Эртний Хөхтүрэгүүдийн хэл нь монгол хэл мөн болох нь тодорхой боллоо.

[NAIMAN-NOMAD]

Манай хэл шинжээчид эртний түрэг бичээснүүдэд анхаарал тавилгүй орос ах нартаа найдаад явж байсан юм байна.Гэтэл нөгөө Ашина түрэг хэл чинь өөрөө монгол хэл мөн байсан байж..
Тэхээр бид чинь одоо хөхтүрэгүүд болж таарах нь. Түрэг шээс мээс бадми хум мум гэж маань уншдаг хунхууз Нүх Нсда одоо Хөляньжян руугаа зайлж далдарвал таарна.Хөхтүрэгийн удам монголчуудын дунд юугаа хийнаа..Айн..

https://livetv.mn/p/7269

[BlueSky]

яалтчгүй монгол үгнүүд их байгаа юм да.

[EveerBavagchKhan]

2 hasag shees unuudur gnt am niileed yu bolov. wang boy tongliao giih bzd.

[NCA_D]

Гадны нэртэй эрдэмтэд юу гэж хэлэхийг хүлээ Шээс Наймао

[NAIMAN-NOMAD]

Нүх нсда монголын эрдэмтэдийг голж гаднын монгол хэлээр а ч байхгүй гөгшин өвөгцүүлд бөгсний нүхээ үнэлдэг болсон юм шив. Ядарч байгаа юм байна даа.

[көктүрік]

Тангаа дүү, чи чинь нөгөө Сэргэлэн гэдэг худалч өвгөний "нээлтэнд" тулгуурлаж бураад байгаа юм биш биз? сэргэлэнгийн Өнөөдөрт нийтлүүлсэн бүх юмнуудыг уншиж үзсэн. Яг л нөгөө хасагт байгаа Закирьянов шиг Чингисийг монгол болгодогтой агаар нэг, хараажаар илтэд түрэг хэлийг хүчээр монгол болгож тайлбарласан агуу ихийн дэмийрэлтэй шаалтуур байна лээ. Шаалтуур гэхээс ч аргагүй, мөхөс би чинь тэрийг үнэхээр монгол байна уу гээд нэлээн анхаарч уншсан байхгүй юу. Гэтэл тэр чигээрээ шаалтуур байсанд ой гутсан. Хамгийн эмгэнэлтэй нь, тэрийг фбтээ бас тавьчихаж, уншсан фб-ийн оркууд нээрэн монгол байсан байна шдээ гэж хөөрцөглөж байхыг хараад бүр гутсан. Ер нь байна шдээ, манай зарим нэг хасагууд Чингисийг хасаг болгоно гээд, зарим нэг үмбүүдүү монгол амьтад эртний түрэг, хүннү хэлийг монгол болгоно гэж чармийгаад юу ч олж долоохгүй шүү. Наадах чинь маань мэтээс хамаагүй ухаантай күмсийн аль эрт судалж баталчихсан зүйл.

[BlueSky]

Гэнэтийн цочролд орхоос ч яахав. Чингис хааныг хужаа байсан гээд нотолчихвол маниусын зарим нь цус харвана биз дээ.

[BlueSky]

Ер нь байна шдээ, манай зарим нэг хасагууд Чингисийг хасаг болгоно гээд, зарим нэг үмбүүдүү монгол амьтад эртний түрэг, хүннү хэлийг монгол болгоно гэж чармийгаад юу ч олж долоохгүй шүү. Наадах чинь маань мэтээс хамаагүй ухаантай күмсийн аль эрт судалж баталчихсан зүйл.

маниус энд тэндхийн гарууд дураараа бурахыг дуугүй суууж удаан тэвчсэн.
бид нар ч гэсэн танай турк, хасгуудыг цус харвуулж үзье л дээ. өөрсдөд нь ямар байдгийг мэдрүүлий.

тэгээд ч бид баялаг түүхтэй нутгаа олон жил хамгаалж хавийн амьтантай хичнээнч удаа алалцав. энд хадгалаастай байгаа зүйлсээ өөрсдийн гэж өмчлөх бүрэн эрхтэй.

