music. Иймэрхүү өгүүлбэр(mini stories) хэлээд mp3, i-pod зэрэг хэрэглэж байгаа зүйлээ түр зогсоож тунгаахийг таниас хүснэ. Дараа нь Does she like listening to music? гэж асуугаад таны хариултыг хүлээдэг. Эндээс орчныг бий болгож байх юм. Үүнд та хариулж байхыг таниас хүснэ. Энэ мэтээр цаашлаад маш амархан байдлаар сурна. Сургалтын системийн маань нэр нь Effortless English бөгөөд та ороод бүртгүүлээд 7 хоногийн майл курст(үнэгүй) англи хэл сурах заавруудаа бүрэн авах болно. Хүсвэл өөр зүйлүүдийг нь subscribe хийгээд аваад байх боломжтой. За тэгээд цаашлаад та зөндөө зүйл мэдэж авах болно. Эцэст нь хэлэхэд хүүхэд яагаад дүрэм, шинэ үг гэх мэтийг олноор нь цээжилдэггүй, нэг ёсны хичээллэдэггүй :D мөртлөө хэлийг тийм богино хугацаанд сураад байдгийг нэг бодоорой.
http://effortlessenglishclub.com/

RULE 1: Always Study and Review Phrases, Not Individual Words
RULE 2: Don’t Study Grammar Rules
RULE 3: The Most Important Rule-- Listen First
RULE 4: Slow, Deep Learning Is Best
RULE 5: Use Point Of View Mini-Stories
RULE 6: Only Use Real English Conversations & Materials
RULE 7: Listen and Answer, not Listen and Repeat

Юутай ч хичээлийн ерөнхий агуулгыг хүргэе.

Англи хэлийг хэрхэн хялбарханаар сурах вэ?

Англи хэл сурах хамгийн шинэ бөгөөд хялбар таны өмнө нь үзэж байгаагүй аргуудаас

* Дүрэм автахгүй, шинэ үг цээжлэхгүй сурах гайхамшигт арга : Богино хэмжээний өгүүллэг сонс. Бүр цээжилж, давталгүйгээр зөнгөөрөө сур.

* Энэхүү гүнзгий сурах арга таныг англи хэлийг зөнгөөрөө сурахад тусална. Англи хэлний дүрэм, үгнүүд байнга байсаар байх болно гэдгийг сана. Тэднийг аясаар нь хэрэглэ. Өөрийнхөө ярих чадварыг сайнаар мэдэр.

* Амарч байх зуураа англи хэл сурах арга бол сонирхолтой сэдвээр бодит англи хэлний өгүүллэг сонсох. Сурч байх үедээ бодож, инээмсэглэж, инээж байна гэж төсөөл.

* Хүүхдүүд шиг дүрэм үзэхийн оронд энгийнээр дүрэм судлалгүйгээр англи хэл сурах арга. Энэ бол хичээлийн үндсэн арга.

* Хамгийн сайнаар яаж сурч чадахаа сур

* iBT TOEFL -ын яриа болон сонсох оноогоо 20%, 30%, 40%-аар өсгөх вэ. Сүүлийн үед TOEFL тест нилээд ихээр сонсох болон ярих чадварыг шалгах болсон!

* Ердөө л таны сурах аргыг өөрчилж 3-5 дахин хурдан сурахад тусална.

* Англиар ярьдаг хүмүүстэй хэрхэн уулзаж, ярилцах вэ. Өөртэйгөө адил англи хэл үзэж байгаа хүмүүстэй уулз.

Сүүлийн үед энэ аргыг их сонирхох боллоо.Хичээлийг сонирхон судалж байгаа, үзээд үр дүнд хүрж байгаа бол санал бодол, туршлагаасаа хуваалцаарай залуусаа...

[Дэлгэр]

1. Гадаад хэл сайн сурах нэг vндэс нь эх хэлээ сайн сурсан байх явдал.

2. Сонсох, ярих, унших, бичих гэсэн дєрвєн чавдарын аль нь чухал вэ гэвэл ярих нь хамгийн чухал. Ярих процессын эхлэл нь сонсох чадвар.
Мєн дээрх чадваруудаас аман орчуулгын чадвар том зvйл бий.

3. Уламжлалт сургалтын гол алдаа нь ярианы чадварыг орхигдуулдаг.

4. Яриа гэдэг бол хэл юм. Харин хэл гэдэг бол ярианы гар юм. Ярих сонсох чадварыг эзэмшсэн цагт бусад чадварыг олж авахад илvv хялбар болно.

5. Бид дүрмийг ганцаараа, бие даан сурдаг нь буруу алхам. Дvрмийг харилцан ярилцан, тусгай орчинд олуулаа сурах нь чухал.

6. Англи хэл сурахын тулд бид заавал англиар сэтгэх хэрэгтэй гэвэл тийм биш. Англиар сэтгэх нь бидний хэл сурсаны дараа дадал зуршилаар болдог зvйл.

7. Англи хэл сурахын тулд англи, америкйн тvvхийг тодорхой хэмжээгээр судлах хэрэгтэй.

8. Гадаад хэл сурч байгаа хvн дуудлага, аялагад онцгой анхаарах хэрэгтэй. Англиар ярих vедээ єєрийн ярианы дуудлага, аялагад анхаарлаа хандуулаад хэрэггvй. Зєвхєн хэлэх гэсэн зvйлээ зоригтойгоор илэрхийлэх хэрэгтэй.

9. Сонсголын дасгалын зєвхєн ганцаараа, чимээгүй орчинд, эсвэл лингафон танхимд хийх.

10. Дараагийн сэдэв рүү орохын тулд ємнє vзэж өнгөрсөн сэдвvvдийг ойлгон орчуулж єєрийн vгээр тайлбарлан ярьж сурах хэрэгтэй.

11. Англи хэл сурахын нэг чухал vндэс бол байнга дасгал сургууль хийх явдал байдаг.

12. Үгийг дангаар цээжлэдэг арга учир дутагдалтай. Учир нь амьдрал дээр vг дангаараа утга агуулах нь ховор. Иймд vгийг єгvvлбэрт байхад нь бусадатй нь цуг цээжлэх хэрэгтэй.

13. Өгvvлбэрийн хэв маягийг яг єгvvлбэрийг ойлгон єєрийн болгон авдаг тэр л аргаараа єєрийн болгон тогтоох хэрэгтэй.

14. Хэлний тєрлийн олон сурах бичгээр сурах хэрэгтэй. Дvрмийн ном vзэх нь дvрмийн мэдлэгийг сайжруулах зорилготой.

15. Шалгалтанд зориулан бэлдсэн хэл удахгvй бvдэгрэн алга болдог. Тиймээс хэрэглэх гэж л хэл сурах хэрэгтэй.

16. Харь оронд очиж хэлийг сурах нь илvv хор хохиролтой. Хил гарахын тулд их зардал гарна. Гадаад оронд єдєрт дундажаар 11-12 цаг ажиллах бєгєєд ажил гэр хоёрын хооронд 1-2 цаг зарцуулна гээд тооцьол хаана нь хэлийг нухах цаг гарах вэ? Мєн англи, монгол хэлээ чєлєєтєй сэлгэн хэрэглэх нєхцєл гардаггvй. Тиймээс хэл эх орондоо сурах нь дээр.

17. Хэлийг єргєн фронтоор сурдаг. Мєн хэл бол математик биш тул заавал дараалал шаардахгvй.

18. Хэлийг єєрийн тєвшний хvмvvстэй уйгагvй бэлтгэх хэрэгтэй.

19. Англи хэл дээр кино, нэвтрvvлэг, сонин, сэтгvvл сайтар vзэж байх нь хэлийг єєрийн болгоход чухал.

20. Ямар ч нєхцєл байдалд цэвэрхэн бичлэг бvхий хуурцаг чухал байдаг.

21. Гадаа хvнтэй харилцах нь дадлагжихад нєлєє vзvvлнэ. Гэхдээ тэд англи хэлийг зовоогvй сурсан тул алдах нь тэдэнд ойлгомжгvй санагддаг.

22. Өөрийн хэлээр уншиж буй мэт тасралтгvй, хичээнгvйгээр унших явцдаа ярианы болон сонсголын чадвараа нэмэгдvvлэх. Энэ бол амжилтын vндэс. Єєрєєр хэлбэл яриа болон сонсголын дасгалыг тусад хийлгvйгээр бvгдийг нь уншлагын дасгалд багтаах хэрэгтэй.