товчхон хэлвэл эзэн нь юмаа мэддиймаа.

[BlueSky]

Ирэх 10, 20-н жил юм хөгжөөд энэ чиглэл рүү судалгаа их зарцуулагдах байх.

Көктүрик минь цаад назараа ахдаа өөх тостой хоол бага идэж, хажуудаа гэнэтийн үед уух даралтны эм, архи байнга байлга гээ

[көктүрік]

Эднүүс нь монгол нутагт байгаагийн хувьд яах аргагүй монголын соелын өвд тооцогдоно. Үүнд маргаангүй байхгүй. Гэхдээ эртний түрэгийн руни буюу гэрэлт хөшөөн бичгийн хэл яг мов монгол байжээ гэж ШУч бус загнаж болохгүй ээ. Казахстанд гэхэд ухаан мэдрэл нь хэвийн нэг ч эрдэмтэн баагий Чингис хааныг хасаг күм байжээ гэж хэлээгүй. Дандаа л манай хуантайз, сээк мэтийн сайн дурын уран сайханч, хэвийн бус амьтад л Чингисийг хасаг байжээ гэж шаадаг юм. Казахстаны төр засаг ч ингэж үздэггүй, экс Наз гэхэд энэ талаар ярьж маргахаа боль, тэр биднийх биш ухааны юм ярьсан байдаг юм. Тэгэхээр хасагууд монголын түүхийг өмчилж байна гэж бүхэлд нь хамаатуулж ярих нь буруу юм, ялангуяа хасагийн төр засгийн түвшинд Чингисийг манайх байжээ гэж ганц ч үг ганхийгээгүй тохиолдолд.

[көктүрік]

сээк мэтийн шаалтуур гарууд түрэг болон монгол хэл нь өөрөө өвөг алтай хэлний салбар хэлүүд, иймд нэлээдгүй үгнүүд нь нийтлэг, ийм ч учраас руни бичиг дэх зарим үг монголтой адилхан байна гэдгийг албаар тархинаасаа авч хаяад хүчээр наалдуулаад чичрээд байгаа нь эмгэнэлтэй. Тэгж яривал МНТ, Гүегийн тамганы бичээс зэрэгт байгаа ихэнх үгнүүд одооны түрэг хэлүүдтэй адилхан л байдаг шдээ. Ялангуяа аюутугай, биширтүгэй гэж төгсдөг тамганы бичгийн 85 нь түрэг хэлтэй яв цав таардаг юм. Гэхдээ дэлхий дахин үүнийг түрэгийнх биш монголынх гэж үздэг билээ.

[NCA_D]

Халимагууд 300 жил тасрахад хэл нь ойлгогдохгүй болсон

800 жил тасрахад хэл тас өөрчлөгдөнө

2000 жил гэвэл ярьх ч хэрэггүй

[space]

Энэ Найман Түрэг Монголчууд нэг гаралтай гэх гээд л улайраад дайрчих юм аа . Түрэгүүд Алтайн нуруунаас харин Монголчууд Манжуур Өвөр Монголоос гаралтай .Удаан хугацаанд нэг туг доор явсан болохоор адил төстэй зүйлүүд олон байдаг ч гарал үүсэл бол өөр

[NCA_D]

Энэ Найман Түрэг Монголчууд нэг гаралтай гэх гээд л улайраад дайрчих юм аа . Түрэгүүд Алтайн нуруунаас харин Монголчууд Манжуур Өвөр Монголоос гаралтай .Удаан хугацаанд нэг туг доор явсан болохоор адил төстэй зүйлүүд олон байдаг ч гарал үүсэл бол өөр

[BlueSky]

сээк мэтийн шаалтуур гарууд түрэг болон монгол хэл нь өөрөө өвөг алтай хэлний салбар хэлүүд, иймд нэлээдгүй үгнүүд нь нийтлэг, ийм ч учраас руни бичиг дэх зарим үг монголтой адилхан байна гэдгийг албаар тархинаасаа авч хаяад хүчээр наалдуулаад чичрээд байгаа нь эмгэнэлтэй. Тэгж яривал МНТ, Гүегийн тамганы бичээс зэрэгт байгаа ихэнх үгнүүд одооны түрэг хэлүүдтэй адилхан л байдаг шдээ. Ялангуяа аюутугай, биширтүгэй гэж төгсдөг тамганы бичгийн 85 нь түрэг хэлтэй яв цав таардаг юм. Гэхдээ дэлхий дахин үүнийг түрэгийнх биш монголынх гэж үздэг билээ.