23. Үеэ єнгєрєєсєн хэллэг, vг, єгvvлбэрээс салж орчин vеинй хэллэг бvхий vг, хэллэгийг сонгох хэрэгтэй .

24. Нэг амьсгалын дасгал нь тасралтгvйгээр тод ярьж сурахад чиглэгдэнэ. Энэ арга монголоор цагаан лонх тоолохтой адил юм. Нэг амьсгаагаар хэллэг єгvvлбэрийг олон дахин унших.

25. Гурван хамгийн арга нь цэвэр, тод, тунгалаг ярихад чиглэгдэнэ. Уг арга нь хамгийн чангаар, хамгийн тодоор, хамгийн хурднаар унших гэсэн зарчим юм. Дасгал хийхдээ нэг єгvvлбэр болон бэлдсэн эхийг эхлээд чангаар уншиж эхэлнэ. Энэ таны сонсгол болон ярианы чадварт онцгой нєлєєлдєг бєгєєд єєрийн алдаа ялган таниж мэдэхэд зориулагдсан. Дараа нь єгvvлбэр, хэллэг, vгийг тод дуудна. Энэ нь олсон алдаагаа засан дуудна гэсэн vг. Дараа нь хурдан уншина. Энэ нэг амьсгалын аргатай адил vvрэгтэй. Эцэст чанга, тод, хурднаар уншина.

26. Хамгийн хялбар vсэг, авиа, єгvvлбэр, хэллэг ер нь бvх зvйлд чухалчлан авч vзэж уйгагvй хичээлэх хэрэгтэй. Амжилтыг нэг vсэг, нэг єгvvлбэрээс олж авах болно.

27. Үгийг зєв тодорхой дуудаж сурах нь амжилтын vндэс.

28. Тодорхой хэмжээний vгсийн сан, яриа, єгvvлбэрийн бvтэцийг мэддэг болсон хойноо дvрэм vзэх нь танд ашигтай. Дvрмийг єєртєє тохиромжтой байдлаар тайлбарлаж, сурах арга барилаа єєрєє сонгох хэрэгтэй.

29. Чєлєєт цагаараа сурах л таны ганц боломж.

30. Аливааг асууж лавлана гэдэг нь хэлний тєвшинг ахиулах сайн боломж.

31. Ямар нэг vг хэллэгийг тогтоож дахин давтан хэлэх нь илvv vр дvнтэй. Ялангуяа чанга дуугаар нэг хэллэгийг унших нь илvv vр дvнтэй. Ингэх нь зєвхєн таны тогтооход хэрэгтэй байгаад зогсохгvй яриа, сонсгол, дуудлага гээд олон талын чадварыг хєгжvvлнэ.

32. Аилваа нэг зvйлийг дотроо тєсєєлєєд тvvндээ зохицуулан давтах хийх хэрэгтэй. Єєрєєр хэлбэл хаана ямар vг хэллэг хэрэглэж болох талаар давтана гэсэн санаа. Жишээ нь илтгэл тавьж байгаа болон ярилцлагад орж байгаа гэх мэт.

33. Чи єєрийнхєє ярьж, орчуулж чадаж байгаа тэр зvйлээ л сонсоод ойлгох чадвартай байдаг. Тэгэхлээр ярианы чадварыг эзэмшснээр сонсох чадварыг аяндаа эзэмших болно.

34. Хэлц vгийг эзэмшсэн хvн англи хэлийг тєрєлх хэл шигээ сурах эхлэлийг тавьдаг. Хэлц vг нь санаа бодлоор товчоор илэрхийлэх болон ярианы чадварт гойд нєлєєтєй.

35. Ганцхан ширхэг цэвэр дуудлага бvхий хуурцганд бvхий л авиа багтсан байдаг.

36. Англи хэлний єндєр чадварт хvрснийг илтгэх гол шалгуур бол аман орчуулгын чадвар юм. Уг чадварыг эзэмшихын тулд англи хэл дээр бичигдсэн нэг єгvvллэгийг унших vедээ монголоор яриад vзээрэй. Дунд нь ерєєсєє зогсож болохгvй. Ярихад хичнээн хvндрэлтэй байсан ч зогсож болохгvй.

37. Ямар ч аргаар хамаагvй санаа илэрхийлж сурах хэрэгтэй.