85<100%
эсрэгээрээ 85%-г нь бид ойлгоод, туркууд 100% ойлгож болох л байсан. Билгэ хааны бичээс дээр ч иймэрхүү харьцаа гарч бна гээд асуудал дэвшүүлээд бган.

хүн судалгаа хийгээд асуудал дэвшүүлж байхад харааж ерөөх бол харинч ШУч зүйл биш.
ШУч биш байлаа ч гэсэн өөрсдийн өв соёлоо өөрсөддөө наах тал дээр оролдож байгаа жирийн л нэг эх орондоо хайртай хүн бна.

[BlueSky]

Сэргэлэнгийн арга буруу байхийг үгүйсгэхгүй харин өв соёлоо хамгаалах гэж байгаа арга нь зөв. эх орноо гэсэн сэтгэл нь ч зөв.

төр солигдоход зугтаах нь зугтаагаад, харин яваагүй нь шинээр ирэгсэдтэй хэл амаа олоод гал голомтоо сахиад үлддэг. энэ тийм ойлгоход хэцүү зүйл биш.
Хүннүг задархад зөвхөн умард хүннү нь л нүүж явсан, умард хүннүгээс яваагүй үлдсэн хүмүүс дээр нэмээд өмнөд хүннүг нь Сянби нар бонусанд авсан.
Хүннү Сяньби хоёроос Тоба үүссэн. Тоба задархад яваагүй үлдсэн нь Нирун. Нирунаас нь яваагүй Түрэгтэй нийлсэн. г.м.
Түүх ийм замаар л явсан.

Монголчууд доод тал нь энэ нутгийг 2500 жил сахиж байгаа хүмүүсийн үр удам. Монгол хүний судсаар хүннү, нирун, түрэг бүгдийнх нь цэвэр цус гүйж байгаа.
Сахиад үлдсэн эзэд нь өөрсдөө байж энд тэндхийн перс, турк нохойнуудад түүх соёлоо хамаатуулна гэж юу байхавдэ.

[NCA_D]

Сэргэлэнгийн арга буруу байхийг үгүйсгэхгүй харин өв соёлоо хамгаалах гэж байгаа арга нь зөв. эх орноо гэсэн сэтгэл нь ч зөв.

төр солигдоход зугтаах нь зугтаагаад, харин яваагүй нь шинээр ирэгсэдтэй хэл амаа олоод гал голомтоо сахиад үлддэг. энэ тийм ойлгоход хэцүү зүйл биш.
Хүннүг задархад зөвхөн умард хүннү нь л нүүж явсан, умард хүннүгээс яваагүй үлдсэн хүмүүс дээр нэмээд өмнөд хүннүг нь Сянби нар бонусанд авсан.
Хүннү Сяньби хоёроос Тоба үүссэн. Тоба задархад яваагүй үлдсэн нь Нирун. Нирунаас нь яваагүй Түрэгтэй нийлсэн. г.м.
Түүх ийм замаар л явсан.

Монголчууд доод тал нь энэ нутгийг 2500 жил сахиж байгаа хүмүүсийн үр удам. Монгол хүний судсаар хүннү, нирун, түрэг бүгдийнх нь цэвэр цус гүйж байгаа.
Сахиад үлдсэн эзэд нь өөрсдөө байж энд тэндхийн перс, турк нохойнуудад түүх соёлоо хамаатуулна гэж юу байхавдэ.

Busdiin tuuhiig bitgii hulgail

[BlueSky]

Камбож хүн Монголын түүхийг сонирхоод байх шаардлага байхгүй.

[көктүрік]

Көк тенгр ээ, тамганы бичигт байгаа аюутугай, бисиртүгэй гэсэн 2хон үйл үгнээс болж наадахыг чинь монгол гэдэг юм шдээ. Яг үүнчлэн руни бичиг дэх олуртум гэх зэргийн олон олон үйл үгнээс болж үүнийг түрэг (турк биш шүү, нөхөөр! перс, туркуудад хэн ч хамаатуулаагүй!) гэдэг юм. Гэтэл сээк мэтийн шаалтуур өвгөн өгүүлбэрийг тодорхойлогч үйл үгнүүдийг огтхон ч авч хэлэлцэлгүй, түүнд байгаа түрэг монгол хэлнээ нийтлэг нэр үг, тэмдэг нэрээр л тоглоод байна шдээ. Би дээр хэлсэн, тэгж яривал МНТд гардаг бараг бүх нэрүүд түрэг. Жишээ нь, мэргидийн Тогтоа бэхи. Орчин үед энэ нэр хасагт Тоқтабек гэсэн нэрээр байж л байгаа. Монголд ийм нэртэй ширхэг ч монгол хүн байхгүй! Ийм л аргументээс болж манайхны зарим нэг маанаг хасагууд Чингис, МНТг түрэг гэж шаадаг байхгүй юу. Хэрэв сээк үнэхээр ШУы күм мөн юм бол юунд эднүүсийн түвшинд доошоо орж ШУч бус шаана вэ? Энэ чинь явж явж жинхэнэ эрдэмтний хэлэх үг биш байхгүй юу, зүгээр гудамжны орк амьтдын, захын лангууч авгай нарын, фбийн фольк хистори мэдэмхийрэгчдийн л ярих сэдэв. Үүнд эх оронсог санаа түй ч хамаагүй. Одоо баруунтаа орших тыва нарыг жишээлье дээ. Тэдний хэлэнд асар олон монгол үг бий. Гэхдээ ярихдаа үгний завсар үйл үгийг түрэгээр л холбож хэлдэг учир түрэг хэлтэнд хамаатуулдаг юм. Ийм элементар юманд "нээлт" хийгээд шнобельдээд байгаа гаруудыг сумтай л гэхээс өөр аргагүй. ШУ ийм аргаар хөгждөггүй юм.

[NAIMAN-NOMAD]

За настан Ухнаа гуа бага шиг унгавал дээр шүү..Улс төр хууль ес цэрэг армийн бараг бүх хэллэг монголоор байгаа .Эдгээр үгс өөр ямар ч түрэг хэлнүүдэд угай болнаа..Энэ утгаараа Монгол бол Хөхтүрэгийн залгамж халаа улс мөн.Одоогийн монголчууд бол жинхэнэ хөхтүрэгүүд мөн. Гол чухал үгнүүд болох Улс ,Хүн ,хүмүүн,цэрэг,ес,зарлиг,гяндан ,гэр,цацар ,харш за тэгээд аливаа юмс монгол олон тоон дээр байгаа.Эртний түрэг хэлээр Энэтхэгийг Энаткак,Жүрчдийг Зурчит гээд байж байнаа шоо.. Эдгээр үгс хасаг хэлэнд одоо болтол байгаа юм бол гаргаад тавьчих.Чадахгүй бол далбаганаж навсганахаа боль..Хасаг хэлэнд өөр ямар ч түрэг үгэнд байхагүй тоорой гэдэг л үг байхыг мэдэх юм..Гайгүй юм мэддэг юм шиг харагдаад байсан чинь зүгээр навсаганаж далбаганасан настан байна уу үгүй юу.Та ингэж навсаганаж байхаар Өлгийн хасгууддаа урт ханцуйтайтай ташуу баруун энгэртэй дээл өмсүүлж ,уурга барьж адуу уургалах ,үхэр унаж, үхэр тэргээ хөллөдөг хасгийнхаа ес жаягийг сэргээж заавал яасан юм бэ?