38. Яагаад гэсэн асуулт тавилгvйгээр бvгдийг байгаагаар нь хvлээн авч, сурах бичгийн дагуу хичээллэх хэрэгтэй.

39. Хэлж чаддаг зvйлээ оновчтой зоригтой хэлж сурах нь чухал. Єєрийгєє алдах байх гэж эмзэглэсний хэрэггvй.

40. Хичнээн зав чєлєєгvй байлаа ч хаяа нэг дvрмийн ном сєхєн хар.

41. Яриандаа сул vг хэрэглэх нь танийг яг л унаган анлгиар ярьж байгаа мэт сэтгэгдэл хvнд єгєх болно.

42. Англиар ном материал уншихдаа єєртєє хэрэгтэй мэдээлэлд анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй.

43. Англи хэл дээр хошин шогийн єгvvллэг, хэллэг эзэмшсэнээр англиар сэтгэхэд тань тус болно.

44. Хэмжээ хязгаар тавилгvйгээр унших бєгєєд чанга дуугаар, тод дуудаарай. Їг vсэг авиа нэг бvр дээр тогт. Гарсан шинэ vгийн утга нэг бvрийг харах биш тухайн єгvvлбэрт ямар утгаар орсныг ойлгох хэрэгтэй. Олон дахин давтан уншснаар чадвар чинь аяндаа сайжрах болно.

45. Ярины нууц гэдэг бол амаа зогсолтгvй хєдєлгєн, єєрт хэрэгтэй бvхнийг хэлэх. Амны булчингуудаа євдєтєл нь дахин давтах.

46. Ярианы чадвар сайжирсанаар бичгийн чадвар сайжирна.

47. Өдөрт 1-2 єгvvлбэрийг Англи – Монгол, Монгол – Англи гэх мэтээр хєрвvvл.

48. Хэдийгээр vгийн сан бага, ерєєсєє орчуулж чадахгvй байсан ч тасралтгvй хуулан бичих нь танд тустай. Ядаж гар тань эвэлнэ. Їг vсэг танил болно.

49. Тооны тухайд тасралтгvйгээр тоогоо дараалуулан унших хэрэгтэй.

50. Өөртөө хэрэгтэй хэсэг бvлэг хэллэг, єгvvлбэрийг тогтоон хэрэглэх орчныг нь бодож тєлєвлє.

51. Шинэ vгийг зєв дуудан дуудлага болон бичлэгийн хоорондын ялгааг нарийн мэдрэх нь таныг vг тогтооход тусална.

52. Үгийг дангаар нь цээжилснээс аль болох олон єгvvлбэр цээжил. Єгvvлбэрийг цээжлэхийн тулд єгvvлбэрийн бvтэцийг нь сайн ажиглан тогтоо. Ерєєс англи хэлний гол нууц єгvvлбэрийн бvтэцэд байдаг.

53. Шинэ vг гарч ирэхэд яаран толь шvvрэн авах хэрэггvй. Магадгvй тэр vгийг урьд ємнє нь чи мэддэг байсан байж болно. Мєн чиний мэддэг vгнvvдийн хувирсан хэлбэр байж болно. Эргэн санахыг хичээ. Їнэхээр мэдэхгvй гэсэн vедээ толь ашигла.

[Skinny_tugsu]

Saihan saihan arguud zunduu bichejee... Huvi hun bur uurt ni zohitsson argar suraltsah heregtei baih, bi bol 10-n jildee ogt angli hel uzej baigagui.

1. Duremee sergeegeed oir zuur ug tseejilj ehelsen
2. Naiztaigaa bainga dadlag hiideg baiv yarianii
3. Bainga BBC radio-g Fm olj avad sonsch uguvuu / ehendee ogt oilgohgui baiv/
4. Shuud ll duremee sain sergeesenii daraa Nom orchuulsan
5. Ih net hesen bolj yanz buriin text, bichleg uzev
6. Kino ih uzevee

[Дэлгэр]

Англи хэл дээр дуртай номоо уншвал бүр гоё байх.