[NAIMAN-NOMAD]

Хөхтүрэг хэлэнд одоогийн түрэг хэлэнд огт байхгүй маш олон монгол үгс байна..Би ч бараг гайхахаар..Зүгээр хэдхэн маш энгийн жишээ авчий.


Эд юмс

эдгэх


эгэм

эмгэг хууч

[NAIMAN-NOMAD]

Эрхшээх гэдэг үг хасаг хэлэнд байнаа угай юу Ухна гуа. Бас энэ Хүн гэдэг үг

[NAIMAN-NOMAD]

Хужаа гэдэг нэр бас байна.Боол гэсэн утгатай аж..Жишээ нь Нүх хужа гэвэл Нүх боол гэсэн утгатай үг аж...

[көктүрік]

Тангаа дүү чи чинь өөртэйгээ яг адилхан сээкийг фээндээд байгаа нь ойлгомжтой боллоо . Эртний хөх түрэг хэлэнд буй зүрчид гэх зарим нэг үг хасаг келнее ода ч гэсэн шүршіт нэрээр байж байгаа шдээ. Ер нь би дээр нэр үг, тэмдэг нэр угаасаа давхцана, нийтлэг байгаа гэж хэлсэн бус уу. Хөх түрэгт байж байгаад одоо монгол хэлэнд л тааралдаж орчин үеийн түрэг хэлнүүдэд байхгүй болсон бол энэ нь монгол байжээ гэсэн баталгаа болохгүй ээ. Үг чинь мартагдаж гээгдсэн байж болно, өөр үгээр орлуулан хэрэглэдэг байсан болно гээд олон шалтгаантай. Гол нь үйл үг. Хэлийг тодорхойлогч гол шалгуур бол энэ. Орчин цагийн англи хэлний бараг 60-70% нь франц гаралтай гэжүгаа, гэвч герман гаралтай үйл үгээр л герман хэлний бүлэгт хамаарчихаж байгаа юм. Чи тэгвэл англи хэлийг герман биш роман хэл байжээ гэж баталчих. Тэгвэл чамтай юм ярихгүй.
Монгол хэлэнд байгаа үй түмэн төвд үгээр далимдуулан монгол хэлийг эртний төвд хэл байжээ гэсэнтэй агаар юм нэг яриад байна шдээ, наад сээк шаалтуур өвгөн чинь. Үүнийг овоо юм үзэж нүд тайлсан тангадмээ дүү чи хүртэл уухайн тас дэмжээд байхаар хэлэх ч үг олдохгүй юмаа. Тэгэхээр та бүхний эртний түрэг, хүн хэлийг монгол болгох, англи хэлийг роман хэл болгох нөр их ажилд тань амжилт хүсэхээс дээ. Тануус чадна аа .

[көктүрік]

Өө мартсанаас, Гүррагчааг сансарт нисэхэд төвдүүд манай төвд хүн сансарт нислээ гэж хөөрцөглөж байсан гэдэг үнэн худал нь мэдэгдэхгүй яриа байдаг. Энэ яриа үнэн бол төвдүүд зөв л хөөрцөглөсөн байна шдээ. Хэзээ байтлаа жүг дэр дэмид гүр рагчаа гэсэн монгол хүн байсийм, угаасаа төв төвд л байна даг .

[BlueSky]

Төв азийн олон үндэстний дунд нийтлэг үг хэллэг байгаа байгаа. тэрэнтэй санал нийлнэ. хэн нь хэнээсээ хуссаныг тогтоох хэцүү байсан учраас түр зууртаа Алтайн онол гаргасан.

Монголын Баруун талаас Зүүн тал руу Түрэг гэгдээд байгаа овог аймгууд их нүүдэл хийсэн үү? миний санаанд буух юм алга.
харин Монголоос баруун зүг рүү европ хүртэл масс нүүдэл, эзлэн түрэмгийлэл маш олон хийгдсэн, ойрхон давтамжтайгаар, замдаа таарсан бүгдийг бавсан.
эндээс хэн нь хэнийхээ эрхшээлд илүү их байж, үг хэлийг нь сурсан байх боломжтой вэ гэдэг энгийн логик дүгнэлт гарна.