[*qianjin*]

HEY EDGEER UGUUDEES MEDDEG HEDIIGE ORCHUULJ OGCH TUSLAACH
A acceptance
account receivable
account receivable finance
accounting entry
accounting period
accounting principle
accounting rule
administrative division
advancement
after-tax
agent
amortize
Article VIII
asset
asset concentration
asset-liability ratio
association of bankers audit
auditor
Automatic Teller Machine
availability
B bad debt provision
bailee
bailor
balance of payments statistics
balance sheet
bankcard
banker's acceptance
banker's draft
banking industry
bank-note
bankruptcy
beneficiary
bill
bill of exchange
board of directors
bond
bond market
book n.
bookkeeper
branch
broker
business license
C call money
capital
capital
dequacy
capital adequacy ratio
capital inflow
capital injection
capital lease
cash flow
ceiling
central bank
Certificate of Deposit
, certificates of deposit
certificates of postal savings
chairman of directors
charter n.
check
Froeign Exchange Trading Center
banking reform
Chinese territory
circulate
clear
coin
collateral
collection
commercial bank
commercial invoice
commercial paper
commission
commitment loan commitment
commitment to lend
common stock
compensation trade
compound interest
contingent liability
convertibility
core capital
corporate bond
cost
credit card
credit ceilings
credit cooperatives
credit risk
credit risk
creditor
creditor
criminal charge
currency
currency circulation
current account
D dealer
debit card
debtor
declaration form
default risk
demand
deposit
deposit insurance fund
depreciation
designated foreign exchange bank
discharge
disclosed reserve
discount
discount factoring
discount interest rate
dishonour
dividend
documentary (letter of) credit
Domestic Institution
doubtful
draft
draw
drawee
drawer
E efficiency
endorsement
enterprise bonds
equity
estate
Euro
exceed authority
excessive
exchange rate
exchange rate risk
expenditure
export-import license
exposure
external borrowing
F face value
factor
Federal Reserve
finance n.
financial consulting
financial institution
financial instrument
financial intermediary
financial market
financial market
financial order
financial position
financial statement
financial transaction
fine-tuning
fiscal
fiscal deficits
fixed rate
floating rate
foreign currency
foreign exchange
foreign exchange control
foreign exchange surrender business
foreign trade franchise
Framework for Internal Control Systems in Banking Organizations
fund n.
fund transfer
future market
G general crossing
general manager
global economy
government bond
Gross Domestic Products
guarantee
guarantee letter
Guidelines on Risk-based Loan Classification System,
H home country
host country
hypothecation on movable
I Importer List of External Payment in Foreign Exchange
incentive structure
industry
inflationary
infrastucture
initial capital
insolvency
insurance
inter-bank foreign exchange market
inter-bank money market
inter-bank settlement
interest rate
interest rate risk
intermediary service
internal control
International commercial loan
International Financial Leasing
international payment
international reserves
international settlement
investment n.
investment bank
investor
J joint-equity commercial bank
K L large-amount deposit
lease
legal risk
legal tender
lessee
lessor
letter of credit(L/C)
leverage lease
leverage ratios
liability
license n.
life-tenant
liquidation procedure
liquidity
liquidity drain
liquidity risk
list
loan
loan approval
loan classification system
loan release
local currency
loss
loss reserves
M macroeconomic
macroeconomic policy
market risk
market risk
maturity
maturity factoring
Minimum Capital Adequacy Ratio
minimum initial capital amount
Ministry of Foreign Trade and Economic Cooperation
monetary policy
money launder
money market
mortage
municipal branch
mutual fund account
N national treatment
natural person
negotiable certificate of deposit
negotiable instrument
net income
nine regional branches
non-bank financial sector
noncancelable
non-performing loan
nonrecourse
not negotiable
O obligor
off-balance sheet
Office of the Comptroller of the Currency
official foreign exchange reserves
on-balance sheet
open position
operating lease
operational risk
Operational Risk Management
opportunity cost
option market
overdraft
overdue
overheat
ownership
P par
pass
paying capacity
payment mechanism
payment system
Payment voucher
pension fund
policy banks
portfolio
position
preferring liens
pre-tax
primary market
principal
principal
Principle for Management of Interest Rate Risk
Principles for the Management of Credit Risk
private property
profit and loss account
profit and loss statement
profitability
project financing
promissory note
prospects for future earnings
provincial branch

[griever]

angli heleer zuudel. teguul yoronhiidoo chinii nature boljiin geed bodchih.